Σε αναμμένα κάρβουνα θα καθίσει από την επομένη της συγκρότησής της η νέα -εφόσον προκύψει- κυβέρνηση μετά τις κάλπες της 6ης Μαΐου, καθώς ο χρόνος είναι αμείλικτος και οι υποχρεώσεις που απορρέουν από το μνημόνιο πιεστικές και πολιτικά δύσκολα διαχειρίσιμες.

Μία βδομάδα μετά το κλείσιμο της κάλπης, η τρόικα προγραμματίζει την κάθοδό της στην Αθήνα για έναν πρώτο κύκλο επαφών με τη νέα κυβέρνηση. Η πρώτη αυτή επαφή είναι σαφές ότι δεν θα έχει χαρακτήρα αβροφροσύνης, θα δοθεί όμως περιθώριο στη νέα κυβέρνηση να συνταχθεί και να προσαρμοστεί. Γι' αυτόν τον λόγο, σύμφωνα με τους σημερινούς προγραμματισμούς, η τρόικα θα φύγει και θα επανέλθει στις αρχές Ιουνίου για τον καθιερωμένο έλεγχο.

Πρακτικά, μέσα σε 40 μέρες, η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να έχει αποφασίσει από πού θα περικόψει 11,6 δισ. ευρώ δαπανών για την ερχόμενη διετία. Το μοναδικό περιθώριο διαπραγμάτευσης που διαφαίνεται αυτήν την περίοδο αφορά ενδεχόμενη επιμήκυνση του χρόνου εφαρμογής των νέων μέτρων κατά έναν χρόνο.

Αν δηλαδή το μνημόνιο επεκταθεί και στο 2015 δίνοντας τη δυνατότητα στην ελληνική οικονομία να ανασάνει με τον επιμερισμό των νέων μέτρων σε χρονικό ορίζοντα τριών, αντί για δύο, ετών.

Η απαίτηση για νέα μέτρα 11,6 δισ. ευρώ και ο προσδιορισμός των πηγών εξοικονόμησης από την πλευρά των δαπανών περνά μέσα από κοινωνικά επιδόματα, φοροαπαλλαγές, κλείσιμο δημοσίων φορέων και απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων. Αυτά τα μέτρα έχουν απομακρυνθεί εντέχνως από τον προεκλογικό καμβά, όχι όμως και από την πραγματικότητα.

Οι προκλήσεις

Τα παραπάνω είναι ο πρώτος και ίσως ο μεγαλύτερος πονοκέφαλος της νέας κυβέρνησης, η οποία θα βρεθεί αντιμέτωπη με πέντε ακόμα προκλήσεις, που απορρέουν από τις δεσμεύσεις του μνημονίου κι η υλοποίησή τους θεωρείται βέβαιο ότι θα οδηγήσει σε νέες κοινωνικές εκρήξεις.

Σύμφωνα με τις δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί από την ελληνική κυβέρνηση, έως το τέλος Ιουνίου θα πρέπει να έχουν γίνει πράξη:

1. Η μεταρρύθμιση του φορολογικού. «Η κυβέρνηση θεσπίζει φορολογική μεταρρύθμιση η οποία αποσκοπεί στην απλοποίηση του συστήματος, στην εξάλειψη των απαλλαγών και των προνομιακών καθεστώτων», ορίζει το μνημόνιο και οι διατυπώσεις μάλλον δύσκολα μπορούν να ταιριάξουν με τις προεκλογικές δεσμεύσεις των κομμάτων για κατάργηση χαρατσιών και έκτακτων εισφορών παρ’ εκτός εάν -αφού δεν διευκρινίζεται επακριβώς- αυτές αφορούν τη μετά μνημόνιο εποχή.

Στην ατζέντα αντιθέτως στην παρούσα φάση κυριαρχεί το μεγάλο μαχαίρι στις φοροαπαλλαγές -όσες έχουν απομείνει-, ενώ τα περιθώρια μειώσεων φόρων (ΦΠΑ, φόρος στις επιχειρήσεις) κυριαρχούν μεν στην προεκλογική ατζέντα, απομένει να φανεί όμως κατά πόσον μπορούν να εφαρμοστούν ή ανάγονται στη σφαίρα της προεκλογικής ουτοπίας.

2. Η αύξηση των αντικειμενικών αξιών. Το ΠΑΣΟΚ συντάσσεται με την εξίσωση αντικειμενικών και αγοραίων τιμών (θα προκύψουν αυξήσεις αλλά και μειώσεις), παράλληλα με τις αλλαγές στην αγορά ακινήτων με καθιέρωση ενιαίου φόρου προς υποκατάσταση των ισχυουσών επιβαρύνσεων, θέση που προωθεί και η Ν.Δ., με τη διαφορά ότι απορρίπτει την αύξηση των αντικειμενικών αξιών. Το μνημόνιο ορίζει ότι έως τον Ιούνιο του 2012 «η κυβέρνηση αναθεωρεί τις αντικειμενικές αξίες της ακίνητης περιουσίας προκειμένου αυτές να ευθυγραμμιστούν με τις τιμές της αγοράς».

3. Τα ειδικά μισθολόγια. Πέραν της εφαρμογής των τελευταίων αποφασισμένων μειώσεων στις συντάξεις, οι οποίες για καθαρά προεκλογικούς λόγους καθυστέρησαν να εφαρμοστούν, η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να κόψει κατά 12% τους μισθούς σε δικαστικούς, γιατρούς, αστυνομικούς και σε όσους εντάσσονται στα ειδικά μισθολόγια. Το μνημόνιο προβλέπει ότι «η κυβέρνηση θα νομοθετήσει μείωση 12% κατά μέσο όρο στα ειδικά μισθολόγια του δημοσίου τομέα, η οποία θα εφαρμοστεί από την 1η Ιουλίου 2012 και θα επιφέρει εξοικονομήσεις της τάξεως των 205 εκατ. ευρώ».

4. Αγορά εργασίας - συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση. Με την εισφοροδιαφυγή να μοιάζει με τη λερναία ύδρα (σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Εργασίας, 802.000 φυσικά πρόσωπα αλλά και επιχειρήσεις και φορείς οφείλουν συνολικά στα ασφαλιστικά ταμεία 11 δισ. ευρώ), η τρόικα απαιτεί μέχρι το τέλος Ιουνίου «υποχρεωτική ταυτόχρονη πληρωμή μισθών, παρακρατηθέντων φόρων επί της μισθοδοσίας και κοινωνικών εισφορών με ηλεκτρονικά μέσα, για όσες επιχειρήσεις χρησιμοποιούν την κάρτα εργασίας». Το μέτρο έχει νομοθετηθεί, αλλά μετά από αλλεπάλληλες αναβολές αναμένεται να ενεργοποιηθεί από τον Ιούλιο.

Αναφορικά με το συνταξιοδοτικό, κοινή αίσθηση είναι ότι η οικονομική κατάσταση των ασφαλιστικών ταμείων θα επιφέρει νέα μεταρρύθμιση. Το μνημόνιο απαιτεί «εισαγωγή μεταρρυθμίσεων για την εφάπαξ εξόφληση ληξιπρόθεσμων οφειλών και ελλειμμάτων στα ταμεία». Τι ακριβώς εννοεί η τρόικα με τις συγκεκριμένες διατυπώσεις μένει να αποδειχθεί.

5. Ενέργεια - νόμιμα τιμολόγια. Μέχρι τον Ιούνιο θα πρέπει να έχει ξεκαθαρίσει το τοπίο για την απελευθέρωση των τιμολογίων ρεύματος στις οικιακές καταναλώσεις. Η απελευθέρωση εκτιμάται ότι θα επιφέρει αυξήσεις στα τιμολόγια του ρεύματος έως και 30%, η οποία όμως θα εφαρμοστεί από τον Ιούλιο του 2013.


* To Εuro2day.gr ενθαρρύνει τον διάλογο και την έκφραση απόψεων από τους αναγνώστες. Σχολιάστε το άρθρο και πείτε την άποψή σας δημόσια για όσα συμβαίνουν και μας αφορούν όλους. Αν θεωρείτε το άρθρο σημαντικό, διαδώστε το με τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης.