Έπειτα από ένα έντονο διήμερο επαφών στο Νταβός, με υπουργούς Οικονομικών, αναλυτές, οικονομολόγους και δημοσιογράφους, ο πρωθυπουργός κ. Γιώργος Παπανδρέου ετοιμάζει την ελληνική ατζέντα για τη σύνοδο κορυφής της Ε.Ε., την Παρασκευή, γνωρίζοντας ότι όλα εξαρτώνται από το ποια τελικά θα είναι η στάση της Γερμανίας και με τι ανταλλάγματα θα δώσει το πράσινο φως για νέα βοήθεια προς την Ελλάδα.

Παρασκηνιακά, στο Νταβός, σύμφωνα με πληροφορίες του euro2day, η συντριπτική πλειονότητα των συνομιλητών του πέρασε το μήνυμα στον κ. Παπανδρέου ότι μια απλή επιμήκυνση του ήδη υπάρχοντος δανείου των 110 δισ., ακόμα και με μειωμένο επιτόκιο, "δεν λύνει το διαχρονικό πρόβλημα του δημοσίου χρέους".

Ήδη οι απαραίτητες διαρροές σε μέσα όπως οι "Financial Times" και η βρετανική "Guardian" κάνουν λόγο ξεκάθαρα για υπόγειες διαβουλεύσεις ώστε η Ελλάδα να εξασφαλίσει νέα χαμηλότοκα δάνεια, που θα της δώσουν ανάσα τις επόμενες κρίσιμες χρονιές αλλά και τη δυνατότητα επαναγοράς του χρέους της με κούρεμα της τάξεως του 25%. Την ίδια στιγμή, μάλιστα, στελέχη του ΔΝΤ έχουν αφήσει να διαρρεύσει ότι "πολύ δύσκολα η Ελλάδα θα βγει στις αγορές το 2011 με μεγάλης διάρκειας τίτλους".

To euro2day επικοινώνησε με παράγοντα του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών, ο οποίος ούτε επιβεβαίωσε ούτε διέψευσε τα σενάρια. Αρκέστηκε όμως στο να πει ότι η λύση αυτή "απλώς μετακυλίει το πρόβλημα του ελληνικού χρέους σε μελλοντικές χρονιές".

Κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι το Μαξίμου θα επιθυμούσε οποιοδήποτε νέο δάνειο "να προέλθει από ευρωπαϊκό μηχανισμό, και δη από το EFSF, και όχι από το ΔΝΤ, λύση η οποία θεωρείται ότι θα κοστίσει πολιτικά". Όμως, οι Γερμανοί, έχοντας ουσιαστικά στο χέρι όλες τις εξελίξεις στην ευρωζώνη, επιμένουν να σημειώνουν ότι δεν συμφωνούν με αύξηση των κονδυλίων του ταμείου στήριξης, προς το παρόν τουλάχιστον.

Η άρνηση αυτή μπλοκάρει και τις εξελίξεις στο ελληνικό θέμα και ουσιαστικά οι περισσότερες χώρες της ευρωζώνης αναμένουν την τελική πρόταση του γαλλογερμανικού άξονα, που θα υποβληθεί στη σύνοδο της Παρασκευής, για να δουν πώς θα διαμορφωθεί το πολιτικό σκηνικό. Το Βερολίνο δεν έχει αντίρρηση στην επιμήκυνση του ελληνικού δανείου, αλλά με πολύ σκληρούς όρους, οι οποίοι, όπως αναφέρει το ΥΠΟΙΚ, προϋποθέτουν λιτότητα διαρκείας.

Μέσα στο πακέτο που εξετάζεται είναι και η αναδιάρθρωση του συνολικού δημοσίου χρέους χωρών με χρόνια προβλήματα, που θα συνοδεύεται με όρους διαφορετικούς από αυτούς για κράτη τα οποία θα χρειάζονται μεν άμεση ρευστότητα, όμως θα αποδεικνύουν ότι αυτό γίνεται λόγω της κρίσης και όχι της δημοσιονομικής κακοδιαχείρισης.

Πάντως, από το προεδρείο του Εurogroup αναφέρεται ότι ο τρόπος με τον οποίο θα διαμορφωθεί η λειτουργία του EFSF δεν σχετίζεται με τις γερμανικές ενστάσεις, αλλά με τα νομικά κωλύματα που έχουν προκύψει.

"Πρέπει να σκεφτούμε τις αλλαγές με προσοχή, γιατί κάθε φορά που μπορεί να αλλάξει ένας όρος χρειάζεται επικύρωση από τα 17 κοινοβούλια της ευρωζώνης, και αυτό είναι πολιτικά επισφαλές", σχολίασε παράγοντας του Εurogroup.

Την ίδια στιγμή, η Ιρλανδία, που βαδίζει προς πρόωρες εκλογές, διαμηνύει ότι λειτούργησε υπό πίεση όταν αποφασιζόταν η δανειακή της σύμβαση, και αξιωματούχοι της κάνουν λόγο για ακύρωσή της, καθώς κρίνεται ασύμφορη για τη χώρα. Εάν οι απειλές μετεξελιχθούν σε γραπτή απαίτηση στη σύνοδο της Παρασκευής, τότε υπάρχει ενδεχόμενο να λήξει η συνεδρίαση των "27" με ακόμα ένα χλιαρό πολιτικό ανακοινωθέν. Παράγοντες της Κομισιόν αναφέρουν, ωστόσο, ότι η εξέλιξη αυτή είναι μάλλον διαπραγματευτική τακτική του Δουβλίνου για να αποσπάσει αμέσως τη μείωση των επιτοκίων του δανείου της, εξέλιξη που θα ευνοήσει και την Ελλάδα.

Fiscal rule

H στάση του Βερολίνου να επιβληθεί ο δημοσιονομικός κανόνας σε όλες τις χώρες της ευρωζώνης, ώστε τα ελλείμματα να κινούνται προς το μηδέν, έχει παρερμηνευτεί στην Ελλάδα σε ό,τι αφορά την πιθανή αλλαγή στο Σύνταγμα.

Ο κανόνας, ο οποίος θα γίνει όρος στο αυστηροποιημένο σύμφωνο σταθερότητας και άρα θα ισχύει για όλες τις χώρες, προσβλέπει στη διατήρηση των ελλειμμάτων σε επίπεδο κάτω του 3%. Ενεργοποιείται όταν μια χώρα τείνει να ξεφύγει από τα όρια και προβλέπει αυστηρά μέτρα δημοσιονομικού χαρακτήρα, ώστε να επανέλθει σε επιτρεπτό σημείο (οι Γερμανοί υποστηρίζουν ότι το έλλειμμα πρέπει να είναι μονίμως μηδέν, αυτό όμως στην πράξη δεν μπορεί να ισχύσει).

Κύκλοι της κυβέρνησης αναφέρουν ότι η εφαρμογή του fiscal rule ήταν από τις πρώτες ανακοινώσεις της κυβέρνησης Παπανδρέου με το που ανέλαβε την εξουσία. Μάλιστα, στο Νταβός ο υπουργός Οικονομικών επανέλαβε την πρόθεση της κυβέρνησης για την εφαρμογή όποιων μέτρων χρειαστούν και εμμέσως πλην σαφώς τάχθηκε υπέρ της εφαρμογής του fiscal rule. Βεβαίως για να ισχύσει ο δημοσιονομικός κανόνας πρέπει πρώτα το έλλειμμα της χώρας μας να υποχωρήσει κοντά στο 3%!

Πιέζει η τρόικα

Τα στελέχη της τρόικας, που βρίσκονται ήδη στην Αθήνα, επιχειρούν να βάλουν σε τάξη τις καθυστερήσεις στις διαρθρωτικές αλλαγές και να βγάλουν άκρη με τις πραγματικές οφειλές του Δημοσίου, των ΔΕΚΟ, των ΟΤΑ και των ασφαλιστικών ταμείων. Όπως έγραψε το euro2day, υπάρχει σκεπτικισμός για τον ρυθμό είσπραξης εσόδων το 2010 αλλά και φέτος, καθώς η όποια αύξηση επιτεύχθηκε κυρίως από μέτρα προσωρινού χαρακτήρα όπως η περαίωση. Παράλληλα, οι αξιωματούχοι της τρόικας επιθεωρούν τα εξής θέματα που σκαλώνουν:

- Την εφαρμογή των επιχειρησιακών συμβάσεων και την ελαστικοποίηση των όρων εργασίας.
- Την αποτελεσματική πάταξη της φοροδιαφυγής.
- Το νέο φορολογικό νομοσχέδιο.
- Το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων.
- Τη φιλελευθεροποίηση της αγοράς ενέργειας.
- Την περαιτέρω περικοπή δαπανών στην ασφάλιση.