Οι 2+1 «μνηστήρες» του Πειραιά

Δύο υποψήφιοι, η κινεζική Cosco και το σχήμα υπό τις Morrison & Co – ICM Limited από τη Νέα Ζηλανδία, αναμένεται να εμφανιστούν σήμερα που εκπνέει η προθεσμία εκδήλωσης ενδιαφέροντος για το 67% του ΟΛΠ, ενώ άγνωστη είναι η στάση που θα τηρήσει η RZD.

Το ενδιαφέρον των Κινέζων είναι δεδομένο, αλλά και οι Νεοζηλανδοί συμμετείχαν μέχρι το τέλος στη διαδικασία, όπως προκύπτει από τις ερωτήσεις που κατέθεσαν στο πλαίσιο του διαγωνισμού. Πιθανότητες συμμετοχής στην πρώτη φάση του διαγωνισμού έχουν και οι Ρώσοι της RZD, αν και πολλοί θεωρούν πως οι εξελίξεις στην Ουκρανία ενδέχεται να αποτελέσουν εμπόδιο στα σχέδιά τους.

Η προθεσμία εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την πώληση του ΟΛΠ λήγει σήμερα κι οι τόνοι της πολιτικής αντιπαράθεσης έχουν ανέβει επικίνδυνα. Τόσο η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, όσο και υποψήφιοι για τη δημαρχία του Πειραιά εκφράζονται πλέον ανοικτά κατά της πώλησης του πλειοψηφικού πακέτου.

Η αντιπρόταση που έχει κατατεθεί, με βάση και τις θέσεις που έχει εκφράσει από την πρώτη στιγμή ο επικεφαλής του ΟΛΠ και στέλεχος του ΠΑΣΟΚ Γ. Ανωμερίτης, προβλέπει τη διατήρηση πλειοψηφικού ελέγχου από το δημόσιο και τη σύναψη συμβάσεων παραχώρησης ανά δραστηριότητα του λιμανιού (π.χ. με την Cosco για προβλήτα εμπορευματοκιβωτίων, με άλλη εταιρεία για τον τερματικό σταθμό επιβατικής ναυτιλίας κ.λπ.). Το ΠΑΣΟΚ και υποψήφιοι δήμαρχοι όπως ο Γ. Μώραλης είναι υπέρ της σύμβασης παραχώρησης και της πώλησης μειοψηφικού μεριδίου.

Η άλλη πλευρά, δηλαδή τμήμα της κυβέρνησης και το ΤΑΙΠΕΔ, υποστηρίζει πως «σήμερα, υπάρχει επιλεκτικό επενδυτικό ενδιαφέρον για ορισμένες αλλά όχι κατ' ανάγκην για όλες τις επιμέρους δραστηριότητες. Με την πώληση των μετοχών διασφαλίζεται ότι ο επενδυτής θα αναλάβει και θα έχει κίνητρο ανάπτυξης σε όλες τις δραστηριότητες του λιμανιού (προβλήτας 1, car terminal, ακτοπλοΐα, κρουαζιέρα, ναυπηγοεπισκευή). Περαιτέρω, η πώληση ισχυρού πλειοψηφικού πακέτου αναμένεται να τονώσει το ανταγωνιστικό ενδιαφέρον της διαγωνιστικής διαδικασίας και να βελτιώσει ουσιαστικά το προσδοκώμενο αντάλλαγμα για το Δημόσιο».

Όσοι παρακολουθούν τη διαδικασία υποστηρίζουν πως τα δύσκολα αρχίζουν μετά την εκδήλωση ενδιαφέροντος. Το ΤΑΙΠΕΔ καλείται να διαπραγματευτεί με τους υποψηφίους, ώστε να διαμορφωθεί μια νέα σύμβαση παραχώρησης (master concession) για όλες τις δραστηριότητες του λιμανιού. Η σημερινή σύμβαση του ΟΛΠ με το ελληνικό δημόσιο λήγει το 2052 και επί της συγκεκριμένης σύμβασης θα γίνουν οι αλλαγές.

Πρόκειται για διαδικασία που δε θεωρείται καθόλου εύκολη, ενώ θα χρειαστούν μήνες μέχρι την ολοκλήρωσή της ώστε να κληθούν οι ενδιαφερόμενοι να υποβάλουν δεσμευτικές προσφορές. Η τύχη του διαγωνισμού θα εξαρτηθεί και από το αποτέλεσμα σειράς προσφυγών που έχουν κατατεθεί από εργαζομένους του ΟΛΠ, από τοπικούς φορείς κ.ά. στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ).

Οι υποψήφιοι

Όσο για τους υποψηφίους, είναι δεδομένο το ενδιαφέρον της Cosco Pacific η οποία έχει συμβάλει στην ανάδειξη του Πειραιά ως του ταχύτερα αναπτυσσόμενου εμπορικού λιμανιού διεθνώς. Τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο η ΣΕΠ, η θυγατρική της Cosco, διακίνησε στους προβλήτες ΙΙ και ΙΙΙ του Πειραιά 464,6 χιλιάδες εμπορευματοκιβώτια, δηλαδή 32,8% περισσότερα σε σχέση με το πρώτο δίμηνο του 2013. Πέρυσι η εταιρεία διαχειρίστηκε 2,51 εκατ. εμπορευματοκιβώτια, σημειώνοντας άνοδο 19,5%, σε σχέση με το 2012 οπότε και είχε αυξήσει τα μεγέθη της αυτά κατά 77,4% από το προηγούμενο έτος. Μαζί με τον προβλήτα Ι που διαχειρίζεται μόνος του ο ΟΛΠ ο Πειραιάς ξεπερνά τα 3,15 εκατ. εμπορευματοκιβώτια και βρίσκεται κοντά στην πρώτη θέση της Μεσογείου.

Η κρατική εταιρεία των ρωσικών σιδηροδρόμων (RZD) συμμετέχει ήδη στον διαγωνισμό για την ιδιωτικοποίηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ και της εταιρείας του τροχαίου υλικού του ΟΣΕ (ROSCO), κι οι Ρώσοι έχουν ξεκαθαρίσει με τον πλέον επίσημο τρόπο πως επιδιώκουν να αναλάβουν τη διαχείριση λιμένα στην Ελλάδα. Επειδή ο διαγωνισμός του ΟΛΠ απαιτεί συγκεκριμένη πείρα στη διαχείριση λιμένων, κάποιοι θεωρούν πως αν η RZD εκδηλώσει ενδιαφέρον θα συνεργάζεται με εξειδικευμένο εταίρο, εν μέσω φημολογίας περί συνεργασίας με την εταιρεία που διαχειρίζεται το λιμάνι του Νοβοροσίσκ.

Η JSC Novorossiysk Commercial Sea Port, εισηγμένη στα χρηματιστήρια του Λονδίνου και της Μόσχας, λειτουργεί δύο από τα μεγαλύτερα λιμάνια της Ρωσίας, του Νοβοροσίσκ και του Πριμόρσκ στη Βαλτική, καθώς και το μικρότερο λιμάνι του Baltiysk στην περιοχή του Καλίνινγκραντ.

Επίσημη επιστολή με την οποία είχε εκδηλώνει ενδιαφέρον για τον ΟΛΠ είχε στείλει στο υπουργείο Ναυτιλίας ο επενδυτικός όμιλος Morrison & Co και ICM Limited από τη Νέα Ζηλανδία ο οποίος διαθέτει σημαντική παρουσία και στην ευρωπαϊκή αγορά. Οι Νεοζηλανδοί που ενδιαφέρονται για τον ΟΛΠ ελέγχουν στη Γηραιά Ήπειρο το εισηγμένο στο χρηματιστήριο του Λονδίνου επενδυτικό όχημα (fund) Utilico Emerging Markets. Η Utilico, με κεφάλαια περί τα 675 εκατ. δολάρια ΗΠΑ, έχει τοποθετημένο περί το 22% των διαθεσίμων της σε διαχειριστές λιμένων ανά τον κόσμο.

Μεταξύ άλλων είναι εκ των ισχυρών μετόχων (με 8,7%) της International Container Terminal Services (ISTS) από τις Φιλιππίνες, μιας εκ των μεγαλύτερων διαχειριστών εμπορευματικών λιμένων στον κόσμο με παρουσία και στη Μεσόγειο, που έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για τον ΟΛΘ. Η Morrison & Co διαχειρίζεται και τον εισηγμένο επενδυτικό όμιλο Infratil Limited ο οποίος έχει παρουσία στους τομείς των μεταφορών και της ενέργειας (ηλεκτροπαραγωγή και φυσικό αέριο) στην Αυστραλία και στη Νέα Ζηλανδία.