Τους πέντε υποψηφίους που περνούν στη δεύτερη φάση του διαγωνισμού για τη διαχείριση απορριμμάτων μέσω Σύμπραξης Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) επέλεξε την προηγούμενη εβδομάδα η Περιφέρεια Πελοποννήσου, ενώ θέμα λίγων εβδομάδων είναι η έναρξη των αντίστοιχων έργων σε Ηλεία και Αιτωλοακαρνανία, που εγκρίθηκαν προχθές από την αρμόδια διυπουργική επιτροπή.

Νωρίτερα αναμένεται να ξεκινήσει ο διαγωνισμός για τη διαχείριση απορριμμάτων των Σερρών (όπου υπάρχει ένας από τους πλέον σύγχρονους Χώρους Υγειονομικής Ταφής Υπολλειμμάτων -ΧΥΤΥ- στην Ελλάδα, αλλά δεν υπάρχει το εργοστάσιο επεξεργασίας...) και θα ακολουθήσει το έργο της Πάτρας.

Εξελίξεις αναμένονται και στον σχεδιασμό της Θεσσαλονίκης καθώς προ ημερών ορίστηκαν τα μέλη του νέου διαδημοτικού φορέα διαχείρισης. Δυστυχώς, άγνωστο παραμένει πότε θα εγκριθούν τα έργα στην Αττική, καθώς οι συνεδριάσεις του διαδημοτικού οργάνου μπλοκάρονται από τους εργαζομένους στους ΟΤΑ.

Η κυβέρνηση, οι περιφέρειες και οι δήμοι κινούνται με ταχύτητα στο θέμα των απορριμμάτων (υπό την πίεση και της Ομάδας Δράσης του Χ. Ράιχενμπαχ), αφού η Ελλάδα απειλείται με βαρύτατα ημερήσια πρόστιμα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Τα πρόστιμα και οι νέες παραπομπές στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο δεν θα έρθουν μόνο εξαιτίας των δεκάδων ανεξέλεγκτων χωματερών, αλλά και γιατί παραβιάζονται οι ποιοτικοί και οι ποσοτικοί στόχοι που θέτουν οι κοινοτικές οδηγίες για τη διαχείριση απορριμμάτων. Γι’ αυτό και στην Πελοπόννησο οι αποφάσεις ελήφθησαν σε χρόνο-ρεκόρ και πέντε όμιλοι θα βρεθούν στη δεύτερη φάση.

Πρόκειται για την κοινοπραξία Archirodon Group - Intrakat - Envitec, την κοινοπραξία Μεσόγειος ΑΕ. - J&P ABAΞ Α.Ε., την Τέρνα Ενεργειακή, τη Novaera Hellas (όμιλος Κοπελούζου) και την κοινοπραξία ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις - ΗΛΕΚΤΩΡ (όμιλος ΕΛΛΑΚΤΩΡ).

Στην αγορά και στα υπουργεία Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος υποστηρίζουν πως τα έργα ΣΔΙΤ στα απορρίμματα (πλην της Αττικής...) προχωρούν με καλούς ρυθμούς επειδή δε δεσμεύουν τους υποψηφίους σε συγκεκριμένη τεχνολογία επεξεργασίας. Αντίθετα, η δεύτερη φάση των διαγωνισμών (όταν οι υποψήφιοι παίρνουν τεύχη δημοπράτησης) βγαίνει στον αέρα με ανοιχτή τεχνολογία.

Οι διαγωνιζόμενοι κρίνονται από την κάλυψη των ποιοτικών και των ποσοτικών στόχων που θέτουν οι οδηγίες της Ε.Ε. (π.χ. για την ανακύκλωση) και από το πόσο επιβαρύνουν τους πολίτες, οι οποίοι θα πληρώνουν το ανταποδοτικό τέλος. Όσο μικρότερη η επιβάρυνση για τους πολίτες, τόσο μεγαλύτερες οι πιθανότητες επικράτησης στους σχετικούς διαγωνισμούς.

Στις θετικές εξελίξεις των τελευταίων ημερών είναι και η ολοκλήρωση των τευχών δημοπράτησης με έναρξη της δεύτερης φάσης στο πρώτο έργο ΣΔΙΤ στη διαχείριση απορριμμάτων, της Δυτικής Μακεδονίας.

Ο διαδημοτικός φορέας (ΔΙΑΔΗΜΑ) αναμένεται εντός των προσεχών εβδομάδων να μοιράσει τα τεύχη δημοπράτησης στους έξι υποψηφίους που είχαν προεπιλεγεί από το περασμένο καλοκαίρι. Το έργο αφορά την κατασκευή μονάδας επεξεργασίας απορριμμάτων και τη λειτουργία του συστήματος για 25 έτη, δυναμικότητας 120.000 τόνων αστικών απορριμμάτων ετησίως, προερχόμενων από τους περίπου 300.000 κατοίκους των νομών Κοζάνης, Φλώρινας, Γρεβενών και Καστοριάς.

Οι υποψήφιοι που θα κληθούν να υποβάλουν προσφορές είναι η Waste Syclo (συμμετέχει η ΔΕΗ μαζί με την ισπανική Urbaser, η οποία ανήκει στον κατασκευαστικό κολοσσό ACS), η κοινοπραξία Μεσόγειος (το 40% ελέγχεται από τη Eurobank και τον όμιλο Λασκαρίδη μέσω της Sinda Enterprises Company Limited) - J&P ΑΒΑΞ - Polyeco (οικογένεια Πολυχρονόπουλου), η Novaera Hellas (όμιλος Κοπελούζου), η Τέρνα Ενεργειακή, η κοινοπραξία Αθωνική Τεχνική - Αδαμίδης και η κοινοπραξία ΗΛΕΚΤΩΡ (του ομίλου ΕΛΛΑΚΤΩΡ) - Helesi (η εισηγμένη στο Λονδίνο εταιρεία του Σ. Ανδριανόπουλου).

Η πολύμηνη καθυστέρηση στη σύνταξη των τευχών δημοπράτησης αποδίδεται στο γεγονός πως πρόκειται για το πρώτο ΣΔΙΤ στον τομέα των απορριμμάτων. Στον διαγωνισμό της Δυτικής Μακεδονίας δεν υπάρχει η πρόβλεψη για χρηματοδότηση του 50% του έργου από το ΕΣΠΑ που άρχισε να εφαρμόζεται από τον διαγωνισμό της Πελοποννήσου. Η συμμετοχή του ΕΣΠΑ στα έργα διαχείρισης απορριμμάτων με ΣΔΙΤ κρίθηκε απαραίτητη προκειμένου να περιοριστεί η συμμετοχή των τραπεζών, οι οποίες ούτως ή άλλως αδυνατούν να χρηματοδοτήσουν έργα.

Η αδυναμία των τραπεζών είναι και η κύρια αιτία για τη μη ανάθεση έργων ΣΔΙΤ και η κυβέρνηση ελπίζει πως η ενεργοποίηση του εργαλείου Jessica και του μηχανισμού επιμερισμού κινδύνου και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) θα δώσει ανάσα ρευστότητας και θα συμβάλει στην υπογραφή συμβάσεων που είναι σχεδόν έτοιμες.