Το... failure story της ΔΕΗ

Τέλος εποχής για την πάλαι ποτέ κραταιά ΔΕΗ, και το Euro2day.gr επιχειρεί να καταγράψει το οδοιπορικό μιας ανάποδης τροχιάς: Από την κορυφή στον πάτο..., στις ζημίες των 67,5 εκατ. ευρώ του πρώτου τριμήνου...

Με ευθύνες να βαραίνουν διαχρονικά όλες τις κυβερνήσεις που αντιμετώπιζαν την επιχείρηση ως μονοπώλιο, ως φέουδό τους και όχι ως εταιρία που θα έπρεπε να ανοιχθεί και στο εξωτερικό καθώς και σε άλλες δραστηριότητες. Πολιτικοί προϊστάμενοί της που έκλειναν τα μάτια στην αλόγιστη σπατάλη και κυρίως έκρυβαν κάτω από το χαλί... τις όποιες αποφάσεις για την απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

Τα χρόνια της πρώτης δεκαετίας του 2000, που χαρακτηρίζονταν από ένα ξέφρενο πάρτι με εξασφαλισμένες πωλήσεις ρεύματος και χωρίς ανταγωνισμό, τους μισθούς των στελεχών της διοίκησης των 400.000 ευρώ, τις απλόχερες επιδοτήσεις των 31 εκατ. ευρώ στους συνδικαλιστές για ταξίδια ανά τον κόσμο (υπόθεση ΓΕΝΟΠ TOURS), τους καλοπληρωμένους 28.000 εργαζόμενους και της συνδιοίκησης με τη ΓΕΝΟΠ, έσβησαν...

Η ΔΕH έπεσε με γδούπο στα σκληρά μνημονιακά χρόνια, πληρώνοντας το τίμημα των εποχών των παχιών αγελάδων... Απλήρωτοι λογαριασμοί ύψους 2,4 δισ. ευρώ, δικές της ληξιπρόθεσμες οφειλές που ξεπερνούν το 1 δισ. ευρώ, κινούμενη στο όριο του πιστωτικού γεγονότος και ευρισκόμενη αντιμέτωπη με βίαιη συρρίκνωση.

Η μεγαλύτερη βιομηχανία της χώρας κρέμεται από μία κλωστή... κι αν πάει κάτι στραβά, οι επιπτώσεις στην οικονομία είναι προφανείς.

Η πάλαι ποτέ κραταιά επιχείρηση έχει οδηγηθεί σήμερα στο να παρουσιάζει «πρόβλημα ρευστότητας», όπως άλλωστε επισημαίνει και ο ίδιος ο πρόεδρος της εταιρίας Μανόλης Παναγιωτάκης κατά την ανακοίνωση των ετήσιων οικονομικών αποτελεσμάτων της επιχείρησης. Μάλιστα, «το πρόβλημα της μειωμένης ταμειακής ρευστότητας βρίσκεται σήμερα στην κορύφωση του», προσθέτει ο ίδιος χαρακτηριστικά.

Πώς βρέθηκε, όμως, η ισχυρή ΔΕH στο σημείο του να απειλείται με χρεοκοπία, όπως εμμέσως υπαινίχθηκε ο κ. Παναγιωτάκης στις 11 Φεβρουαρίου από την Πτολεμαΐδα;

Γιατί η εταιρία των 14 ατμοηλεκτρικών και 16 υδροηλεκτρικών σταθμών, των 9 ορυχείων και των 32 αυτόνομων σταθμών παραγωγής ρεύματος στα νησιά, είναι προ της σαλαμοποίησης για να πουληθούν μονάδες της;

Το Euro2day.gr επιχειρεί να παρουσιάσει τα αίτια αλλά και ένα χρονικό πολιτικών αποφάσεων που προκάλεσαν ζημία στη ΔΕΗ.

Τα... μπαλώματα αντί της απελευθέρωσης

Το 1997 ξεκινούν οι πρώτες προσπάθειες από τον τότε πρωθυπουργό Κώστα Σημίτη να απελευθερωθεί η ηλεκτρική αγορά, καθώς ήδη στην Ε.Ε. έχουν δρομολογηθεί οι σχετικές πράξεις.

Στόχος τότε ήταν να δημιουργηθούν επιμέρους αγορές όπως ενέργειας, ισχύος, ενδοημερήσια, προθεσμιακή κ.ο.κ. Αυτές δηλαδή που τώρα έρχεται η χώρα μας να νομοθετήσει μέσω του target model που αποφάσισε η Ε.Ε.

Έτσι το 1999 έρχεται ο πρώτος νόμος, κομμένος και ραμμένος στα μέτρα της ΔΕH, που καθιερώνει την υποχρεωτική αγορά, mandatory pool.

Η δημόσια επιχείρηση παραμένει ουσιαστικά σε μονοπωλιακή θέση στην αγορά, ενώ ταυτόχρονα τρενάρει τις όποιες επιλογές της για προσαρμογή της επιχείρησης στον ανταγωνισμό.

Το 2003 γίνεται νέα απόπειρα από την κυβέρνηση για την τροποποίηση της νομοθεσίας του 1999, με στόχο την απελευθέρωσης του δικαιώματος των καταναλωτών να επιλέγουν προμηθευτή, αλλά και των κοινοτικών επιταγών για περαιτέρω άνοιγμα των αγορών. Ο τότε σύμβουλος του πρωθυπουργού ο Γκίκας Χαρδούβελης, όπως έχει αποκαλύψει το Euro2day.gr στις 8 Μαρτίου, επιρρίπτει ευθύνες στον υπουργό Ανάπτυξης Άκη Τσοχατζόπουλο για τη μη προώθηση του νομοσχεδίου αλλά και στους συνδικαλιστές.

Κρούει παράλληλα τον κώδωνα του κινδύνου και για έλλειμμα ισχύος αλλά και για αναγκαστικές αποφάσεις όπως το σπάσιμο της ΔΕH.

Εκείνη τη χρονιά πράγματι έρχεται ρύθμιση, υπό τη μορφή τροπολογίας, θεσμοθετώντας μηχανισμούς που θα ευνοούν τον ανταγωνισμό αλλά πάντα στο πλαίσιο της υποχρεωτικής αγοράς.

Οι δε κώδικες εφαρμογής εκδόθηκαν δύο χρόνια μετά το 2005 και εφαρμόστηκαν πλήρως το 2010...
Στο μεταξύ το 2004, πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες, σκάει το πρώτο μπλακ άουτ, ενώ αργότερα το 2010, η πρώτη ιδιωτική μονάδα παραγωγής ρεύματος των ΕΛ.ΠΕ στη Θεσσαλονίκη, όσο και να προσπαθούσε να μπει στο σύστημα, δεν το πετύχαινε... αφού οι κανόνες ήταν κομμένοι και ραμμένοι στα μέτρα της ΔΕH.

Ταυτόχρονα, η δημόσια επιχείρηση ποτέ δεν ξέφευγε της μονοπωλιακής της συμπεριφοράς και έχανε το τρένο... της προσαρμογής της στα νέα δεδομένα, κάτι για παράδειγμα που συνέβη στην Ιταλία με την κρατική ENEL ή στη Γαλλία με την EDF.

Οι αποτυχημένες έξοδοι της ΔΕH στα Βαλκάνια

Η ΔΕH, παρά τις κατά καιρούς διακηρύξεις των υπουργών στην πρώτη δεκαετία του 2000 για την ανάγκη εξόδου στα Βαλκάνια, εντούτοις όποτε το επιχείρησε, οδηγούνταν σε ξέρες...

Προχειρότητες στους διοικητικούς σχεδιασμούς αλλά και η λογική του βολέματος στο εγχώριο μονοπώλιο έφερναν μόνο αποτυχημένα αποτελέσματα σε όσους διαγωνισμούς συμμετείχε. Επίσης παρά τις κυβερνητικές εξαγγελίες περί αναγκαίας εξωστρεφούς δραστηριοποίησης, η οικονομική διπλωματία της χώρας δεν στήριξε ποτέ τις επιλογές της ΔEH.

Το 2003 βγαίνει σε διαγωνισμό της Ρουμανίας για την ιδιωτικοποίηση των εταιριών διανομής Electrica Banat και Electrica Dabrogea. Περνά στη δεύτερη φάση, ωστόσο χάνει από την ισχυρή ENEL.

Το 2005 συμμετέχει στον διαγωνισμό για την πώληση του λιγνιτικού σταθμού στη Βουλγαρία Bobov Dol. Η προσφορά της ΔΕH ήταν η υψηλότερη, αλλά και πάλι χάνει τον διαγωνισμό. Προσφεύγει στα δικαστήρια, δικαιώνεται, αλλά τελικά το σχέδιο δεν υλοποιείται ποτέ.

Το 2007 βγαίνει ξανά εκτός συνόρων και διεκδικεί μαζί με το αμερικανικό fund ContourGlobal τον σταθμό στα Σκόπια TEC Negotino. Πάλι δίνει την υψηλότερη προσφορά αλλά χάνει.

Το 2009 η ΔΕH μαζί με την RWE δίνουν προσφορά για την κατασκευή λιγνιτικής μονάδας στην Αλβανία. Και τότε έχασε.

Έτσι, η δημόσια επιχείρηση, που και τώρα δοκιμάζει ξανά την έξοδό της με τη σύσταση θυγατρικής στην Αλβανία, χάνει ευκαιρίες για νέες πηγές εσόδων, που αν τις είχε τώρα δεν θα αντιμετώπιζε οικονομικό πρόβλημα, και ούτε θα τρόμαζε... με τον διαμελισμό των εγχώριων δραστηριοτήτων της.

Η ΓΕΝΟΠ στο τιμόνι...

Μία από τις σκληρές κριτικές που έχουν γίνει στις κυβερνήσεις και τις διοικήσεις της ΔΕH διαχρονικά είναι που επέτρεψε τη συνδιοίκηση της εταιρίας με τη ΓΕΝΟΠ.

Οι συνδικαλιστές την πρώτη δεκαετία του 2000 μπορούσαν να ανατρέψουν στρατηγικές αποφάσεις της διοίκησης ή ακόμη και των κυβερνήσεων.

Ορισμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα ήταν η εποχή του Τάκη Αθανασόπουλου στην εταιρία. Η απόφασή του να προχωρήσει σε συμμαχία με τη γερμανική RWE για την κατασκευή λιθανθρακικής μονάδας στην Ελλάδα πολεμήθηκε με σκληρό τρόπο από τη ΓΕΝΟΠ. Ήταν τα χρόνια εκείνα που το διοικητικό συμβούλιο της ΔEH έτρεχε από ξενοδοχείο σε ξενοδοχείο για να πάρει αποφάσεις, προκειμένου να αποφύγει τις εισβολές των συνδικαλιστών στα γραφεία στην οδό Χαλκοκονδύλη.

Με τη δύναμη που είχε η ΓΕΝΟΠ και τις απειλές περί κλεισίματος των μονάδων, οι κυβερνήσεις δεν προχωρούσαν σε αποφάσεις για είσοδο στρατηγικού επενδυτή στην εταιρία, αλλά και για τη δημιουργία των «μικρών ΔEH» που σχεδίαζε η κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου, με τότε υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας τον Γιώργο Παπακωνσταντίνου.

Το τραγικότερο όλων... όμως ήταν πως αυτός ο συνδικαλισμός, όπως αποκάλυψε το πόρισμα Ρακιντζή, χρηματοδοτούνταν από τις διοικήσεις των εταιριών με την πολιτική κάλυψη των κυβερνήσεων. Η υπόθεση της χρηματοδότησης των 31 εκατ. ευρώ σε μια δεκαετία βγήκε στο φως και από τότε, γύρω στο 2012, κόπηκε ο τσαμπουκάς... της ΓΕΝΟΠ.

Το βουνό των απλήρωτων λογαριασμών

Το μεγαλύτερο πρόβλημα της επιχείρησης εντοπίζεται στην αλματώδη αύξηση των ληξιπρόθεσμων χρεών των πελατών της προς την εταιρία αλλά και κυρίως στη διατήρησή τους σε αυτά τα επίπεδα για τρίτο χρόνο.

Έτσι το 2014 οι απλήρωτοι λογαριασμοί ήταν στο 1,7 δισ. ευρώ. Το 2015 εκτινάχθηκαν στα περίπου 2,3 δισ. ευρώ, το 2016 έκλεισαν στα 2,258 δισ. ευρώ και στο πρώτο δίμηνο του έτους ήταν στα 2,2 δισ. ευρώ. Τον Μάιο, σύμφωνα με το κείμενο του διαγωνισμού που προκήρυξε η εταιρία για την πρόσληψη ειδικευμένου συμβούλου στη διαχείριση ληξιπρόθεσμων οφειλών, αυτές παρουσιάζονται πως έχουν διαμορφωθεί στα 2,4 δισ. ευρώ.

Το «βουνό» των οφειλών προκαλεί αφόρητες πιέσεις στη ρευστότητα της επιχείρησης. Για να γίνει ακόμη πιο αντιληπτό το μέγεθος του προβλήματος, αρκεί να αναφερθεί ότι περισσότεροι από 2 εκατομμύρια πελάτες χρωστούν τα προαναφερόμενα ποσά, όταν το σύνολο των καταναλωτών που ηλεκτροδοτούνται από τη ΔΕH ανέρχεται σε περίπου 7,4 εκατομμύρια. Δηλαδή, σχεδόν ένας στους τρεις έχουν απλήρωτους τους λογαριασμούς.

Τι είναι αυτό που προκάλεσε την έκρηξη των χρεών;

Η παρατεταμένη οικονομική ύφεση, τα διάφορα κινήματα προτροπής των πολιτών να μην πληρώνουν τους λογαριασμούς που είχαν εκδηλωθεί το 2014, η είσπραξη του έκτακτου τέλους ακινήτων (τότε ΕΕΤΗΔΕ, σημερινός ΕΝΦΙΑ) μέσω της ΔΕH γύρω στο 2012 αλλά και η μη διακοπή των ηλεκτροδοτήσεων στους υπερήμερους οφειλέτες.

Ειδικά ως προς το τελευταίο, οι υπουργοί Ενέργειας τόσο το 2015 ο Παναγιώτης Λαφαζάνης όσο και ο προκάτοχος του Γιώργου Σταθάκη, ο Πάνος Σκουρλέτης, είτε δημόσια είτε με εσωτερικές εντολές τους προς τη διοίκηση της ΔΕH είχαν ζητήσει να μην κόβεται το ρεύμα σε όσους χρωστούν κάτω από 1.000 ευρώ.

Παράλληλα, η ΔΕH ξεκίνησε τα τελευταία δύο χρόνια ένα μπαράζ ευνοϊκών ρυθμίσεων που έφταναν και τις 36 δόσεις, επιδιώκοντας με τον τρόπο αυτό να αντληθεί ρευστότητα αλλά και να μπει φρένο στην αυξητική τροχιά των ληξιπρόθεσμων οφειλών. Τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι 480.000 είναι ο αριθμός των πελατών που διακανόνισε χρέη ύψους 790 εκατ. ευρώ. Άρα η είσπραξη και μείωση οφειλών κινείται με αργούς ρυθμούς.

Άλλο ένα παράδειγμα για να γίνει ακόμη πιο κατανοητό το πρόβλημα των ληξιπρόθεσμων οφειλών είναι πως τα έσοδα της ΔΕH μόνο από πωλήσεις ηλεκτρικής ενέργειας είναι 4,9 δισ. ευρώ. Σχεδόν τα μισά έσοδα αντιστοιχούν στο ποσό των 2,4 δισ. ευρώ των απλήρωτων λογαριασμών.

Το πρόβλημα διογκώνεται αν αναλογιστεί κανείς ότι οι πωλήσεις έπεσαν 9,9% στα 4,9 δισ. ευρώ από 5,5 δισ. ευρώ, ενώ κατά 8,3% μειώθηκε και ο συνολικός κύκλος εργασιών. Από τα 5,7 δισ. ευρώ το 2015 σε 5,2 δισ. ευρώ το 2016.

NOME και ΕΛΑΠΕ

Στις αποφάσεις που επέτειναν το πρόβλημα της ρευστότητας στη ΔEH, σύμφωνα με όσα επισημαίνει η διοίκηση της εταιρίας στην ανακοίνωση των οικονομικών αποτελεσμάτων, είναι οι δημοπρασίες προθεσμιακών προϊόντων ηλεκτρικής ενέργειας (ΝΟΜΕ) καθώς και η κάλυψη του Ελλείμματος του Λογαριασμού των ΑΠΕ μέσα από τη θέσπιση χρέωσης.

Οι δημοπρασίες ΝΟΜΕ θεσπίστηκαν από τον πρώην υπουργό ΠΕΝ Πάνο Σκουρλέτη. Ήταν το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων μεταξύ της κυβέρνησης και των θεσμών για το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και τη σταδιακή μείωση του μεριδίου της ΔEH στο 50% μέχρι το 2020. Ο ορισμός της ελάχιστης τιμής των δημοπρασιών λιγνιτικής και υδροηλεκτρικής ισχύος στα 37,37 ευρώ ανά ΜWh/h προκάλεσε την έντονη αντίδραση της δημόσιας επιχείρησης, υποστηρίζοντας ότι είναι πολύ κάτω του κόστους παραγωγής αυτή η τιμή. Μάλιστα η ΔΕH προσέφυγε και στο ΣτΕ.

Η θέσπιση των δημοπρασιών ήταν ένα σημείο έντονων διαφωνιών ανάμεσα στον κ. Σκουρλέτη και τον κ. Παναγιωτάκη, με τον πρώτο να διατυμπανίζει πως «αποφύγαμε τη μικρή ΔΕH» και τον δεύτερο να κάνει λόγο για «αποφάσεις που ζημιώνουν τη ΔΕH».

Τελικά, όμως τα ΝΟΜΕ δεν έφεραν τα αναμενόμενα αποτελέσματα, την επίτευξη δηλαδή των στόχων για μείωση του μεριδίου της ΔΕH. Έτσι, η δημόσια επιχείρηση και έχασε σημαντική θέση στην αγορά, το μερίδιό της στην προμήθεια έπεσε κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το 2015, σε 91,1% από 96%, και έχασε μέρος της πολύτιμης ρευστότητάς της. Βέβαια, σε αυτό υπάρχουν και ευθύνες της διοίκησης της εταιρίας, η οποίας προσπαθώντας να μαζέψει τις ληξιπρόθεσμες οφειλές έκανε τιμολογιακές εκπτώσεις, με αποτέλεσμα να φρενάρει... η μετακόμιση πελατών.

Όπως και να 'χει, τα ΝΟΜΕ, σύμφωνα με τα οικονομικά αποτελέσματα της ΔEH για το πρώτο τρίμηνο του έτους, επιβάρυναν την εταιρία με 21,8 εκατ. ευρώ.

Μία άλλη, όμως, πολιτική απόφαση, που ήταν επίσης αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων κυβέρνησης και θεσμών, ελήφθη το 2016 και σύμφωνα με τη ΔΕH θα της κοστίσει 300 εκατ. ευρώ έως το τέλος του 2017. Ο λόγος για τη χρέωση υπέρ της μείωσης του ελλείμματος του Λογαριασμού ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ). Η ΔΕH ήταν η πρώτη εταιρία προμηθευτής που στις αρχές του 2017 κήρυξε στάση πληρωμών.

Ήδη για το πρώτο τρίμηνο του έτους, η ΔEH μέτρησε δαπάνη ύψους 104,9 εκατ. ευρώ.

Η δημόσια επιχείρηση ήλθε αντιμέτωπη με ένα ακόμη πρόσθετο κόστος, αυτό της ενεργειακής κρίσης, το οποίο το υπολόγισε σε 70 εκατ. ευρώ.

Αυξημένες υποχρεώσεις και καθυστερήσεις πληρωμών

Η ΔEH έχει αυξημένες υποχρεώσεις, συνολικού ύψους 1,5 δισ. ευρώ, για το 2017. Όπως περιγράφει ο κ. Παναγιωτάκης, το 2017 είναι χρονιά ιδιαίτερα αυξημένων υποχρεώσεων λόγω χρεωλυσίων, τόκων και λοιπών χρηματοοικονομικών εξόδων, ύψους 850 εκατ. ευρώ. Σε αυτές προστίθενται και άλλα 650 εκατ. ευρώ από συμβολαιοποιημένες επενδύσεις.

Το μεγάλο πρόβλημα ρευστότητας της ΔΕH αντικατοπτρίζεται και στην αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών της προς Τρίτους. Αυτές το 2016 ανήλθαν σε 759 εκατ. ευρώ από 575 εκατ. ευρώ.

Κοντά σε αυτά ήλθε και η έκθεση του οίκου Standard & Poor’s, ο οποίος βλέπει την εταιρία μετά το 2018 και ιδίως το 2019 να αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα αναχρηματοδότησης δανείων της που ωριμάζουν.

Σύμφωνα με την S&P, η εταιρία θα χρειαστεί μέσα στο 2018 να αποπληρώσει χρέος ύψους 500 εκατ. ευρώ.

Το πρώτο εξάμηνο του 2019 δε, η ΔEH πρέπει να αναχρηματοδοτήσει δάνεια που ωριμάζουν ύψους 2 δισ. ευρώ. Πρόκειται για εταιρικά ομόλογα 500 εκατ. ευρώ αλλά και για το κοινοπρακτικό δάνειο ελληνικών τραπεζών 1,2 δισ. ευρώ.

Φυσικά το μέγεθος του καθαρού χρέους της εταιρίας είναι λόγω της άσχημης οικονομικής κατάστασης πιο ορατό. Ανέρχεται στα 4,5 δισ. ευρώ και μειώθηκε από τα 4,78 δισ. ευρώ λόγω αποπληρωμής δανείων 409,1 εκατ. ευρώ. Το πρώτο τρίμηνο του έτους υποχώρησε στα 4,3 δισ. ευρώ.

Η κατάρρευση του ορυχείου του Αμυνταίου

Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, η ΔEH ήλθε αντιμέτωπη με μία απρόβλεπτη καταστροφή.

Κάποιοι τη συμβολίζουν με την ίδια την πορεία της εταιρίας και πρόκειται για την κατάρρευση του λιγνιτικού ορυχείου του Αμυνταίου. Η ζημιά, σύμφωνα με ανεπίσημες εκτιμήσεις, μπορεί να ξεπερνά και το 1 δισ. ευρώ.

Μεγάλες ποσότητες αξιοποιήσιμου λιγνίτη έχουν καταπλακωθεί από μάζες αδρανών υλικών και η αποκατάσταση του ορυχείου κρίνεται οικονομικά ασύμφορη. Μαζί με τα 28 εκατομμύρια τόνων του «χρυσού» της ΔEH έχουν υποστεί ζημιές δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ καδοφόροι εκσκαφείς, ενώ μεγάλες είναι και οι απώλειες εσόδων που θα έχει από την έστω και περιορισμένη λειτουργία των δύο μονάδων της στον ΑΗΣ Αμυνταίου.

Για τη διερεύνηση του συμβάντος συγκροτήθηκαν τρεις διαφορετικές επιτροπές. Μία από το υπουργείο ΠΕΝ, μία από τη ΔEH και μία τρίτη από την επιθεώρηση των μεταλλείων.

Φυσικά οι τρεις επιτροπές δεν σχετίζονται μεταξύ τους... Κάτι που δείχνει και τη διάσταση που υπάρχει ανάμεσα στην ηγεσία του υπουργείου και της διοίκησης της ΔEH.

Το πρωθυπουργικό άδειασμα του Μανόλη Παναγιωτάκη

Η φτώχεια φέρνει γκρίνια... λέει ο θυμόσοφος λαός. Ο πρόεδρος της ΔEH Μανόλης Παναγιωτάκης, μετά τη συμφωνία της κυβέρνησης με τους δανειστές για την πώληση λιγνιτικών μονάδων και κρίνοντας ότι η εταιρία χάνει σημαντικά περιουσιακά στοιχεία, πυκνώνει τις δημόσιες αντιδράσεις του. Προτείνει τη σύσταση κοινοπρακτικών σχημάτων με ιδιώτες για την κατασκευή νέων λιγνιτικών μονάδων ή και τη διαχείριση υφιστάμενων σταθμών.

Ο ίδιος ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας στις 24 Μαΐου, πραγματοποιώντας επίσκεψη στο υπουργείο ΠΕΝ, αδειάζει τον κ. Παναγιωτάκη λέγοντας «ο πρόεδρος της ΔEH καλά θα κάνει να συμμορφωθεί με την πραγματικότητα».

Η πώληση μονάδων και του ΑΔΜΗΕ

Η ΔEH βρίσκεται πια αντιμέτωπη με τον χειρότερο εφιάλτη των ανθρώπων της: την πώληση μονάδων. Η συμφωνία του υπουργού ΠΕΝ Γιώργου Σταθάκη με τους δανειστές προβλέπει τη διάθεση του 40% των λιγνιτικών μονάδων σε ιδιώτες, προκειμένου να μειωθεί το μερίδιο της ΔΕH στην αγορά.

Ωστόσο, είναι αμφίβολο αν θα προσέλθουν επενδυτές μόνο για την απόκτηση μονάδων λιγνίτη, καθώς το καύσιμο αυτό πια είναι δαπανηρό, ενώ και οι περισσότεροι σταθμοί της ΔΕH χρειάζονται μεγάλες επενδύσεις.

Θεωρείται σχεδόν σίγουρο από την αγορά ότι σύντομα θα ανοίξει και το θέμα της πώλησης και υδροηλεκτρικών μονάδων, καθώς οι τελευταίες είναι πιο δελεαστικές από θέμα κόστους.

Με δεδομένες τις οικονομικές δυσχέρειες της ΔΕH, το άνοιγμά της με αυτόν τον τρόπο μάλλον κρίνεται βίαιο, αν και αναπόφευκτο λόγω της μη απελευθέρωσης της αγοράς ηλεκτρισμού στη χώρα μας, 17 σχεδόν χρόνια μετά τη θέσπιση του. Δηλαδή η ΔΕH θα μπορούσε να μειώσει ομαλά το μερίδιό της στην εγχώρια αγορά, αν έβγαινε να δραστηριοποιηθεί εκτός συνόρων, όπως όλες οι μεγάλες ευρωπαϊκές κρατικές εταιρίες. Κάτι τέτοιο δεν επετράπη στη ΔΕH, η οποία διαχρονικά από όλες τις κυβερνήσεις ασκούσε για λογαριασμό του κράτους κοινωνική τιμολογιακή πολιτική.

Άλλο ένα σημαντικό περιουσιακό στοιχείο που χάνει η ΔΕH είναι και αυτό του ΑΔΜΗΕ, με επιπτώσεις της τάξης των 174 εκατ. ευρώ στη λειτουργική κερδοφορία της. Αυτός ήταν άλλωστε κι ένας από τους λόγους για τους οποίους οι τράπεζες καθυστέρησαν να εγκρίνουν κοινοπρακτικό δάνειο προς τη ΔΕH.

Ο κ. Παναγιωτάκης διαφώνησε με τον τρόπο με τον οποίο επιλέχθηκε ο ιδιοκτησιακός διαχωρισμός του Διαχειριστή από τη ΔΕH, αν και τώρα ποντάρει στα έσοδα ύψους 320 εκατ. ευρώ από την πώληση του μεριδίου στους Κινέζους και άλλα περίπου 300 εκατ. ευρώ από το ποσοστό του Δημοσίου, προκειμένου να καλύψει τις υποχρεώσεις της προς τους πιστωτές.