Αναπόφευκτες καθιστά τις αυξήσεις κεφαλαίου σε σειρά ασφαλιστικές εταιρίες, που δραστηριοποιούνται στον κλάδο Ζωής, η πορεία των τιμών των ελληνικών κρατικών ομολόγων, συνεπεία της αδυναμίας της χώρας να πείσει τις αγορές ότι μπορεί να μειώσει με βιώσιμο τρόπο το χρέος της.

Μετά το κυβερνητικό «φιάσκο» της 15ης Απριλίου, οι πιέσεις στα ελληνικά κρατικά ομόλογα εντάθηκαν, με το spread των 10ετών να εκτινάσσεται ως την περιοχή των 1.300 μονάδων. Τις μεγαλύτερες πιέσεις, όμως, δέχτηκαν τα διετή ομόλογα, η ψαλίδα των οποίων σε σχέση με τα αντίστοιχα γερμανικά άνοιξε ως και στις 2.500 μονάδες.

Η πίεση στις τιμές των ομολόγων αυξάνει και τους «πονοκεφάλους» των ασφαλιστικών εταιριών. Παρά το γεγονός ότι έχουν μεταφέρει το σύνολο σχεδόν των κρατικών ομολόγων που διακρατούν, ύψους περίπου 3 δισ. ευρώ, στα χαρτοφυλάκια Διακράτησης ως τη Λήξη και επομένως τα αποτιμούν σε τιμή κτήσης και όχι σε τρέχουσα αξία, δεν έχουν λύσει και όλα τα προβλήματα που προκαλεί η κατακρήμνιση της τρέχουσας αξίας τους.

Χαρακτηριστικό είναι ότι αρκετές ασφαλιστικές υποχρεώθηκαν πέρυσι να υπολογίσουν τον Δείκτη Φερεγγυότητας αποτιμώντας τα κρατικά ομόλογα σε αξία κτήσης και όχι σε τρέχουσα αξία. Έκαναν, δηλαδή, χρήση της εξαίρεσης που παρέχει το θεσμικό πλαίσιο (άρθρο 21 Ν. 3867/3.8.2009), προκειμένου να μην πέσει ο Δείκτης Φερεγγυότητας κάτω από το ελάχιστο όριο.

Υπό το πιθανότατο σενάριο οι τιμές των ομολόγων να μην ανακάμψουν αισθητά πριν η Ελλάδα πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα, οι ασφαλιστικές θα χρειαστεί να προχωρήσουν εντός της χρονιάς σε αυξήσεις κεφαλαίου. Έχουν, άλλωστε, μπροστά τους τα τεστ αντοχής που διενεργεί σε τέσσερις τραπεζικές ασφαλιστικές η Τράπεζα της Ελλάδος και την προσαρμογή στους κανόνες κεφαλαιακής επάρκειας και αποθεμάτων της Solvency II.

Ήδη, η διοίκηση της Εθνικής Ασφαλιστικής προανήγγειλε αύξηση κεφαλαίου χωρίς να οριστικοποιήσει το ύψος της, αν και πληροφορίες κάνουν λόγο για 100 εκατ. ευρώ.

Η μεγαλύτερη ασφαλιστική εταιρία της χώρας έκλεισε το 2010 με ίδια κεφάλαια που υπολείπονται του 50% του καταβεβλημένου μετοχικού της κεφαλαίου και υποχρεούται (βάσει του άρθρου 47 του Ν. 2190) να ενισχυθεί κεφαλαιακά. Την αύξηση θα καλύψει εξ ολοκλήρου ο μοναδικός μέτοχος, Εθνική Τράπεζα, η οποία τα τελευταία 6 χρόνια έχει δώσει στη θυγατρική της «φρέσκο» χρήμα, ύψους 400 εκατ. ευρώ.

Παρότι τα ίδια κεφάλαια της Εθνικής ανήλθαν σε 127,4 εκατ. ευρώ, έναντι 173,4 εκατ. ευρώ το 2009, λόγω κυρίως των αρνητικών αποτιμήσεων του χαρτοφυλακίου επενδύσεων, η διοίκησή της εκτιμά ότι δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα φερεγγυότητάς σε περιβάλλον Solvency I, σύμφωνα με το ισχύον κανονιστικό πλαίσιο. Προγραμματίζει δε σειρά ενέργειες και δράσεις προκειμένου να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που ανακύπτουν από την εφαρμογή της κοινοτικής οδηγίας Solvency II.

Τα υπό διαχείριση κεφάλαια της Εθνικής Ασφαλιστικής στο τέλος του 2010, συμπεριλαμβανομένων και των Unit Linked, ανήλθαν στα 2,37 δισ. ευρώ έναντι 2,2 δισ. ευρώ στο τέλος του 2009. Σε ομόλογα έχει επενδυθεί το 54,3% του συνολικού χαρτοφυλακίου, ήτοι 1,1 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 685,8 εκατ. ευρώ είναι ομόλογα ελληνικού δημοσίου. Η μέση διάρκεια έως τη λήξη χαρτοφυλακίου ομολόγων ανέρχεται σε 11,35 χρόνια με μέση απόδοση 5,035%.

Η ATE Ασφαλιστική ενδέχεται επίσης να χρειαστεί κεφαλαιακή ενίσχυση εντός των επόμενων μηνών. «Τα ίδια κεφάλαιά της καλύπτουν (οριακά) τα κατώτατα όρια που θέτει ο Ν. 2190/1920, ενώ δεν υπάρχουν προβλήματα για την κάλυψη των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεών της», τονίζει η έκθεση διοίκησης, που συνοδεύει τα αποτελέσματα του 2010.

Συμπληρώνει δε το εξής: «Σε μεσομακροπρόθεσμο επίπεδο, η εξέταση του ύψους των ιδίων κεφαλαίων και η τυχόν ανάγκη για αύξηση κεφαλαίων θα γίνει μετά την ολοκλήρωση των ελέγχων προσομοιώσεων (QIS) που θέτει το SOLVENCY II, των αποτελεσμάτων των τεστ αντοχής και των αποφάσεων της Τράπεζας της Ελλάδος σχετικά με την κάλυψη του επιπέδου φερεγγυότητας (SOLVENCY I) για τη χρήση του 2011, την πορεία των αγορών και έπειτα και από τον σχετικό χειρισμό των ομολόγων του ελληνικού δημοσίου σε περίπτωση όπου οι τρέχουσες αξίες αυτών παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα».

Η ΑΤΕ Ασφαλιστική έκανε χρήση του άρθρου 21 Ν. 3867/3.8.2009, που αφορά στον υπολογισμό του περιθωρίου φερεγγυότητας και της κάλυψης της ασφαλιστικής τοποθέτησης, η οποία γίνεται με την αξία της τιμής κτήσης των ομολόγων του ελληνικού δημοσίου και όχι με την τρέχουσα αξία αυτών.

Χωρίς τη χρήση της παραπάνω ευνοϊκής διάταξης ο Δείκτης Περιθωρίου Φερεγγυότητας θα υπολειπόταν του Αναγκαίου Περιθωρίου Φερεγγυότητας (ΑΠΦ) κατά 58,3 εκατ. ευρώ.

Η διοίκηση της Ασφαλιστικής θεωρεί δεδομένη τη στήριξη της ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ, σε περίπτωση όπου ζητηθεί αύξηση των ιδίων κεφαλαίων της με στόχο την ομαλή πορεία και συνέχιση των δραστηριοτήτων της.

Σημειώνεται ότι η ΑΤΕ Ασφαλιστική μετέφερε την 1η Απριλίου 2010 από το χαρτοφυλάκιο «Διαθέσιμα προς πώληση (AFS)» στην κατηγορία «Διακράτηση στη λήξη (HtM)» ελληνικά κρατικά ομόλογα, ονομαστικής αξίας 290 εκατ. ευρώ. Οι σχηματισθείσες υποαξίες των παραπάνω ομολόγων κατά την 31η Μαρτίου 2010 ανέρχονταν σε περίπου 35 εκατ. ευρώ και θα αποσβεστούν σταδιακά με βάση τη διάρκειά τους. Όπως δε αναφέρει η έκθεση διοίκησης, τα ομόλογα που διατηρούνται στο Χαρτοφυλάκιο ως τη Λήξη είχαν την 31η/12/2010 τρέχουσα αξία που υπολειπόταν της λογιστικής κατά 80,4 εκατ. ευρώ.