"Απαλλάσσονται", λόγω ζημιών, της καταβολής τόκου στο ελληνικό δημόσιο περίπου οι μισές τράπεζες από όσες έχουν λάβει κεφαλαιακή ενίσχυση από το κράτος, με αντάλλαγμα την έκδοση προνομιούχων μετοχών, και το Δημόσιο χάνει έσοδα τουλάχιστον 147 εκατ. ευρώ.

Κατά τη διάρκεια της περυσινής χρήσης, οι περισσότερες ελληνικές τράπεζες εμφάνισαν σε επίπεδο μητρικής ζημίες μετά φόρων. Στις περιπτώσεις όπου οι παραπάνω ζημίες υπερβαίνουν τα αποθεματικά που έχουν σχηματιστεί από κέρδη εις νέον προηγούμενων χρήσεων οι τράπεζες δεν έχουν τη δυνατότητα να αποδώσουν τόκο στο ελληνικό δημόσιο.

Πρόκειται για απόλυτα νόμιμη διαδικασία, καθώς σε περίπτωση ζημιών που υπερβαίνουν τα αποθεματικά από κέρδη εις νέον ενεργοποιούνται οι διατάξεις του άρθρου 44 (παράγραφος α΄) του νόμου 2190.

Η αγορά συνειδητοποίησε την παραπάνω παράμετρο από την ατζέντα των θεμάτων της γενικής συνέλευσης της Εθνικής Τράπεζας, στην πραγματικότητα όμως η χρήση της έχει ξεκινήσει ήδη από πέρυσι. Μικρές τράπεζες όπως η Proton Bank και άλλες μη εισηγμένες στο Χ.Α. έκλεισαν τη χρήση του 2009 με ζημίες που υπερέβαιναν τα αποθεματικά από κέρδη εις νέον και ως εκ τούτου δεν κατέβαλαν τόκο στο Δημόσιο.

Αντίστοιχα, για τη χρήση του 2010 η Εθνική εμφάνισε σε επίπεδο μητρικής ζημίες 361 εκατ. ευρώ, ενώ τα κέρδη εις νέον και τα λοιπά προς διανομή αποθεματικά της ανέρχονται μόλις σε 316 εκατ. ευρώ.

Επομένως, δεν μπορεί να αποδώσει μέρισμα στους κατόχους εξαγοράσιμων προνομιούχων μετοχών άνευ ψήφου, αλλά και τον τόκο 10% (35 εκατ. ευρώ) στο ελληνικό δημόσιο για τα κεφάλαια 350 εκατ. ευρώ που έχει λάβει έναντι προνομιούχων μετοχών.

Τόκο 10% (ήτοι 67,5 εκατ. ευρώ) στο ελληνικό δημόσιο δεν θα πληρώσει ούτε η ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ, καθώς έκλεισε τη χρήση του 2010 με ζημίες 417 εκατ. ευρώ σε επίπεδο μητρικής και είχε αρνητικά αποθεματικά 106,5 εκατ. ευρώ.

Μέρισμα δεν θα αποδώσει ούτε η Τρ. Πειραιώς, όπως αποφάσισε η πρόσφατη τακτική Γ.Σ. των μετόχων της.

Η απόφαση για μη διανομή μερίσματος αφορά σύμφωνα με κύκλους της Τράπεζας και τις προνομιούχες μετοχές του δημοσίου.

Και αυτό γιατί, η Πειραιώς επιβαρύνθηκε το 2010 από ζημιές ομολόγων, υψηλότερες από τα αποθεματικά κερδών εις νέων προηγουμένων χρήσεων.

Έτσι, η Τράπεζα δεν θα καταβάλει τον τόκο 10% (δηλαδή 37 εκατ. ευρώ) για τα κεφάλαια που έχει λάβει από το ελληνικό δημόσιο.

Ζημίες που ξεπερνούν τα αποθεματικά εις νέον εμφάνισε και η Proton Bank το 2010 και ως εκ τούτου δεν θα πληρώσει μέρισμα (8 εκατ. ευρώ) στο Δημόσιο. Το ίδιο ισχύει και για μη εισηγμένη στο Χ.Α. μικρή τράπεζα.

Στον αντίποδα, τράπεζες όπως η Eurobank και η Alpha Bank θα καταβάλουν κανονικά τον τόκο 10% για την παρελθούσα χρήση.

Το "μπέρδεμα" με τον νόμο 3965

Υπενθυμίζεται ότι η διανομή μερίσματος στους κατόχους κοινών μετοχών απαγορεύτηκε βάσει του νόμου Αλογοσκούφη (3723/2008) για όσες τράπεζες έχουν λάβει κεφαλαιακή ενίσχυση από το Δημόσιο εκδίδοντας προνομιούχες μετοχές. Εν συνεχεία, αυτός τροποποιήθηκε και επεκτάθηκε η ισχύς της παραπάνω απαγόρευσης με τον νόμο 3965/2011.

Η παραπομπή στον παραπάνω νόμο, στην ατζέντα της γενικής συνέλευσης της ΕΤΕ, προκάλεσε σύγχυση στην αγορά, δίνοντας την εντύπωση ότι απαλλάσσονται από την απόδοση τόκου 10% όλες οι τράπεζες που έχουν λάβει κεφαλαιακή ενίσχυση από το Δημόσιο εκδίδοντας προνομιούχες μετοχές.

Σύγχυση που επιτάθηκε από τις διαρροές κύκλων της Εθνικής ότι δεν θα αποδώσει μέρισμα στις προνομιούχες μετοχές κυριότητας Δημοσίου βάσει του άρθρου 19 του νόμου 3965/2011.

Στο συγκεκριμένο εδάφιο αναφέρεται: "Στην περίπτωση διανομής μερίσματος για τη χρήση 2010, στο πλαίσιο εφαρμογής των διατάξεων του παρόντος, η διανομή μερίσματος περιορίζεται αποκλειστικά στη διανομή μετοχών. Οι μετοχές αυτές δεν πρέπει να προέρχονται από επαναγορά".

Η αγορά ερμήνευσε λανθασμένα ότι η διάταξη αφορά όχι μόνο στις κοινές αλλά σε όλες τις μετοχές, περιλαμβανομένων και των προνομιούχων του Δημοσίου, και ότι επιτρέπει τη μη καταβολή του 10% προς το Δημόσιο, παρά μόνον αν η τράπεζα αποφασίσει να κάνει αύξηση μετοχικού κεφαλαίου.

Η μη απόδοση τόκων σε ξένους επενδυτές κατόχους προνομιούχων μετοχών της ΕΤΕ, χωρίς δικαίωμα ψήφου, προκάλεσε δυσαρέσκεια στο εξωτερικό, σημειώνουν αναλυτές, που υπογραμμίζουν πάντως ότι για τους υπόλοιπους επενδυτές δεν αλλάζει κάτι, καθώς τα μερίσματα προς το Δημόσιο αφαιρούνταν από τα κέρδη που προβλέπουν στα μοντέλα τους.