Ανατροπές στο ενεργειακό τοπίο από τη νέα επένδυση Μυτιληναίου

Στην αναδιάρθρωση των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας καθώς και του φυσικού αερίου οδηγεί η απόφαση της Μυτιληναίος να επενδύσει στην κατασκευή νέας μονάδας παραγωγής ρεύματος.

Η εισηγμένη στα τέλη της προηγούμενης δεκαετίας έσπασε το μονοπώλιο στο υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) φέρνοντας τα πρώτα φορτία, ενώ κατασκεύασε και λειτούργησε την πρώτη ιδιωτική μονάδα ηλεκτρισμού. Τώρα μπαίνει μπροστά για την περαιτέρω απελευθέρωση της αγοράς.

Η ΔΕΗ, που έχει τη δεσπόζουσα θέση, πρέπει να κατεβάσει μερίδια κάτω του 50%, αλλά τα εργαλεία (π.χ. ΝΟΜΕ ή αποεπένδυση λιγνιτικών μονάδων) που έχουν αποφασιστεί, φέρνουν πενιχρά αποτελέσματα ή στην καλύτερη των περιπτώσεων, θα αργήσουν να οδηγήσουν στο άνοιγμα του ανταγωνισμού.

Ο Ευάγγελος Mυτιληναίος, άνθρωπος της ενέργειας και της βιομηχανίας με διορατικότητα, κρίνει ότι αφενός θα πρέπει να στηριχτεί η δημόσια επιχείρηση. Η ΔEΗ θα παραμείνει ο ισχυρός πυλώνας ηλεκτροδότησης. Ωστόσο, τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει θέτουν σε κίνδυνο τη χώρα, αν δεν γίνουν οι αναγκαίες παρεμβάσεις.

Από την άλλη πλευρά, ο ίδιος έχει δηλώσει στο παρελθόν ότι για να ανοίξει η αγορά ρεύματος, θα πρέπει να «πέσουν» κεφάλαια. Σε συνδυασμό με τις κεντρικές ευρωπαϊκές επιλογές για την απανθρακοποίηση της οικονομίας, στρέφεται στην καθαρή ενέργεια. Ήδη οι τιμές δικαιωμάτων CO2 έχουν διπλασιαστεί και από τα 5 ευρώ πέρυσι έχουν ανέβει στα 10 ευρώ ανά τόνο. Άρα οι επενδύσεις ή ακόμη και η συνέχιση λειτουργίας στους λιγνιτικούς σταθμούς κρίνονται ασύμφορες επιλογές.

Ανατροπές στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας

Υπό αυτό πρίσμα, ο κ. Μυτιληναίος έλαβε τη στρατηγική απόφαση για την κατασκευή νέας μονάδας παραγωγής ρεύματος με καύσιμο το φυσικό αέριο. Η ισχύς της θα είναι 650 MW, τα απαιτούμενα κεφάλαια ξεπερνούν τα 310 εκατ. ευρώ και οι μηχανές της θα είναι υπερσύγχρονες (με θερμική απόδοση μεγαλύτερη του 63%), στέλνοντάς την στην κορυφή των ευρωπαϊκών σταθμών συνδυασμένου κύκλου.

Τι σημαίνουν αυτά για την εγχώρια αγορά ηλεκτρικής ενέργειας; Σύμφωνα με στελέχη της Μυτιληναίος, η νέα μονάδα θα μπαίνει πρώτη στο σύστημα, τόσο λόγω της σύγχρονης τεχνολογίας της όσο και εξαιτίας της πρόσβασης που έχει η εισηγμένη σε φυσικό αέριο.

Το καύσιμο και το χαρτοφυλάκιο προμήθειας που χτίζει η εταιρία την ωθεί στο να διαμορφώνει ανταγωνιστικότερες τιμές έναντι των υπόλοιπων παικτών στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Η νέα μονάδα θα λειτουργεί 24 ώρες το 24ωρο, οι εκτιμήσεις της αγοράς θέλουν να προηγείται στην ένταξη στο σύστημα ακόμη και της λιγνιτικής μονάδας της Μελίτης που ανήκει στη ΔEH και θεωρείται σήμερα η πλέον ανταγωνιστική.

Η εξέλιξη αυτή με τη νέα μονάδα βάσης μοιραία οδηγεί σε ανακατατάξεις στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας καθώς οι υπόλοιπες μονάδες των ιδιωτών και της δημόσιας επιχείρησης θα ακολουθούν της καινούργιας ως προς τις ώρες λειτουργίας και άρα ως προς τα έσοδα που θα αποκομίζουν. Το γεγονός εκτιμάται στην αγορά ότι δίνει πλεονέκτημα στην τιμολόγηση προϊόντων ηλεκτρικού ρεύματος.

Επιπλέον, η απόφαση αυτή προκαλεί και κλυδωνισμούς στον επικείμενο διεθνή διαγωνισμό για την πώληση των λιγνιτικών μονάδων της ΔEΗ, της Μελίτης στη Φλώρινα και της Μεγαλόπολης στην Αρκαδία. Οι ενδιαφερόμενοι, λαμβάνοντας υπόψη τις ευρωπαϊκές επιλογές για μείωση του άνθρακα και άλλων ρυπογόνων μορφών ενέργειας από την παραγωγή καθώς και την ισχυροποίηση ενός εγχώριου ιδιώτη παίκτη, δεν αποκλείεται να αναδιπλωθούν.

Η νέα μονάδα της Μυτιληναίος εκτιμάται ότι θα είναι έτοιμη το 2021. Με την ολοκλήρωσή της στον Άγιο Νικόλαο Βοιωτίας δημιουργείται ένα ισχυρό ενεργειακό κέντρο, αντίστοιχο με τα μεγέθη των πάλαι ποτέ κραταιών της ΔEH στην Κοζάνη και την Πτολεμαΐδα. Μαζί με τις άλλες δύο θερμικές μονάδες από φυσικό αέριο που διαθέτει η εισηγμένη, η συνολική ισχύς αυξάνεται στα 1.300 MW.

Ανακατατάξεις και στο φυσικό αέριο

Ανακατατάξεις, όμως, έρχονται και στην αγορά του φυσικού αερίου. Σήμερα η Μυτιληναίος καταναλώνει περί το 1,4 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως. Ποσότητες που προορίζονται να καλύπτουν τις ανάγκες των δραστηριοτήτων των μονάδων της. Με τον καινούριο σταθμό, αυτές θα φτάσουν τα 2 δισ. κυβικά μέτρα. Με δεδομένο το ότι η συνολική εγχώρια κατανάλωση είναι στα 5 δισ. κυβικά μέτρα, ο όμιλος καθίσταται ο μεγαλύτερος καταναλωτής.

Με αυτό το δεδομένο, οι διαπραγματευτικές δυνατότητες της εισηγμένης είναι πιο ισχυρές. Προχώρησε επίσης στην απευθείας προμήθεια από την Gazprom, κάτι που μπορεί να κάνει με οποιονδήποτε παραγωγό, ώστε να πετυχαίνει καλύτερες τιμές. Κάτι που όπως λένε πηγές της αγοράς, θα δημιουργήσει νέα δεδομένα στο σύνολο της αγοράς φυσικού αερίου. 

Επιπλέον, δημιουργούνται ευνοϊκότερες προοπτικές για την είσοδο της Μυτιληναίος, μέσω του ενεργειακού της βραχίονα, την Protergia, στην προμήθεια φυσικού αερίου σε συνδυασμό και με τα προϊόντα ρεύματος.

Η αγορά πλέον αναμένει και την τρίτη κίνηση της εταιρίας στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Εκτιμάται ότι θα ξεδιπλωθεί... πριν τις αρχές του καλοκαιριού. Τα στόματα είναι «κλειστά». Ωστόσο οι εξαγγελίες για επενδύσεις της τάξης των 1 δισ. ευρώ από τρεις κινήσεις οδηγούν πως η τρίτη θα κοστολογείται κοντά στα 600 εκατ. ευρώ.

Υπενθυμίζεται ότι η πρώτη κίνηση αφορούσε στη διάθεση 110 εκατ. ευρώ στη ΔEH για την περιβαλλοντική αναβάθμιση του ΑΗΣ Αμυνταίου και η δεύτερη έχει να κάνει με τα 310 εκατ. ευρώ για τη νέα μονάδα φυσικού αερίου.