H ύφεση, οι τράπεζες, το φορολογικό, οι αποκρατικοποιήσεις και το ενιαίο μισθολόγιο συνθέτουν την καυτή πεντάδα των θεμάτων που θα βρεθούν στο επίκεντρο της αξιολόγησης από την τρόικα και οι πονοκέφαλοι για την κυβέρνηση αναφύονται σε κάθε μία παράμετρο των εξετάσεων.

Η πρώτη ομάδα των ελεγκτών βρίσκεται ήδη από το βράδυ της Τετάρτης στην Αθήνα και στα τέλη της προηγούμενης εβδομάδας είχε τις πρώτες συσκέψεις στο υπουργείο Οικονομικών και σε τράπεζες. Μία ακόμα ομάδα ελεγκτών φτάνει την Κυριακή το βράδυ και προς το τέλος του μήνα αναμένονται στην Αθήνα οι επικεφαλής της τρόικας, οι κ. Μορς, Μαζούχ και Τόμσεν, από την απόφαση των οποίων θα εξαρτηθεί η ομαλή εκταμίευση της δόσης του Σεπτεμβρίου.

Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, ο μεγαλύτερος προβληματισμός της Ε.Ε. και του ΔΝΤ αφορά στην ύφεση. Τα στοιχεία που έχει ανακοινώσει ήδη η ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν ύφεση 8,1% και 6,9% το πρώτο και το δεύτερο τρίμηνο του έτους αντίστοιχα, με αποτέλεσμα στο εξάμηνο αυτή να αγγίζει το 7,5%.

Αυτό σημαίνει ότι για να επιτευχθεί ο στόχος της τρόικας και της κυβέρνησης για περιορισμό της στο 3,8% φέτος, τα δύο επόμενα τρίμηνα η συρρίκνωση της ελληνικής οικονομίας δεν θα πρέπει να ξεπερνά το 4% για καθένα από αυτά. Με το μέγεθος της ύφεσης και την έλλειψη ουσιαστικών αναπτυξιακών μέτρων, φως στο τούνελ της ανάπτυξης δεν φαίνεται. Με αυτά τα δεδομένα μάλλον είναι σχεδόν απίθανο να μην υπάρξει αναθεώρηση των προβλέψεων για φέτος κι επιπλέον ναρκοθετείται και η εκτίμηση για επιστροφή στην ανάπτυξη από το 2012.

--- Η αναμόρφωση του φορολογικού

Σε αυτόν τον φόντο προσαρμόζονται και οι επιλογές της κυβέρνησης αναφορικά με την αναμόρφωση του φορολογικού, στο οποίο, στο μέτρο των δημοσιονομικών δυνατοτήτων και με βάση την αρχή του ισοδύναμου αποτελέσματος, θα επιχειρηθεί να ενσωματωθούν αναπτυξιακά χαρακτηριστικά.

Πρώτο πεδίο αναπτυξιακών παρεμβάσεων είναι η αγορά ακινήτων, η οποία μαστίζεται από κάθετη πτώση των πωλήσεων και της οικοδομικής δραστηριότητας και βέβαια από δραματική αύξηση της ανεργίας. Στο τραπέζι έχουν τεθεί προτάσεις για κατάργηση του ΦΠΑ 23% στα νεόδμητα ακίνητα, για μείωση των φόρων μεταβίβασης αλλά και για εξίσωση των αντικειμενικών αξιών με τις αγοραίες, ώστε να επιτευχθεί το ισοδύναμο δημοσιονομικό αποτέλεσμα.

Έτσι, ορισμένοι παράγοντες της αγοράς κάνουν λόγο για παρεμβάσεις δώρον άδωρον. Συμπληρωματικά, σχεδόν δεδομένη θεωρείται η κατάργηση του φόρου πολυτελείας, η επιβολή του οποίου δεν κατάφερε ούτε στο ελάχιστο να τονώσει τα δημόσια έσοδα, ενώ παρεμβάσεις αναμένονται και στο επίπεδο των συντελεστών φορολόγησης επιχειρήσεων και φυσικών προσώπων.

Για τις επιχειρήσεις εξετάζεται η εξίσωση της φορολογίας μεταξύ των ατομικών επιχειρήσεων και των Ο.Ε. - Ε.Ε. Με βάση την ισχύουσα νομοθεσία, οι προσωπικές εταιρείες φορολογούνται με την κλίμακα φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων, ενώ οι Ο.Ε. και οι Ε.Ε. με συντελεστές 20% - 25% για το 50% των κερδών τους, καθώς το υπόλοιπο φορολογείται και πάλι με βάση την κλίμακα, αφού διανέμεται υποχρεωτικά ως επιχειρηματική αμοιβή των εταίρων.

--- Αλλαγές στον ΦΠΑ

Σαρωτικές αλλαγές αναμένονται και στον ΦΠΑ, όπου το επικρατέστερο σενάριο προβλέπει την καθιέρωση ενιαίου συντελεστή από 15% έως 18% και ενός «πράσινου» ΦΠΑ με πολύ χαμηλό συντελεστή 1% - 3%, στον οποίο θα υπαχθούν υπηρεσίες και αγαθά που σχετίζονται με την πράσινη ανάπτυξη.

Οι αλλαγές στο φορολογικό θα συμφωνηθούν με την τρόικα και θα αποτυπωθούν, αφού θα έχει προηγηθεί και διάλογος με τους φορείς, σε φορολογικό νομοσχέδιο, το οποίο θα κατατεθεί μαζί με το προσχέδιο προϋπολογισμού του 2012 στη Βουλή την πρώτη Δευτέρα του Οκτωβρίου.

--- Το μισθολόγιο

Όσον αφορά στο ενιαίο μισθολόγιο, το οποίο θα έπρεπε να έχει ήδη ψηφιστεί και δεν έχει καν παρουσιαστεί, η κυβέρνηση ζητάει νέα πίστωση χρόνου, με το σκεπτικό ότι μεγάλες εξοικονομήσεις έγιναν ήδη με την περικοπή επιδομάτων, η οποία πέρασε με τη μορφή τροπολογίας, και επομένως η συνολική παρέμβαση μπορεί να περιμένει... να περάσει η ΔΕΘ.

ΤΙ ΤΡΕΧΕΙ ΜΕ ΤΙΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ

Τα προβλήματα ρευστότητας του τραπεζικού συστήματος είναι δεδομένα και το πρώτο κύριο μέλημα είναι να απορροφηθεί ομαλά το νέο σοκ ρευστότητας που θα προκύψει στις 22 Αυγούστου, όταν το Δημόσιο θα πρέπει να αποσύρει καταθέσεις ύψους 10 δισ. ευρώ από τις τράπεζες για να καλύψει λήξεις ομολόγων και πληρωμές τόκων.

Έτσι, από σήμερα, Δευτέρα, πολλοί αναλυτές βλέπουν δεδομένη την ενεργοποίηση του Emergency Liquidity Assistance από την Τράπεζα της Ελλάδος, ώστε να καλυφθούν τα κενά ρευστότητας που θα υπάρξουν.

Από κοντά, άλλωστε, η τρόικα θα παρακολουθεί την πορεία των ελέγχων των δανειακών χαρτοφυλακίων των τραπεζών από την BlackRock και την πορεία του PSI, που θα κρίνουν καθοριστικά το μέγεθος των απαιτήσεων νέων κεφαλαίων και ενδεχομένως θα οδηγήσουν κάποια πιστωτικά ιδρύματα στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.

Πάντως, ενώ η σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος και η ασφάλεια των καταθέσεων είναι διασφαλισμένες απ’ όλες τις πλευρές μέσω των πολυεπίπεδων μηχανισμών στήριξης που έχουν δημιουργηθεί, δεν ισχύει το ίδιο και για την ασφάλεια των βασικών μετόχων, οι οποίοι ενδεχομένως θα υποστούν αναγκαστικές και μεγάλες αλλαγές στη μετοχική σύνθεση των τραπεζών, αν βεβαίως δεν βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη...

«ΣΠΕΥΔΕ ΒΡΑΔΕΩΣ» ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΠΟΚΡΑΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΙΣ

Στο μέτωπο των αποκρατικοποιήσεων, η κυβέρνηση αντιλαμβάνεται πλέον ότι ορισμένα περιουσιακά στοιχεία του Δημοσίου θα αναγκαστεί να τα πουλήσει σε τιμές ευκαιρίας, καθώς, αν δεν υπήρχε η ανελαστική πίεση για έσοδα 5 δισ. ευρώ έως το τέλος του έτους, είναι προφανές ότι θα επιχειρούσε να αγοράσει χρόνο για να βελτιωθεί το κλίμα και να πουλήσει ακριβότερα.

Τέτοιες πολυτέλειες δεν υπάρχουν. Αυτό που μπορεί να γίνει είναι να δοθεί προτεραιότητα σε αποκρατικοποιήσεις μη εισηγμένων επιχειρήσεων, αν και στέλεχος του οικονομικού επιτελείου αναγνωρίζει πως «θα αναγκαστούμε να πουλήσουμε με discount για να πάρει μπρος το πρόγραμμα». Πάντως, οι άδειες του ΟΠΑΠ, του «Ελ. Βενιζέλος» και τα Κρατικά Λαχεία εκτιμάται πως αρκούν για να επιτευχθεί ο πρώτος στόχος για έσοδα 1,7 δισ. ευρώ έως τον Σεπτέμβριο (έχουν ήδη εισπραχθεί 390 εκατ. ευρώ από τον ΟΤΕ) και μετά... βλέπουμε.