Άστραψε και βρόντηξε ο διευθύνων σύμβουλος της Jumbo Απ. Βακάκης κατά τη χθεσινή παρουσίαση της εταιρίας του στην Ένωση Θεσμικών Επενδυτών. Τα βέλη του στράφηκαν τόσο στην ασκούμενη πολιτική που εξαντλείται σε «στερητικές» για την οικονομία στρατηγικές, όσο και στη στάση του ιδιωτικού τομέα.
Ο -κατά τεκμήριο- επιτυχημένος Έλληνας manager σχολίασε καυστικά το υφιστάμενο μοντέλο επιχειρηματικότητας, το οποίο χαρακτήρισε παρασιτικό. «Αν ρωτήσετε 9 στους 10 επιχειρηματίες, θα ήθελαν να είναι πλούσιοι και να επιστρέψουν στην εποχή όπου το χρήμα ήταν εύκολο. Ακόμη αναζητούν τρόπους για πρόσβαση σε δεξαμενές, όπως π.χ. το ΕΣΠΑ, αντί να αναζητούν ουσιαστικές διεξόδους ανάπτυξης. Αυτή η εποχή ωστόσο έχει ανεπιστρεπτί τελειώσει», τόνισε.
Σημείωσε μάλιστα πως αρκετοί επιχειρηματίες επιλέγουν να απομυζήσουν τα κουφάρια των εταιριών τους, προκειμένου να διασώσουν την προσωπική τους τσέπη. Προχωρώντας περαιτέρω, σχολίασε πως σε αυτήν τη νοοτροπία συνέβαλε και η κοντόφθαλμη στρατηγική των πιστωτικών ιδρυμάτων, που χρηματοδότησαν άκριτα μια μη παραγωγική οικονομία, με αποτέλεσμα σήμερα να πληρώνουν το κόστος αυτής της επιλογής «μένοντας με τον μουτζούρη». «Η στάση αυτή οδήγησε τους μετόχους των τραπεζών στο να είναι απλώς... πρώην πλούσιοι», πρόσθεσε.
Επίσης χαρακτήρισε ανεξήγητη τη σταθεροποίηση της ζήτησης στην ελληνική αγορά, τη στιγμή που η πραγματική οικονομία νοσεί και δεν έχει βρει ακόμη αναπτυξιακές διεξόδους. «Είναι μια παραδοξότητα αυτό που συμβαίνει στη χώρα, αυτή είναι η υποκειμενική εξήγηση που δίνω», ανέφερε.
Στο πλαίσιο αυτό, εκτίμησε πως έχει δοθεί βάρος μόνο σε περιοριστικές πολιτικές, οι οποίες υλοποιούνται, έστω και άγαρμπα, χωρίς ωστόσο να έχει αποσαφηνιστεί η αντιστροφή της τάσης. «Η ανάπτυξη είναι μια επιλογή και δεν υπάρχει σχέδιο για το πώς θα πάμε εκεί». Υποστήριξε δε πως κατά την άποψή του το 2014 τα περιθώρια να συνεχιστεί η ίδια πολιτική τελειώνουν και θα πρέπει να υπάρξουν σοβαρές κατευθύνσεις προς μια υγιή επιχειρηματικότητα. «Ακόμη και χελώνα καρέτα-καρέτα να είσαι, υπάρχει ένα είδος προστασίας. Δεν καταλαβαίνω γιατί στην Ελλάδα δεν προστατεύεται ο επενδυτής μέσα από ένα πλέγμα διευκολύνσεων».
Θεώρησε επίσης ευεργέτημα της κρίσης το γεγονός πως έφερε εξορθολογισμό κόστους, με την προσφορά να συναντά τα επίπεδα της ζήτησης, αλλά και το ότι «δημιούργησε το ηθικό περιθώριο να προχωρήσουμε σε κάποιες βασικές αλλαγές λειτουργίας, που πριν ήταν αδιανόητες. Αυτές είναι που μπορούν να αυξήσουν και την παραγωγικότητά μας», σχολίασε, συμπληρώνοντας ότι πρέπει να δοθεί στήριξη σε τομείς όπου υπάρχει στρατηγικό πλεονέκτημα.
H κρίση δημιουργεί ευκαιρίες
Με αυτό το μότο, πως «η κρίση δημιουργεί ευκαιρίες», εξήγησε ο κ. Βακάκης τη σταθερή ανάπτυξη του ομίλου Jumbo, η οποία επιβεβαιώθηκε και στο πρώτο τρίμηνο της νέας χρήσης 2013-2014, οπότε καταγράφηκε αύξηση πωλήσεων 5,82%.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η βασική παραδοχή στην οποία η διοίκηση του ομίλου βασίζεται ήδη από το 2008 -οπότε ξέσπασε η κρίση- είναι πως η εγχώρια αγορά θα συνεχίσει να υφίσταται παρά τη διαρκή μείωση της κατανάλωσης.
Πέρα από την αισιόδοξη προσέγγιση, ωστόσο, ο όμιλος προσπάθησε να καλύψει τις απώλειες της ζήτησης με αύξηση της παραγωγικότητας και με επιθετική επενδυτική στρατηγική αλλά και να αξιοποιήσει την ισχυρή ρευστότητά του ώστε να εκμεταλλευτεί τις ευκαιρίες (όπως η μείωση κόστους σε ενοίκια, μεταφορές, προμήθειες κ.τ.λ.).
Στην παρούσα φάση, το δίκτυο στην Ελλάδα παρουσίασε αύξηση πωλήσεων 3% λόγω της προσθήκης και νέων καταστημάτων, ενώ από τη σύγκριση σε like for like βάση καταγράφεται οριακή μείωση πωλήσεων, γεγονός που υπογραμμίζει τη σταθεροποιητική τάση στην εγχώρια αγορά.
Στην Κύπρο, παρά τις επιπτώσεις από την πρόσφατη βίαιη ένταξή της σε πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής, οι πωλήσεις του δικτύου Jumbo εμφάνισαν αύξηση 12% στο α’ τρίμηνο της χρήσης, ενώ οι πωλήσεις στη Βουλγαρία κινούνται έντονα ανοδικά με ποσοστό που ξεπερνά το 20%. Όλα τα παραπάνω σε συνδυασμό με το γεγονός πως το α’ τρίμηνο της χρήσης αποτελεί το πλέον αδύναμο για τον όμιλο, αλλά και με το γεγονός ότι τον Δεκέμβριο προγραμματίζεται η επίσημη είσοδος της Jumbo στη ρουμανική αγορά, οδήγησαν τον όμιλο να διατυπώσει πρόβλεψη για αύξηση πωλήσεων κατά 2%-4% στο τέλος της χρήσης 2013-2014 (και κερδοφορία στα 75 εκατ. ευρώ), μέγεθος πάνω από τη συνήθη πρόβλεψη των τελευταίων ετών για ανάπτυξη της τάξης του 0%-2%.
Κατά τον κ. Βακάκη, η ανταγωνιστικότητα του ομίλου Jumbo παραμένει βασικό ζητούμενο γι' αυτό υπάρχει μια προληπτική συγκράτησης του μικτού περιθωρίου κέρδους στο επίπεδο του 48% επί των πωλήσεων. Παρ' όλα αυτά, σήμερα το ποσοστό αυτό κυμαίνεται στο 51% λόγω της εύνοιας από νομισματικές διαφορές και μειωμένα μεταφορικά κόστη, γεγονός που ο όμιλος χαρακτηρίζει συγκυριακό. Σε ό,τι αφορά την περαιτέρω ανάπτυξη της Jumbo, ο διευθύνων σύμβουλος ανέφερε πως «η εταιρία δεν φοβάται να ξοδέψει χρήμα», συμπληρώνοντας ωστόσο ότι το ύψος των επενδύσεων βαθμηδόν θα μειώνεται σταθεροποιούμενο στα 35 εκατ. ευρώ, χωρίς ωστόσο να υπονομεύεται η παραγωγικότητα του ομίλου.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό του, στην Ελλάδα η μεγαλύτερη ανάπτυξη του δικτύου έχει ορίζοντα διετίας (οπότε μειώνεται ο ρυθμός των εγχώριων επενδύσεων) και ο όμιλος επικεντρώνεται στην αγορά τόσο της Βουλγαρίας όσο και της Ρουμανίας, όπου αναμένεται να εισέλθει με δύο καταστήματα τον προσεχή Δεκέμβριο και με στόχο να δημιουργήσει σε ορίζοντα πενταετίας δίκτυο 12-18 καταστημάτων. Ο κ. Βακάκης εκτίμησε πως η Ρουμανία μπορεί να αποφέρει διπλάσιο μέγεθος από εκείνο της Βουλγαρίας σε φάση ωριμότητας, ωστόσο σημείωσε πως πρόκειται για «μια νέα αγορά που μένει να τη μάθουμε».
Διέψευσε εκ νέου τις φήμες για συνεργασίες ή εξαγορές άλλων δικτύων και επέμεινε πως η εταιρία στοχεύει σε αυτόνομη ανάπτυξη, ενώ απομάκρυνε το ενδεχόμενο εισόδου στην αγορά της Τουρκίας.
Δεν παρέλειψε επίσης να αναφερθεί στην Κύπρο, όπου η Jumbo εξαιτίας της απομείωσης τραπεζικών καταθέσεων υπέστη ζημία ύψους 23,58 εκατ. ευρώ, ποσό που καταγράφηκε πλήρως στη χρήση 2012-2013.
Εκτίμησε πως (αν και δεν έχει ακόμη αποσαφηνιστεί ότι θα συμβεί αυτό) θα υπάρξει κάποιου είδους αποκατάσταση των εταιριών που επλήγησαν από το «κούρεμα» μέσω φορολογίας.