Πολύ μεγάλη άνοδο (37,53%) έχει σημειώσει ο Γενικός Δείκτης του Χ.Α. το τελευταίο εξάμηνο, καθώς από τις 957,68 μονάδες της 14ης Αυγούστου 2013 χθες έκλεισε στις 1.274,94 μονάδες.
Το βασικότερο ερώτημα που τίθεται μεταξύ των επενδυτών είναι κατά πόσον αυτή η πολύ μεγάλη χρηματιστηριακή άνοδος του τελευταίου εξαμήνου δικαιολογείται από τις οικονομικές και τις ευρύτερες εξελίξεις ή ενδεχομένως αποτελεί φαινόμενο κερδοσκοπικής φούσκας, ή έστω ένα «τεχνικό αποτέλεσμα» της μετάβασης του Χ.Α. στις αναδυόμενες αγορές.
Αν και ασφαλής απάντηση στο συγκεκριμένο ερώτημα είναι αδύνατον να δοθεί, το μόνο βέβαιο είναι πως το τελευταίο εξάμηνο έλαβε χώρα μια σειρά σημαντικών βελτιώσεων στους δείκτες της ελληνικής οικονομίας.
Πορεία ΑΕΠ: Μέχρι και το καλοκαίρι, η κυβέρνηση και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προέβλεπαν πτώση του ελληνικού ΑΕΠ κατά 4,2%, ενώ ξένοι οίκοι ανέβαζαν το ποσοστό ύφεσης ακόμη και πάνω από το 5%. Μόνο η Alpha Bank προέβλεπε επίδοση καλύτερη από αυτήν της κυβέρνησης. Τελικά το -3,7% ξεπέρασε και τις πλέον αισιόδοξες προσδοκίες.
Σε ό,τι αφορά τη φετινή πορεία του ΑΕΠ, οι περισσότεροι οίκοι προέβλεπαν το περασμένο καλοκαίρι πως πολύ δύσκολα θα κυμανθεί σε θετικό επίπεδο. Οι προβλέψεις σήμερα είναι σαφώς καλύτερες.
Για παράδειγμα, η Eurobank σημείωσε την Παρασκευή πως «η καλύτερη από την αναμενόμενη πορεία του ΑΕΠ για ολόκληρο το 2013 βοηθά στην ισχυροποίηση των προσδοκιών για τερματισμό της εγχώριας ύφεσης και για πέρασμα σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης από το φετινό έτος».
Η Alpha Bank επίσης βλέπει περαιτέρω ενίσχυση των προσδοκιών για θετική αύξηση του ΑΕΠ από το πρώτο τρίμηνο του 2014 και για αύξησή του κατά ποσοστό άνω του 1% το 2014 ως συνόλου».
Επίσης, το υπουργείο Οικονομικών σημείωσε πως «η ανακοίνωση ΑΕΠ τελευταίου τετραμήνου του 2013 έρχεται να επιβεβαιώσει τα θετικά σημάδια που έδειχναν το τελευταίο διάστημα οι επιμέρους βραχυχρόνιοι ποιοτικοί και ποσοτικοί δείκτες. Επιπλέον, υποδηλώνει ότι σταδιακά η ελληνική οικονομία βγαίνει από τη βαθιά ύφεση των τελευταίων ετών, ενώ δημιουργούνται και οι προϋποθέσεις, όπως άλλωστε έχει προβλεφθεί, για επιστροφή σε αναπτυξιακή τροχιά μέσα στο 2014».
Πρωτογενές αποτέλεσμα: Το καλοκαίρι του 2013 υπήρχε έντονη αβεβαιότητα -τόσο από τους αναλυτές, όσο και από την τρόικα(!)- για το κατά πόσον η ελληνική πλευρά θα καταφέρει να εμφανίσει θετικό πρωτογενές αποτέλεσμα, ενώ σήμερα οι όποιες συζητήσεις διεξάγονται αφορούν το πόσο αυτό το πρωτογενές πλεόνασμα θα ξεπεράσει το 1,5 δισ. ευρώ...
Επιτόκια: Από τον Αύγουστο του 2013 έως σήμερα, η απόδοση (yield) των δεκαετών ελληνικών κρατικών ομολόγων έχει μειωθεί περίπου κατά 230 μονάδες βάσης (από το 9,90% στο 7,60%) και τα τραπεζικά επιτόκια των προθεσμιακών καταθέσεων κατά περίπου 40-50 μονάδες βάσης. Να σημειωθεί πως το επίπεδο των yields των κρατικών ομολόγων αποτελεί δείκτη κινδύνου για τη χώρα και επηρεάζει τις αποτιμήσεις των μετοχών από τους ελληνικούς και ξένους οίκους. Όσο περισσότερο μειώνεται ο κίνδυνος της χώρας, τόσο περισσότερο ανεβαίνουν οι τιμές-στόχοι των αναλυτών, όταν οι άλλοι παράγοντες διατηρούνται σταθεροί.
Ευρωπαϊκός νότος: Επειδή πέρα από τον ελληνικό, υπάρχει και ο ευρύτερος κίνδυνος του ευρωπαϊκού νότου, να σημειωθεί πως από το καλοκαίρι μέχρι σήμερα έχουν μειωθεί τα spreads όλων των κρατών του νότου, ενώ το ίδιο χρονικό διάστημα παρατηρούνται -σε όλες τις «αδύναμες» ευρωπαϊκές οικονομίες- σημαντικές βελτιώσεις στους δείκτες οικονομικού κλίματος. Να προστεθεί επίσης πως το τελευταίο εξάμηνο έχουν βελτιωθεί οι προσδοκίες γύρω και από τη συνολική πορεία της ευρωπαϊκής οικονομίας μέσα στο 2014.
Κερδοφορία εισηγμένων: Όπως προκύπτει από τις εκτιμήσεις των αναλυτών, η κερδοφορία των περισσότερων εισηγμένων εταιρειών θα σημειώσει αξιοσημείωτη βελτίωση μέσα στο 2014. Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία της BETA Χρηματιστηριακής, σύμφωνα με τα οποία,στις 26 εταιρείες που παρακολουθεί: α) οι 22 προβλέπεται να εμφανίσουν ελκυστικότερους δείκτες P/E σε σύγκριση με αυτούς του 2013, β) άλλες δύο θα εμφανίσουν υψηλότερα P/E, ωστόσο στα αποτελέσματα του 2013 είχαν σημειώσει έκτακτα κέρδη (ΟΤΕ, ΕΧΑΕ), γ) Δύο αναμένεται να εμφανίσουν ζημία και στις δύο οικονομικές χρήσεις (Fourlis, ΣΙΔΕΝΟΡ).
Συμπερασματικά λοιπόν, η μεγάλη άνοδος του Χ.Α. θα μπορούσε -τουλάχιστον ως έναν βαθμό- να αιτιολογηθεί από τις οικονομικές εξελίξεις, ωστόσο κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με ασφάλεια το μέλλον, ιδιαίτερα σε μια περίοδο ευρύτερων οικονομικών και πολιτικών αβεβαιοτήτων, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.