Το σύνολο σχεδόν των παραμέτρων της εξίσωσης για τα νέα κεφάλαια που θα χρειαστούν οι τράπεζες έχουν πια στα χέρια τους οι διοικήσεις και οι μεγαλομέτοχοι, επιδιδόμενοι σε ασκήσεις επί χάρτου, για τα κεφάλαια που θα χρειαστούν από το Τ.Χ.Σ. και πώς θα τα αποπληρώσουν.

Οι διοικήσεις των τραπεζών και οι μεγαλομέτοχοί τους γνωρίζουν ήδη τα εξής:

- Τις πρόσθετες προβλέψεις που πρέπει να σχηματιστούν σε βάθος τριετίας και ότι θα πρέπει να τις καλύψουν με ίδια μέσα οι τράπεζες ή με αυξήσεις κεφαλαίου.

- Τη ζημία της τάξης του 70%, σε επίπεδο καθαρής παρούσας αξίας από το PSI.

- Το ορατό ενδεχόμενο να ενταχθούν στο PSI και τα δάνεια προς προβληματικές ΔΕΚΟ όπως ΟΣΕ, ΟΑΣΑ, ΕΑΒ, ΕΑΣ κ.ά. συνολικού ύψους 11 δισ. ευρώ.

- Τα ελάχιστα βασικά εποπτικά κεφάλαια υποχωρούν στο 9% από 10% ως τις 30/6/2013.

- Η ανακεφαλαιοποίηση από το Τ.Χ.Σ. θα διενεργηθεί, όπως αναφέρει το προμνημόνιο, με κοινές μετοχές άνευ ψήφου, η χρονική διάρκεια των οποίων θα προσδιοριστεί αργότερα μετά από συζητήσεις μεταξύ του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, των τραπεζών και της τρόικας.

Οι μόνες παράμετροι που απομένει να διευκρινιστούν είναι οι τρόποι λογιστικής και φορολογικής αντιμετώπισης της ζημίας από το PSI. Αν δηλαδή, όπως έγραφε πρόσφατα, το Euro2day, θα υπάρχει αναγνώριση της αρχής της συνέχειας στη λογιστική εγγραφή για τα νέα ομόλογα και πώς θα τροποποιηθεί το καθεστώς της αναβαλλόμενης φορολογίας.

Η συνολική δομή της συμφωνίας του PSI στοιχειοθετεί την αναγνώριση της αρχής της συνέχειας στη λογιστική εγγραφή των ομολόγων (να θεωρηθούν, δηλαδή, τα νέα ομόλογα συνέχεια των παλαιών).

Και αυτό γιατί, σύμφωνα με ορκωτούς, πρόκειται περί διακανονισμού, από τη στιγμή που οι ιδιώτες διαγράφουν το 50% της απαίτησης, εξοφλούνται για το 15% και ανταλλάσσουν το υπόλοιπο 35% με ομόλογα τα οποία λήγουν τμηματικά μεταξύ 10ετίας και 30ετίας.

Εφόσον αναγνωριστεί η αρχή της συνέχειας και με το υφιστάμενο καθεστώς αναβαλλόμενης φορολογίας (δυνατότητα συμψηφισμού της ζημίας με κέρδη 5ετίας) η πραγματική ζημία για τις τράπεζες υποχωρεί από τα επίπεδα του 70% - 72% στο 58% - 65%.

Η τελική ζημία, όμως, μπορεί να υποχωρήσει ακόμη περισσότερο -υπολογίζεται 10% ή και 12%- εφόσον τροποποιηθεί το καθεστώς για την αναβαλλόμενη φορολογία και επεκταθεί στη 15ετία ή στην 20ετία από 5ετία η δυνατότητα συμψηφισμού ζημιών με μελλοντικά κέρδη.

Με δεδομένο ότι ο αναβαλλόμενος φόρος υπολογίζεται επί της ζημίας σε επίπεδο ονομαστικής αξίας και όχι καθαρής παρούσας αξίας, αν επεκταθεί η δυνατότητα συμψηφισμού στην 15ετία οι τράπεζες θα μπορούν να συμψηφίσουν ως και το 20% της ζημιάς από το κούρεμα κατά 50% του ονομαστικού χρέους. Η ζημιά, τους, δηλαδή, θα μειωθεί κατά 10%.

Δεύτερη ευκαιρία για τραπεζίτες

Ακόμη, όμως, και με τις παραπάνω παραμέτρους ανοικτούς, το κλίμα που υπάρχει είναι ότι οι μεγάλες τράπεζες, και κυρίως οι βασικοί τους μέτοχοι παίρνουν μια …δεύτερη ευκαιρία καθώς αποφεύγεται άμεσα η κρατικοποίηση.

Το παραπάνω κλίμα κυριάρχησε στο ταμπλό του Χ. Α το τελευταίο μήνα συντηρώντας το ράλυ τιμών στις τράπεζες. Δεν είναι τυχαίο ότι, σύμφωνα με χρηματιστές, τις αρχικές αγορές τραπεζικών τίτλων από τραπεζίτες και επιχειρηματίες ακολούθησαν τοποθετήσεις από μεγάλους ιδιώτες, πελάτες τμημάτων επενδυτικής τραπεζικής, και από prop desks εγχώριων και ξένων τραπεζών.

Το καυτό ζητούμενο, βέβαια, στις ασκήσεις των τραπεζιτών είναι αν η κερδοφορία των επόμενων 3 ως 5 ετών αρκεί για να «σηκώσει» μόνη της την επαναγορά των κοινών άνευ ψήφου μετοχών από το Τ.Χ.Σ.

Και εδώ οι εκτιμήσεις των χρηματιστηριακών δεν είναι αισιόδοξες. Ακόμη και αν μια μεγάλη τράπεζα αντλήσει από το Ταμείο μόλις 1 δισ. ευρώ είναι αμφίβολο να εμφανίσει κερδοφορία αθροιστικά στην 3ετία ή την 4ετία, που να πλησιάζει το παραπάνω ποσό. Και αυτό για σειρά από λόγους οι βασικότεροι των οποίων είναι οι εξής:

- Η εμφάνιση μεγάλων ζημιών φέτος εξαιτίας του PSI, αλλά και της βαθειάς ύφεσης και η διατήρηση της συρρίκνωσης της οικονομίας και το 2013
- Το βάρος της εξυπηρέτησης των προνομιούχων μετοχών
- Οι δυσκολίες που συνεχίζουν να εμφανίζουν οι οικονομίες της Ν. Α Ευρώπης, πλην τουρκικής, μειώνοντας τα περιθώρια κέρδους των τοπικών θυγατρικών
- Οι σταθερά υψηλές προβλέψεις για μη εξυπηρετούμενα δάνεια στην τριετία

Στον αντίποδα, αν εφαρμοσθεί το προμνημόνιο οι τράπεζες θα έχουν την ευκαιρία να μειώσουν περαιτέρω τα λειτουργικά τους κόστη, αν και ερωτηματικό παραμένει αν θα κινηθούν δυναμικά με κλείσιμο καταστημάτων ή θα περιμένουν αφορμές όπως οι συγχωνεύσεις.

Κρίσιμο το 60% -40% για τους μεγαλομετόχους

Για τους παραπάνω λόγους οι χρηματιστές οριοθετούν χοντρικά τον εξής κανόνα:

Οι τράπεζες να αντλήσουν κατ΄ ανώτατο το 60% των κεφαλαίων, που χρειάζονται από το Τ.Χ.Σ και το υπόλοιπο 40% να το εξασφαλίσουν εντός της 3ετίας ή της 5ετίας, είτε μέσω αυξήσεων, είτε από την ενεργότερη διαχείριση στοιχείων του ενεργητικού και του παθητικού των ομίλων (πωλήσεις συμμετοχών, επαναγορά με discount υβριδικών κεφαλαίων και καλυμμένων ομολογιών κά).

Πρόσθετες προβλέψεις ως 2,2 δισ. ευρώ για μη εξυπηρετούμενα

Η πρώτη ανάσα για τις τράπεζες ήρθε, σύμφωνα με τους αναλυτές, από τη Black Rock. Σύμφωνα με πληροφορίες, η μελέτη προβλέπει για τις τέσσερις μεγάλες τράπεζες ( Εθνική, Alpha, Eurobank, Πειραιώς) ότι μέσα στην τριετία 2011-13 θα καταστούν μη εξυπηρετούμενα δάνεια, που αντιστοιχούν στο 8% με 13% του χαρτοφυλακίου χορηγήσεών τους.

Το ύψος των προβλέψεων για την κάθε μια από τις τέσσερις μεγάλες τράπεζες δεν ξεπερνά τα 2,2 δισ. ευρώ, σε βάθος πάντα τριετίας, ενώ σε κάποιες απ αυτές είναι και χαμηλότερες από αυτές που είχαν προυπολογισθεί.

Τα αποτελέσματα της Black Rock θα ληφθούν υπόψη από την Bain&Co και την Τράπεζα της Ελλάδος για τον προσδιορισμό των κεφαλαιακών αναγκών κάθε τράπεζας αφού συνεκτιμηθούν επίσης:

- η έκθεση κάθε τράπεζας σε άλλους κινδύνους του ελληνικού δημοσίου πέραν των ομολόγων (δάνεια σε δημόσιες επιχειρήσεις ή δάνεια με εγγύηση του Δημοσίου).
- οι σωρευτικές προβλέψεις που έχουν ήδη σχηματισθεί
- τα εκτιμώμενα προ προβλέψεων κέρδη για την τριετία των εν Ελλάδι δραστηριοτήτων
- η κερδοφορία των θυγατρικών εξωτερικού

Το μαξιλάρι του Core Tier I

Κατόπιν αιτήματος της κυβέρνησης, το οποίο αποδέχεται η Τρόικα τα ελάχιστα βασικά εποπτικά κεφάλαια για τις τράπεζες θα μειωθούν στο 9% που ισχύει για όλες τις ευρωπαικές τράπεζες, από 10% σήμερα, ως τα μέσα του 2013.

Βάσει των στοιχείων της 30/9 η Eθνική είχε Core Tier I κεφάλαια που αντιστοιχούν 9,5% επί του ενεργητικού της, η Eurobank, 8,3%, η Alpha 10% και η Πειραιώς 7,4%. Η έκδοση προνομιούχων μετοχών ύψους 1 δισ. ευρώ και η επαναγορά υβριδικών και καλυμμένων ομολογιών ενίσχυσαν τα βασικά εποπτικά κεφάλαια της ΕΤΕ κατά 1,3 δισ. ευρώ και ο σχετικός δείκτης ξεπέρασε το 11%.

Αντίστοιχα η Πειραιώς προχώρησε σε έκδοση προνομιούχων μετοχών, υπέρ του Δημοσίου ύψους 380 εκατ. ευρώ, αυξάνοντας το δείκτη συνολικό δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας κατά μια ποσοστιαία μονάδα, στο 9,8% για τις συνεχιζόμενες δραστηριότητες.

H ακτινογραφία ομολόγων ανά τράπεζα

Παρ΄ ότι η τελική συμφωνία για το PSI δεν έχει υπογραφεί, βάσει των μέχρι σήμερα διαρροών, η ζημιά σε επίπεδο καθαρής παρούσας αξίας για τις τράπεζες ξεπερνά ελαφρώς το 70%.

Αν όμως, ενεργοποιηθούν οι ρήτρες αναπροσαρμογής επιτοκίου μπορεί να μειωθεί ως και κατά 3% στη διάρκεια «ζωής» των ομολόγων. Χοντρικά επομένως η ζημιά είναι της τάξης του 70%.

Οι τέσσερις μεγάλες τράπεζες κατέχουν κρατικά ομόλογα 31,5 δισ. ευρώ. Για όσα λήγουν ως το 2020, και ανέρχονται σε 25,5 δισ. ευρώ, έχουν ήδη προχωρήσει σε απομείωση αξίας και τα αποτιμούν στο 79% της ονομαστικής τους αξίας. Τα υπόλοιπα 6 δισ. ευρώ είναι αποτιμημένα σε τιμές κτήσης.

Ειδικότερα η Εθνική κατέχει κρατικά ομόλογα 13,8 δισ. ευρώ, η Eurobank, 7 δισ. ευρώ, η Πειραιώς 6,9 δισ. ευρώ και η Alpha 3,8 δισ. ευρώ.


* To Εuro2day.gr ενθαρρύνει τον διάλογο και την έκφραση απόψεων από τους αναγνώστες. Σχολιάστε το άρθρο και πείτε την άποψή σας δημόσια για όσα συμβαίνουν και μας αφορούν όλους. Αν θεωρείτε το άρθρο σημαντικό, διαδώστε το με τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης.