Το Δημόσιο φαίνεται ότι εξακολουθεί να διατηρεί το δικαίωμα να ορίζει τη διοίκηση των Ελληνικών Πετρελαίων, στο πλαίσιο των όρων της συμφωνίας αποκρατικοποίησης της εταιρίας, το 2003, και της συγχώνευσής της με την Πετρόλα του ομίλου Λάτση.

Η συμφωνία αυτή μπορεί να έχει ενεργοποιηθεί τυπικά, όχι όμως και επί της ουσίας. Για το θέμα αυτό, πάντως, είναι χαρακτηριστικό ότι αρμόδια κυβερνητικά στελέχη τηρούν σιγήν ιχθύος, χωρίς να αποκλείεται το ενδεχόμενο να υπάρξει και τώρα συνεργασία με τον όμιλο Λάτση για την επιλογή στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου στα ΕΛΠΕ προσώπου κοινής αποδοχής.
 
Το θέμα ανέκυψε μετά την ανάρτηση από το γραφείο του πρωθυπουργού στο www.opengov.gr της προκήρυξης για την αντικατάσταση των διοικήσεων σε σειρά εταιρίες και εποπτευόμενους φορείς στον τομέα της ενέργειας, μεταξύ των οποίων τα ΕΛΠΕ και οι θυγατρικές ΕΚΟ και Ασπροφός.

Για λίγο δημιουργήθηκε μία ασάφεια σχετικά με το ποια πλευρά, το Δημόσιο ή ο κ. Λάτσης, ορίζει τον διευθύνοντα σύμβουλο των ΕΛΠΕ, καθώς και τις διοικήσεις στην ΕΚΟ και την Ασπροφός. Ειδικά για τις τελευταίες διατυπώθηκαν ερωτήματα για το αν το Δημόσιο επιλέγει τις διοικήσεις ή η διοίκηση των ΕΛΠΕ, καθώς είναι θυγατρικές της.
 
Η ασάφεια αυτή εντάθηκε από το γεγονός ότι τυπικά οι όροι της σύμβασης του 2003 εφαρμόζονται μετά την παρέλευση 5ετίας και αυτό συνέβη από το καλοκαίρι του 2008. Να θυμίσουμε ότι τον Δεκέμβριο του 2007 είχε προηγηθεί η παραίτηση του κ. Πάνου Καβουλάκου και η αντικατάστασή του από τον κ. Γιάννη Κωστόπουλο, ως εκπρόσωπο του Δημοσίου και αφού ο τελευταίος είχε παραιτηθεί πρώτα από την Paneuropean Oil & Industrial Holdings SA, συμφερόντων του ομίλου Λάτση.

Προκειμένου να αποσαφηνιστεί το θέμα ανατρέξαμε στη σύμβαση του 2003 (δίνεται ολόκληρη στο Συνοδευτικό Υλικό), η οποία ορίζει με σαφήνεια: "Η διοίκηση της εταιρίας παραμένει υπό τον έλεγχο του ελληνικού δημοσίου. Το δικαίωμα αυτό του ελληνικού δημοσίου μπορεί να καταργηθεί μόνο μετά την πάροδο πενταετίας και εφόσον υπέρ της αλλαγής ψηφίσει το 50% συν 1 μετοχή του συνολικού μετοχικού κεφαλαίου της εταιρίας".

Μετά την παρέλευση της 5ετίας, το καλοκαίρι του 2008, η Paneuropean εμφανίζεται να κατέχει στα ΕΛΠΕ ποσοστό 36,014%, έναντι 35,48% του Δημοσίου (το 8,020% ανήκει στη ΔΕΚΑ). Ενδεχομένως να υπάρχουν και άλλες εταιρίες συμφερόντων Λάτση που να κατέχουν μικρότερα ποσοστά των ΕΛΠΕ, πάντως έως τώρα δεν έχουν εμφανιστεί και πολύ περισσότερο δεν έχει φανεί πρόθεση ενίσχυσης του ποσοστού της Paneuropean στα ΕΛΠΕ πιθανόν για άλλους λόγους που δεν είναι της παρούσης.

Σε κάθε περίπτωση, ενώ αναμενόταν από την αγορά να συγκληθεί έκτακτη γενική συνέλευση, όπου ο κατέχων ποσοστό 50% συν μία μετοχή θα πάρει το μάνατζμεντ και φυσικά το δικαίωμα του ορισμού διοίκησης, κάτι τέτοιο δεν συνέβη ποτέ. Αντίθετα είναι ανεπίσημα γνωστό ότι υπήρξε συμφωνία μεταξύ του Δημοσίου και ομίλου Λάτση για τον ορισμό στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου του κ. Κωστόπουλου, που υπήρξε επί χρόνια βασικό στέλεχος του Λάτση, και δη της Πετρόλα.

Μάλιστα, υπάρχει και σχετική επιστολή Αλογοσκούφη - Φώλια για το θέμα αυτό. Προφανώς, επειδή η "συγκατοίκηση" δεν προκαλούσε προβλήματα, ίσχυε η συμφωνία Δημοσίου - Λάτση. Οπότε, το Δημόσιο είχε το δικαίωμα να ορίζει τα 7 μέλη από το 13μελές Δ.Σ. των ΕΛΠΕ (συμπεριλαμβανομένων του προέδρου και του διευθύνοντος συμβούλου), τα 2 ο όμιλος Λάτση, 2 προέρχονταν από τους μικρομετόχους και 2 από τους εργαζομένους.
 
Ο κ. Κωστόπουλος συγκαταλεγόταν στα 7 μέλη του Δημοσίου. Αυτά βέβαια μέχρι πριν από τις εκλογές.

Με την αλλαγή της κυβέρνησης και αφού ολοκληρώθηκε η διαδικασία για την επιλογή των γενικών γραμματέων, ακολουθήθηκε η ίδια διαδικασία και για τις διοικήσεις των ΔΕΚΟ. Δηλαδή, ανάρτηση στο Διαδίκτυο της προκήρυξης και επιλογή με βάση τις προϋποθέσεις που τίθενται σε αυτήν. Όμως, είχε δημιουργηθεί ήδη ένα κεκτημένο για τα ΕΛΠΕ και αυτό ήταν εύλογο ότι θα δημιουργούσε σύγχυση και ασάφεια για το αν έπρεπε το Δημόσιο να αναλάβει αυτήν την πρωτοβουλία και για τον διευθύνοντα σύμβουλο.

Το ερώτημα που ανακύπτει τώρα είναι αν υπήρξε ενημέρωση των αρμόδιων κυβερνητικών αξιωματούχων για την ιδιαίτερη περίπτωση των ΕΛΠΕ. Γνώριζαν πριν βγει η προκήρυξη στον αέρα τα περί συμφωνίας της προηγούμενης κυβέρνησης και την ιδιότυπη συγκατοίκηση;

Θα ακολουθηθεί ενδεχομένως η ίδια διαδρομή ή το ελληνικό δημόσιο θα εμμείνει στους όρους της σύμβασης, καθώς δεν ασκήθηκε έως τώρα το δικαίωμα του ομίλου Λάτση; Πάντως, και μόνο το γεγονός ότι στην προκήρυξη περιλαμβάνονται εκτός από τα ΕΛΠΕ (για τις θέσεις του προέδρου, του διευθύνοντος συμβούλου και των άλλων πέντε μελών του Δ.Σ.) και οι θυγατρικές ΕΚΟ και Ασπροφός δίνει μία πρώτη ερμηνεία για τις προθέσεις της νέας κυβέρνησης.

Αξίζει να σημειωθεί πως μετά την ανάρτηση της προκήρυξης σημειώθηκε τεχνικό πρόβλημα και "κατέβηκε" η σελίδα για να επανέλθει επ’ ολίγον χωρίς την ΕΚΟ και την Ασπροφός, αλλά τελικά και οι δύο θυγατρικές του ομίλου συμπεριλαμβάνονται τώρα ανάμεσα στις εταιρίες για τις οποίες αναζητούνται οι επικεφαλής μάνατζερ.