Την κατάσταση που διαμορφώνεται μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας υποβολής ενστάσεων για τα έργα που δημοπράτησε η Εγνατία Α.Ε. τη Δευτέρα 31 Ιανουαρίου αναλύει σε ανακοίνωσή του το ΥΠΕΧΩΔΕ, τονίζοντας ότι για πέντε από τα εννέα έργα της Εγνατίας δεν υπάρχει καμία ένσταση.

Υπάρχει σε ένα έργο ένσταση από δύο εταιρείες για τη ”βιωσιμότητα” εταιρείας, αλλά σημειώνουμε, επισημαίνει το ΥΠΕΧΩΔΕ, ότι από την αξιολόγηση που έγινε για τη βιωσιμότητα των κατασκευαστικών εταιρειών τον Ιούνιο του 2004 δεν προκύπτει πρόβλημα βιωσιμότητας για καμία εταιρεία που μειοδότησε στους διαγωνισμούς.

Επίσης υπάρχουν ενστάσεις για 3 έργα από ορισμένες εταιρείες για κριτήρια ποιοτικής επιλογής που έχουν τεθεί, σύμφωνα με τις σαφείς προβλέψεις του ν. 3263/04 και των κανονισμών της Εγνατία Α.Ε. Όλες τις ενστάσεις θα εκδικάσει αύριο η Εγνατία Α.Ε.

Όσον αφορά στην ”εξώδικη πρόσκληση – δήλωση και διαμαρτυρία” της εργοληπτικής εταιρείας J&P Άβαξ Α.Ε., που δεν αποτελεί ένσταση και ως εκ τούτου δεν θα εξεταστεί από την Εγνατία Α.Ε., θα θέλαμε να υπογραμμίσουμε τα ακόλουθα, επισημαίνει το ΥΠΕΧΩΔΕ:

1. Κατ’ αρχήν θα πρέπει να σταματήσει το ”ποίημα” για δήθεν υψηλές εκπτώσεις. Βάσει ποίου κριτηρίου είναι υψηλές οι εκπτώσεις του 25% κατά μέσο όρο για τα ελληνικά δεδομένα, όταν μάλιστα στο παρελθόν είχαμε εκπτώσεις του 60% και 70%; Εκτός και αν αυτοί που μιλούν και γράφουν για δήθεν μεγάλες εκπτώσεις, προφανώς για τους δικούς τους λόγους, νοσταλγούν τις ”φτιαχτές” και ”εικονικές” εκπτώσεις του 3% του 5% ή του 8% που έβγαζε ο ”μαθηματικός τύπος” και ήταν φυσικά εις βάρος του δημοσίου συμφέροντος. Είναι αξιοσημείωτο, όμως, και πρέπει να υπογραμμιστεί, ότι σε ένα από τα μεγαλύτερα έργα της Εγνατίας που δημοπρατήθηκαν, η εταιρεία J&P Άβαξ Α.Ε. έδωσε έκπτωση 25,41%.

2. Η ”εξώδικη πρόσκληση – δήλωση και διαμαρτυρία” της εργοληπτικής επιχείρησης J&P Άβαξ Α.Ε. στηρίζεται στην εσφαλμένη και ψευδή, τύποις και ουσία, βάση ότι ο νέος νόμος δήθεν θέτει το όριο 12% ως ”εύλογο” και θεωρεί τις προσφορές που το υπερβαίνουν ως ”υπερβολικά χαμηλές”.

Συνεχίζοντας την εσφαλμένη αυτή βάση, η εταιρεία ισχυρίζεται ότι η αναθέτουσα αρχή υποχρεούται να ζητά αιτιολόγηση των προσφορών που θεωρεί υπερβολικά χαμηλές. Οι απαντήσεις στα επιχειρήματα αυτά είναι εύκολες και πειστικές (ίσως επειδή είναι τόσο εύκολη η αντίκρουση η διαμαρτυρόμενη εταιρεία δεν ακολούθησε τη δικαστική οδό και δεν υπέβαλε ένσταση):

α. Η ελληνική και κοινοτική νομοθεσία επιτρέπουν δύο συστήματα ανάθεσης: στο μειοδότη, δηλαδή στη χαμηλότερη οικονομική προσφορά, ή στην πλέον συμφέρουσα προσφορά, στην οποία πέραν της οικονομικής προσφοράς λαμβάνονται υπ’ όψιν και άλλα κριτήρια για την ανάθεση.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση επελέγη το πρώτο σύστημα και η ανάθεση γίνεται στο μειοδότη, δηλαδή στη χαμηλότερη προσφορά.

β. Η κοινοτική οδηγία 93/37/ΕΚ που αφορά στις συμβάσεις δημοσίων έργων και το Π.Δ. 334/2000 που την ενσωμάτωσε στο εθνικό δίκαιο ορίζουν ότι όταν ως κριτήριο ανάθεσης μιας σύμβασης επιλέγεται η οικονομική προσφορά, δεν μπορεί να αποκλειστεί κανείς υποψήφιος με την αιτιολογία ότι η προσφορά του είναι υπερβολικά χαμηλή, αν πρώτα δεν κληθεί να την αιτιολογήσει. Στην περίπτωση του νέου νόμου 3263/04 με τον οποίον δημοπρατήθηκαν τα έργα, ο νόμος ρητά και μονοσήμαντα αποδέχεται τη χαμηλότερη προσφορά χωρίς ανάγκη αιτιολόγησής της και συνακόλουθου αποκλεισμού της.

Συνεπώς, ο μειοδότης δεν επιτρέπεται να κληθεί για να αιτιολογήσει το εύλογο της χαμηλής προσφοράς του. Το σύστημα ανάθεσης που εφαρμόζεται είναι μειοδοτικό, το οποίο εφαρμόζεται στις περισσότερες χώρες, με πολλές δικλίδες ασφαλείας, όπως είναι η εγγύηση καλής εκτέλεσης.

γ. Με τις διακηρύξεις των 10 έργων της Εγνατίας το έργο ανατίθεται στον μειοδότη, δηλαδή τον υποβάλλοντα τη χαμηλότερη προσφορά. Πουθενά στο νόμο δεν υπάρχει η έννοια του ”εύλογου ορίου”, όπως δεν υπάρχει και στην απόφαση του υπουργού. Για την εξασφάλιση του δημόσιου συμφέροντος το μέγεθος των εγγυήσεων καλής εκτέλεσης του έργου εξαρτάται από τη δοθείσα έκπτωση (κάτι που θεσμοθετείται για πρώτη φορά).

Ο νέος νόμος εξαντλεί την αυστηρότητά του στις εκπτώσεις άνω του 32%, όπου αντιστοιχεί 1,5% εγγύησης ανά μονάδα έκπτωσης (ενώ για τις πρώτες δέκα μονάδες πάνω από το όριο του 12% η εγγύηση αυξάνεται κατά 0,5% μονάδα ανά μονάδα έκπτωσης και για τη δεύτερη δεκάδα –δηλαδή εκπτώσεις από 22% ως 32%- αυξάνει κατά 1 μονάδα ανά μονάδα έκπτωσης). Συνεπώς η πρόνοια του νόμου είναι να εξασφαλίσει τα συμφέροντα του Δημοσίου και για τις μεγάλες εκπτώσεις, σε όποιο ύψος κι αν φτάνουν αυτές. Η πρόνοια αυτή εκδηλώνεται με κλιμακούμενη αυστηρότητα.

Επιγραμματικά, λοιπόν, ο νέος νόμος 3263/04 (που διαβιβάσθηκε πριν από την ψήφισή του στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, συζητήθηκε και έγινε αποδεκτός) δεν παραβιάζει διατάξεις του κοινοτικού δικαίου και η απόπειρα να υποστηριχθεί ότι δεν είναι συμβατός με το δίκαιο αυτό είναι το λιγότερο απρόσφορη.

Παρ’ όλα αυτά, και σύμφωνα με το αναφαίρετο δημοκρατικό δικαίωμά του, κάθε κατασκευαστής που πιστεύει ότι υπάρχει πρόβλημα με τις εμφανιζόμενες μετά το νέο νόμο εκπτώσεις, μπορεί να προσφύγει στα δικαστήρια. ”Ιδού η Ρόδος...”.