Embedded finance: Τι είναι και πού αποσκοπεί το ντιλ Εθνική-Epsilon Net

Μπορεί να μην είναι τόσο μεγάλο σε ύψος, ούτε και να αφορά πλειοψηφικό ποσοστό, ωστόσο υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους το deal μεταξύ της Εθνικής Τράπεζας και της Epsilon Net προκάλεσε το έντονο ενδιαφέρον της επιχειρηματικής αλλά και της επενδυτικής κοινότητας:

Διότι σηματοδοτεί την πρόθεση της Εθνικής να μπει πρώτη από τις τράπεζες και δυναμικά, με μια αποκλειστική συνεργασία, στον «αναδυόμενο» τομέα του "deep embedded finance". Αυτή την πρόθεση αποτυπώνει η στρατηγική συνεργασία και μετοχική συμμετοχή στην Epsilon Net, μεγάλο όπλο της οποίας είναι το ισχυρό πελατολόγιο σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις και επαγγελματίες, μέσω συστημάτων λογιστικών εργασιών και ERP (Enterprise Resource Planning), που αριθμεί περίπου 125.000 κωδικούς πελατών.

Τι είναι το όμως το embedded finance; Με απλά λόγια, αναφέρει σε πρόσφατη έκθεσή της η McKinsey, η τοποθέτηση ενός χρηματοοικονομικού προϊόντος σε μια μη χρηματοοικονομική πλατφόρμα.

Αυτό από μόνο του δεν είναι κάτι καινούργιο. Για δεκαετίες, οι επιχειρήσεις που δεν είναι τράπεζες προσφέρουν χρηματοοικονομικές υπηρεσίες μέσω πιστωτικών καρτών ιδιωτικής ετικέτας σε αλυσίδες λιανικής, σούπερ μάρκετ και αεροπορικές εταιρείες. Άλλες κοινές μορφές embedded finance περιλαμβάνουν τη χρηματοδότηση πωλήσεων σε λιανοπωλητές και τα δάνεια αυτοκινήτων από αντιπροσωπείες. Συμφωνίες όπως αυτές λειτουργούν ως κανάλι για τις τράπεζες που βρίσκονται πίσω από αυτές, για να προσεγγίζουν τελικούς πελάτες.

Αυτό που κάνει την επόμενη γενιά embedded finance (το deeply embedded όπως αποκαλείται) τόσο ισχυρή είναι η ενσωμάτωση χρηματοοικονομικών προϊόντων σε ψηφιακές διασυνδέσεις με τις οποίες οι χρήστες αλληλεπιδρούν καθημερινά. Οι δυνατότητες ποικίλλουν: για παράδειγμα, εφαρμογές αφοσίωσης πελατών, ψηφιακά πορτοφόλια και πλατφόρμες καλαθιών αγορών. Για τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν αυτές τις διασυνδέσεις, η απόκτηση χρηματοοικονομικών υπηρεσιών γίνεται μια φυσική επέκταση μιας μη χρηματοοικονομικής εμπειρίας, όπως οι αγορές μέσω Διαδικτύου, ο προγραμματισμός των εργαζομένων σε βάρδιες εργασίας ή η διαχείριση αποθεμάτων.

Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με την McKinsey, το embedded finance έφτασε τα 20 δισεκατομμύρια δολάρια σε έσοδα μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες το 2021 και θα μπορούσε να διπλασιαστεί σε μέγεθος μέσα στα επόμενα τρία έως πέντε χρόνια! Προφανώς, με κάποια καθυστέρηση, αυτές οι τάσεις θα εκδηλωθούν και στην Ελλάδα.

Για παράδειγμα, σύμφωνα με τη McKinsey, η πλειονότητα των εσόδων από προϊόντα δανεισμού embedded finance (55% των 14 δισεκατομμυρίων δολαρίων στις Ηνωμένες Πολιτείες το 2021) συγκεντρώθηκε στον πάροχο των πιστώσεων (τράπεζα). Ωστόσο, όσον αφορά τις πληρωμές και τα καταθετικά προϊόντα, οι διανομείς που κατείχαν τη σχέση «τελικού πελάτη» επωφελήθηκαν περισσότερο.

Αυτές οι δυναμικές εσόδων εξηγούν δύο τάσεις της αγοράς. Πρώτον, πολλοί διανομείς embedded finance ξεκίνησαν προσφέροντας προϊόντα καταθέσεων και πληρωμών προτού επεκτείνουν την γκάμα των προϊόντων τους σε δανειστικά προϊόντα, όπως πιστωτικές κάρτες και χρηματοδότηση από εμπόρους. Τα προϊόντα καταθέσεων και πληρωμών είναι ελκυστικά για τους διανομείς όχι μόνο επειδή αντιπροσωπεύουν σημαντικές ομάδες εσόδων και προάγουν τη σταθερότητα, αλλά και επειδή είναι ένα ισχυρό εργαλείο για τη δημιουργία σχέσεων με τους πελάτες και τη συλλογή δεδομένων πελατών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την προώθηση προϊόντων με υψηλότερα περιθώρια.

Προφανώς για να λειτουργήσουν όλα αυτά στην ελληνική αγορά απαιτούνται νέες επενδύσεις σε τεχνολογία (άγνωστο αν θα είναι σε συνεργασία με την ΕΤΕ ή μόνο από την Epsilon Net), αλλά και μακροχρόνιος ορίζοντας για τη δημιουργία και τον εμπλουτισμό του «μίγματος» προϊόντων που θα διατίθεται.

Σε κάθε περίπτωση, οι δύο πλευρές φαίνονται διατεθειμένες να πάρουν το ρίσκο, αποσκοπώντας να αποκτήσουν κυρίαρχη θέση στο ολοκληρωμένο embedded finance στην Ελλάδα, πριν τον ανταγωνισμό που αναμφισβήτητα, όπως δείχνουν οι διεθνείς εξελίξεις, θα προκύψει.

Το ντιλ

Η πρώτη φάση της συμφωνίας αφορά την απόκτηση του 7,5% της Epsilon Net από την Εθνική Τράπεζα προς 30,48 εκατ. ευρώ (7,4 ευρώ ανά μετοχή), με πωλητή τον βασικό μέτοχο της εισηγμένης εταιρείας πληροφορικής Γιάννη Μίχο (φωτό), το ποσοστό του οποίου θα υποχωρήσει γύρω στο 55%. Επιπλέον, η Τράπεζα θα έχει το δικαίωμα απόκτησης ενός επιπλέον 7,5% της εταιρείας σε τρία χρόνια από την υπογραφή της αρχικής συμφωνίας, έναντι τιμήματος που -όπως ακούστηκε- θα προκύπτει από κάποιο προσυμφωνημένο μοντέλο.

Επιπτώσεις-καραμπόλες στο ταμπλό

Σε χρηματιστηριακό επίπεδο, το ύψος του τιμήματος (7,4 ευρώ) προκάλεσε θετική έκπληξη στους μετόχους μειοψηφίας της Epsilon Net, καθώς βρίσκεται πολύ πιο πάνω από την τρέχουσα αποτίμηση του τίτλου (χθες έκλεισε στα 6,10 ευρώ) και μόλις μια ανάσα από το ιστορικό υψηλό της μετοχής (Απρίλιος 2022), ένα premium κοντά στο 23%.

Κατά πόσο θα μπορέσει το «σινιάλο» των 7,4 ευρώ να επηρεάσει ακόμη πιο θετικά την τιμή του τίτλου; Σε κάθε περίπτωση, αν συνεκτιμηθεί πως στο τέλος του 2020 ο τίτλος διαπραγματευόταν μόλις προς 1,167 ευρώ, τότε αντιλαμβάνεται κανείς το πόσο υψηλές αποδόσεις έχουν ήδη αποκομίσει μέχρι σήμερα οι μακροπρόθεσμοι επενδυτές, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται πολλά θεσμικά χαρτοφυλάκια από το εξωτερικό.

Ζητούμενο αποτελεί επίσης το αν το συγκεκριμένο deal, είτε λόγω της επιχειρηματικής του διάστασης είτε εξαιτίας του τιμήματός του, θα λειτουργήσει θετικά σε βάθος χρόνου υπέρ και κάποιων άλλων εισηγμένων εταιρειών πληροφορικής. Και αυτό γιατί πάντοτε γίνονται από επενδυτές και αναλυτές συγκρίσεις χρηματιστηριακών δεικτών μεταξύ των μετοχών ενός κλάδου, έχοντας ωστόσο πάντοτε υπόψη πως κάθε εταιρεία έχει διαφοροποιημένο εύρος εργασιών και τα δικά της ξεχωριστά χαρακτηριστικά.

Το «δόγμα Κωστόπουλου»

Το συγκεκριμένο deal επαναφέρει στο προσκήνιο το «δόγμα Κωστόπουλου», καθώς ο αείμνηστος πρόεδρος της Alpha Βank ήταν ο πρώτος που είχε διακρίνει το πόσο έντονα θα μπορούσε να επηρεάσει τον ευρύτερο χρηματοοικονομικό τομέα η πληροφορική και επίσης η Τράπεζά του ήταν η πρώτη που είχε αποκτήσει μετοχικές θέσεις σε εταιρείες τεχνολογίας (π.χ. Δέλτα Πληροφορική, Space Hellas, μέχρι πρότινος Byte Computer).

Πέρα από τη σύμπραξη Εθνικής-Epsilon Net, είδαμε πρόσφατα και τη συνεργασία της Τράπεζας Πειραιώς με τη Natech, με στόχο τη δημιουργία ανεξάρτητης ψηφιακής τράπεζας. Θα δούμε μελλοντικά και άλλες μετοχικές συμμετοχές τραπεζών σε εταιρείες πληροφορικής, ανάλογες με αυτές; Κάτι τέτοιο φαντάζει πλέον πιθανό.