Πολλά είναι τα δημοσιεύματα στον Τύπο που κάνουν λόγο για επιτόκια τα οποία φτάνουν πότε στο 6%, πότε στο 7%, πότε ακόμη και έως το 8%, ωστόσο η αλήθεια δεν είναι ακριβώς έτσι, ή, καλύτερα, η μέση εικόνα της αγοράς είναι αρκετά διαφορετική.

Ενδεικτικό είναι το προχθεσινό παράδειγμα, όπου η Εθνική Τράπεζα έδινε για προθεσμιακή κατάθεση 50.000 ευρώ δωδεκάμηνης διάρκειας επιτόκιο μόλις 2,8%! Επίσης, η ΑΤΕbank προσφέρει (27/7/2011, καθώς κάθε μέρα οι αποδόσεις των τραπεζών ενδεχομένως να διαφοροποιούνται) για καταθετικό ποσό 100.000 ευρώ 3,85% στο εξάμηνο (πρόγραμμα ΑΤΕ Αυξάνω) και 4,30% στο δωδεκάμηνο (ΑΤΕ Διπλασιάζω).

Από την πλευρά της, η Εμπορική Τράπεζα για το ίδιο ποσό (100.000 ευρώ) έδινε επιτόκιο 4,15% στο εξάμηνο και 4,25% στο δωδεκάμηνο, ενώ στο 4,35% διαμορφώνεται η μέση ετήσια απόδοση του ομολόγου Υπεραξία που εκδίδει ο ίδιος όμιλος.

Όσο για το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, για 100.000 ευρώ προσφέρει τόκους 2.595,20 ευρώ σε έξι μήνες (2.335,68 ευρώ μετά από φόρους) και 4.924,25 ευρώ σε 15 μήνες (4.431,80 ευρώ μετά από φόρους).

Σε άλλες μεγάλες τράπεζες (π.χ. Marfin-Εγνατία, Κύπρου κ.ά.), προ 15νθημέρου το επιτόκιο για αντίστοιχα ποσά και για ίδιο χρονικό διάστημα μπορούσε να κυμανθεί στο 3,8% - 4,1%, αλλά μόνο για φρέσκο χρήμα, δηλαδή για κεφάλαια που δεν ήταν ήδη τοποθετημένα σε προϊόντα των τραπεζών αυτών. Σε διαφορετική περίπτωση, η ταρίφα των επιτοκίων έπεφτε.

Και τέλος, υπήρχαν 3 - 4 άλλες τράπεζες που προσέφεραν μεν υψηλότερα επιτόκια, αλλά όχι για δώδεκα μήνες. Μετά το επτάμηνο, το ύψος των προσδοκώμενων αποδόσεων υποχωρούσε και η αντίστοιχη καμπύλη των επιτοκίων αποκτούσε κλίση προς τα κάτω…

Άρα, λοιπόν, αν και κατά διαστήματα σε συγκεκριμένες τράπεζες, για σημαντικά ποσά και πάνω και για διάρκειες που συνήθως δεν περνούσαν το επτάμηνο υπήρχαν δυνατότητες για πολύ υψηλές αποδόσεις, αυτό δεν ήταν ο κανόνας. Απλώς με τις συγκεκριμένες κινήσεις προκαλούσαν εντύπωση και έκαναν θόρυβο!

Το βασικό ερώτημα, όμως, αφορά στο ποια είναι η τάση των επιτοκίων στις καταθέσεις. Η αλήθεια είναι πως υπάρχουν παράγοντες οι οποίοι επηρεάζουν ανοδικά την πορεία των καταθετικών επιτοκίων, όπως:

Α. Η ανοδική πορεία του βασικού ευρωπαϊκού επιτοκίου (EURIBOR), όπως άλλωστε έχει φανεί και από τον ίδιο τον διοικητή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Β. Η ανάγκη των ελληνικών τραπεζών για ρευστότητα, σε μια περίοδο όπου τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις πολλές φορές τρώνε από τα έτοιμα, μειώνοντας τις καταθέσεις τους.

Τραπεζικός παράγοντας υποστηρίζει πως όλες αυτές οι έκτακτες εισφορές, οι ρυθμίσεις αυθαιρέτων, οι φορολογικές περαιώσεις κ.λπ., που ετοιμάζονται για τους επόμενους πέντε μήνες, από τις τραπεζικές καταθέσεις θα βγουν για να πάνε στα ταμεία του ελληνικού δημοσίου!

Γ. Ακόμη και μετά την ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής, μπορεί να εξασφαλίστηκαν πλήρως οι καταθέσεις και να καθορίστηκε ο κίνδυνος των ομολόγων σε όσες τράπεζες θα ενταχθούν στο roll over, όμως δεν φαίνεται να βρέθηκε λύση για το ζήτημα της ρευστότητας των χρηματοπιστωτικών ομίλων.

Παρ' όλα αυτά, γενικότερη εκτίμηση στην αγορά είναι (πέρα από την πορεία της καμπύλης επιτοκίων) πως η τάση των επιτοκίων καταθέσεων είναι μάλλον πτωτική, παρά ανοδική.

Και αυτό όχι μόνο γιατί η απόλυτη διασφάλιση των τραπεζικών καταθέσεων μετά την σύνοδο κορυφής θα επαναφέρει στα γκισέ των τραπεζών μέρος των κεφαλαίων που κρύφτηκαν σε θυρίδες και στα στρώματα. Ούτε επίσης επειδή ενδεχομένως το κυνήγι Βενιζέλου στους Έλληνες καταθέτες του εξωτερικού θα αναγκάσει πολλούς από αυτούς να επαναπατρίσουν τα κεφάλαιά τους (στο εξωτερικό, άλλωστε, οι αποδόσεις είναι συνήθως χαμηλότερες).

Η ουσία είναι πως οι τράπεζες, η κυβέρνηση, η Τράπεζα της Ελλάδος και η τρόικα συμφωνούν ότι είναι προς το συμφέρον όλων τα επιτόκια καταθέσεων να πέσουν (το ζήτημα είναι αν τελικά η αγορά θα κάνει σε όλους αυτούς το χατίρι). Δεν είναι, άλλωστε, λίγες οι φορές όπου η Τράπεζα της Ελλάδος ως εποπτεύουσα αρχή έχει επιστήσει την προσοχή των εμπορικών πιστωτικών ιδρυμάτων για… αποφυγή ακροτήτων στα επιτόκια καταθέσεων.

Ένα άλλο στοιχείο που θα μπορούσε να επιδράσει πτωτικά στο ύψος των επιτοκίων καταθέσεων είναι οι συγχωνεύσεις στον τραπεζικό κλάδο, εξέλιξη την οποία θεωρούν αναγκαία τόσο η τρόικα όσο και η Τράπεζα της Ελλάδος.

Μάλιστα, αποτελεί κοινό μυστικό πως ένας πολύ σοβαρός λόγος για τον οποίο προτείνονται τα deals είναι η μείωση των επιτοκίων καταθέσεων. Σύμφωνα με παράγοντα της αγοράς, αν ο αριθμός των μεγάλων τραπεζικών παικτών μειωνόταν κατά δύο, τότε τα επιτόκια καταθέσεων θα μπορούσαν να υποχωρήσουν περισσότερο από μία ποσοστιαία μονάδα. Και πώς μεταφράζεται αυτό: σε εξοικονόμηση τόκων περίπου 1,5 δισ. ευρώ ετησίως ή γύρω στα 4,5 - 5 δισ. ευρώ μέσα στην καυτή τριετία 2012 - 2014.

Γενικότερα, πάντως, οι τράπεζες θα ήθελαν ένα βελτιωμένο καθαρό επιτοκιακό περιθώριο την επόμενη τριετία (μετά και τις περικοπές κόστους), ώστε μέσα από τα αυξημένα καθαρά προ προβλέψεων κέρδη να απορροφήσουν τους κραδασμούς που θα προκύψουν από την αναμενόμενη άνοδο των επισφαλειών.


* To Εuro2day.gr ενθαρρύνει τον διάλογο και την έκφραση απόψεων από τους αναγνώστες. Σχολιάστε το άρθρο και πείτε την άποψή σας δημόσια για όσα συμβαίνουν και μας αφορούν όλους. Αν θεωρείτε το άρθρο σημαντικό, διαδώστε το με τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης.