H Ελλάδα έχει πολύ μικρό κίνητρο να επιβάλει κούρεμα στα ομόλογα μετά τη λήξη και του δεύτερου πακέτου στήριξης το 2014 εκτιμά η Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της Eurobank. Tι πρέπει να γίνει.

Αναλυτικότερα, η Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών και Προβλέψεων της Eurobank EFG εξέδωσε σήμερα το δέκατο πέμπτο τεύχος της τριμηνιαίας της έκδοσης «Global Economic & Market Outlook».

Σκοπός του είναι η ανάλυση της κατάστασης και των προοπτικών της διεθνούς οικονομίας και των αγορών, καθώς και η χάραξη νέων επενδυτικών στρατηγικών. Συγγραφείς της μελέτης είναι ο Σύμβουλος Οικονομικών Μελετών της Eurobank και Καθηγητής Χρηματοοικονομικής του Πανεπιστημίου Πειραιώς Δημήτρης Μαλλιαρόπουλος και οι Οικονομικοί Αναλυτές Όλγα Κοσμά, Μαρία Πρανδέκα και Βασίλης Ζάρκος.

Προσωρινή επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας

Ο ρυθμός ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας μειώθηκε το πρώτο εξάμηνο του 2011, καθώς μια σειρά αρνητικών παραγόντων επηρέασαν αρνητικά τη δυναμική της. Πιο συγκεκριμένα, η άνοδος των τιμών εμπορευμάτων και η συνεπακόλουθη σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής, προκειμένου να περιοριστούν οι πληθωριστικές πιέσεις, περιόρισαν την ανάπτυξη στις αναδυόμενες οικονομίες, επιδρώντας αρνητικά και στις ανεπτυγμένες μέσω του διεθνούς εμπορίου. Επιπλέον, ο σεισμός στην Ιαπωνία προκάλεσε διαταραχή στις αλυσίδες τροφοδοσίας με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν προβλήματα στη βιομηχανική παραγωγή, ιδιαίτερα στην αυτοκινητοβιομηχανία.

Το αρνητικό κλίμα επιδεινώθηκε από την πρόσφατη αναζωπύρωση της κρίσης κυβερνητικού χρέους στην Ευρώπη, λόγω της δυστοκίας στην επίτευξη συμφωνίας για νέα βοήθεια προς την Ελλάδα.

Επιτάχυνση της παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης το δεύτερο εξάμηνο του έτους

Η παγκόσμια οικονομία αναμένεται να αναπτυχθεί ταχύτερα στο δεύτερο εξάμηνο του έτους, καθώς η επίδραση των προαναφερθέντων αρνητικών παραγόντων σταδιακά υποχωρεί.

Αναμένεται περαιτέρω ομαλοποίηση στις αλυσίδες τροφοδοσίας της βιομηχανίας, δεδομένου ότι οι ζημιές από τον σεισμό στην Ιαπωνία αποκαθίστανται με ταχύ ρυθμό. Ακόμη, η υπερψήφιση του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος από το Ελληνικό Κοινοβούλιο και η ευρωπαϊκή δέσμευση για επιπλέον βοήθεια στην Ελλάδα αναμένεται να βελτιώσει το κλίμα στις αγορές ομολόγων και τη διάθεση ανάληψης κινδύνου.

Η παγκόσμια οικονομική ανάκαμψη διευρύνεται, καθώς η εγχώρια ζήτηση συμβάλει όλο και περισσότερο στο ΑΕΠ, επιβεβαιώνοντας ότι τα θεμελιώδη μεγέθη της παγκόσμιας οικονομίας παραμένουν ισχυρά, παρά τις αντιξοότητες. Οι αναδυόμενες οικονομίες θα συνεχίσουν να ηγούνται της ανάκαμψης, ενώ ο ανεπτυγμένος κόσμος θα συνεχίσει να ανακάμπτει με μέτριους ρυθμούς, εξαιτίας της απομόχλευσης και της αυστηρής δημοσιονομικής πολιτικής.

Μικρό κίνητρο για κούρεμα του Ελληνικού χρέους

Κατά την γνώμη μας, η Ελλάδα έχει πολύ μικρό κίνητρο να επιβάλει κούρεμα στα ομόλογα μετά τη λήξη και του δεύτερου πακέτου στήριξης το 2014. Το κυβερνητικό χρέος που θα κρατείται από μη εγχώριους ιδιώτες επενδυτές θα αντιπροσωπεύει μόνο το 20% του συνολικού χρέους. Συνεπώς ακόμα και ένα μεγάλο κούρεμα θα μειώσει λίγο το συνολικό χρέος. Αντίθετα, το πλήγμα στην εμπιστοσύνη των επενδυτών θα είναι μεγάλο, με σοβαρό αντίκτυπο στην αναπτυξιακή προοπτική της χώρας.

Σε αντίθεση με τις λύσεις σκληρής αναδιάρθρωσης, θεωρούμε πως μετά το 2014 η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους μπορεί να βελτιωθεί σημαντικά από μια επιμήκυνση και ταυτόχρονη μείωση του επιτοκίου αποπληρωμής του χρέους που θα διακρατείται από επίσημους ευρωπαϊκούς φορείς.

Προκειμένου να επιτύχει ευνοϊκότερες ρυθμίσεις για το χρέος της, η Ελλάδα οφείλει να υλοποιήσει τις δεσμεύσεις της για δομικές μεταρρυθμίσεις και αποκρατικοποιήσεις.

Η πιθανότητα κρίσης χρέους στις ΗΠΑ αποτελεί κίνδυνο για την παγκόσμια οικονομία

Ενώ η οικονομία στην Ευρωζώνη και το Ηνωμένο Βασίλειο έχει εισέλθει ήδη σε τροχιά περιοριστικής δημοσιονομικής πολιτικής, στις Ηνωμένες Πολιτείες η δημοσιονομική προσαρμογή αποτελεί αντικείμενο έντονης πολιτικής διαμάχης. Η εύθραυστη οικονομική ανάκαμψη εμποδίζει την επίτευξη πολιτικής συναίνεσης για άμεσο περιορισμό των ελλειμμάτων.

Θεωρούμε πως καθυστέρηση στην αντιμετώπιση των δημοσιονομικών ανισορροπιών μπορεί να προκαλέσει κλιμάκωση των επενδυτικών πιέσεων και να επιφέρει μια απότομη προσαρμογή με αρνητικό αντίκτυπο στην ανάκαμψη των ΗΠΑ και την παγκόσμια οικονομία. Άλλωστε, διεθνείς οίκοι αξιολόγησης (S&P, Moody’s) έχουν ήδη προειδοποιήσει για άμεση υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας των ΗΠΑ, εάν η πολιτική ηγεσία δεν επιτύχει άμεσα συμφωνία για την αύξηση του ανώτατου ορίου του αμερικανικού χρέους και την κατάρτιση του προϋπολογισμού.

Έστω και μια πρόσκαιρη στάση πληρωμών θα είχε ως αποτέλεσμα να αυξηθεί το κόστος δανεισμού των ΗΠΑ, δυσχεραίνοντας την οικονομική ανάπτυξη της χώρας και το ρόλο του δολαρίου ως αποθεματικό νόμισμα παγκοσμίως.

Στροφή σε περιοριστική νομισματική πολιτική λόγω πληθωριστικών πιέσεων σε Ευρωζώνη και αναδυόμενες οικονομίες

Στην Ευρωζώνη, οι αποκλίσεις στην ανάπτυξη μεταξύ κέντρου και περιφέρειας περιπλέκουν την χάραξη ενιαίας νομισματικής πολιτικής. Η ΕΚΤ, πιστή στην εντολή της για προάσπιση της σταθερότητας των τιμών, έχει σημάνει μια ακόμη αύξηση του παρεμβατικού επιτοκίου τον Ιούλιο κατά 25 μονάδες στο 1,50%.

Ωστόσο, θεωρούμε πως σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής σε συνδυασμό με την αυστηρή δημοσιονομική προσαρμογή δημιουργούν αντίξοες συνθήκες για την ανάπτυξη των χωρών της περιφέρειας. Τα υψηλότερα επιτόκια συμβάλλουν στην ανατίμηση του ευρώ, επηρεάζοντας αρνητικά την ανταγωνιστικότητα της περιφέρειας. Επιπλέον, επιδεινώνουν το βάρος εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους για τις χώρες που έχουν λάβει βοήθεια (Ελλάδα, Ιρλανδία και Πορτογαλία), ενώ δυσκολεύουν την αποπληρωμή του χρέους των νοικοκυριών, καθώς σε πολλές χώρες, όπως στην Ισπανία, Πορτογαλία και Ιταλία, η πλειοψηφία των στεγαστικών δανείων έχουν κυμαινόμενο επιτόκιο.

Αναμένουμε οι αναδυόμενες οικονομίες να συνεχίσουν τον κύκλο περιοριστικής νομισματικής πολιτικής, καθώς ο υψηλός ρυθμός ανάπτυξης και η ισχυρή εσωτερική ζήτηση τροφοδοτούν πληθωριστικές πιέσεις. Οι αναδυόμενες οικονομίες είναι περισσότερο ευάλωτες στις αλλαγές της τιμής του πετρελαίου, καθώς απαιτείται περισσότερη ενέργεια για κάθε μονάδα ΑΕΠ, ενώ τα τρόφιμα αποτελούν μεγαλύτερο μέρος του καλαθιού του καταναλωτή σε σύγκριση με τις ανεπτυγμένες χώρες.

Ωστόσο, η αυστηρότερη νομισματική πολιτική αναμένεται να επιφέρει αύξηση των κεφαλαιακών εισροών, οι οποίες ευνοούνται από τον ισχυρότερο ρυθμό ανάπτυξης και τα υγιέστερα θεμελιώδη μεγέθη σε σχέση με τις ανεπτυγμένες οικονομίες. Συνεπώς, τα υψηλότερα παρεμβατικά επιτόκια από την μια περιορίζουν τον κίνδυνο υπερθέρμανσης της οικονομίας, από την άλλη αυξάνουν τον κίνδυνο για υπερτίμηση των νομισμάτων των αναδυόμενων οικονομιών έναντι του δολαρίου.

ΗΠΑ: Σταθερά επιτόκια παρέμβασης από την Fed, μικρή πιθανότητα για τρίτο γύρο αγοράς ομολόγων

Στις ΗΠΑ, η Fed αναμένεται να διατηρήσει τα επιτόκια αμετάβλητα καθώς αντιμετωπίζει μια διπλή πρόκληση: τη στήριξη της οικονομικής ανάπτυξης που έχει επιβραδυνθεί, σε συνδυασμό με την αντιμετώπιση των αυξανόμενων πληθωριστικών πιέσεων. Αναμένουμε την πρώτη αύξηση του παρεμβατικού επιτοκίου στο δεύτερο τρίμηνο του 2012, ενώ θεωρούμε μικρή την πιθανότητα για νέο γύρο αγοράς κρατικών ομολόγων.

Η δραματική αύξηση του ισολογισμού της Fed λόγω της αγοράς τοξικών ομολόγων και ομολόγων του αμερικανικού δημοσίου είναι πιθανόν να δυσχεράνει την ομαλή μετάβαση προς αυστηρότερη νομισματική πολιτική. Ενίσχυση των πληθωριστικών πιέσεων είναι πιθανόν να αναγκάσει τη Fed να προβεί σε απότομη αύξηση των επιτοκίων, προκαλώντας αναταραχές στην οικονομική ανάπτυξη και αύξηση του κόστους εξυπηρέτησης του χρέους των ΗΠΑ.

*Το πλήρες κείμενο της μελέτης δημοσιεύεται στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".