«Όταν τελειώσουν οι… καφέδες κι αρχίσει η ουσία, τότε ξεκινούν και τα… δύσκολα, γιατί οι ελληνικές τράπεζες δεν είναι προετοιμασμένες για… γάμους-αστραπή».

Η ατάκα αυτή, κορυφαίου τραπεζικού στελέχους, προς το Euro2day.gr, συμπυκνώνει σε μια φράση το μέχρι τώρα αποτέλεσμα των επαφών μεταξύ τραπεζών κι εξηγεί εν μέρει την «αποθέρμανση» των προσδοκιών.

Το «πάγωμα» των συζητήσεων μεταξύ EFG Eurobank - Alpha Bank, η απόφαση του Δημοσίου να μεταθέσει για αργότερα τις αποφάσεις του σχετικά με την τύχη των κρατικών τραπεζών και η χθεσινή απόσυρση από την Πειραιώς της προσφοράς της για συνδυαστική εξαγορά των ΑΤΕ και Τ.Τ. προκάλεσαν ραγδαία πτώση… θερμοκρασίας στις τράπεζες.

Τι άλλαξε κατά τις τρεις τελευταίες εβδομάδες, ώστε να «παγώσουν» συζητήσεις, να αποσυρθούν προσφορές και να αποθερμανθούν μέχρι και τα σενάρια;

Δύο βασικά πράγματα, σύμφωνα με στελέχη της αγοράς:

Πρώτον, το εγχείρημα των συγχωνεύσεων μεταξύ ελληνικών τραπεζών φάνηκε -όπως ανέμεναν αρκετοί- δύσκολο ακόμη και στο ξεκίνημά του. Και δεύτερον, η απόφαση κεφαλαιακής ενίσχυσης της Εθνικής.

Η συγκέντρωση 2,8 δισ. ευρώ από την ΕΤΕ διευκολύνει και τους σχεδιασμούς της κυβέρνησης ως προς την τύχη των κρατικών τραπεζών. Η Εθνική αποκτά ρευστότητα και κυρίως κεφαλαιακή επάρκεια, που της επιτρέπει να χρηματοδοτήσει απρόσκοπτα την οικονομία, σε συνδυασμό με το νέο πακέτο εγγυήσεων. Συνάμα μετατρέπεται σε «χρυσή» εφεδρεία για την κυβέρνηση ως προς το τραπεζικό σύστημα.

Με τα ίδια κεφάλαιά της να ενισχύονται, τουλάχιστον κατά 1,8 δισ. ευρώ, η ΕΤΕ θεωρητικά θα μπορούσε ακόμη και μόνη της να απορροφήσει 10 δισ. ευρώ εγγυήσεων για χρηματοδότηση της οικονομίας. Ανεξαρτήτως, επομένως, από το αν η κυβέρνηση πορευτεί με έναν ή δύο δημόσιους πυλώνες, με την κεφαλαιακή ενίσχυση της ΕΤΕ λύνονται σημαντικά τα χέρια της για το μείζον θέμα της τόνωσης της ρευστότητας.

Την ίδια στιγμή, η ΕΤΕ διαθέτει την ευχέρεια επεκτατικών κινήσεων. Ενδεχόμενο που, παρότι επανειλημμένα έχει διαψευστεί από τη διοίκησή της, δεν αποκλείεται από στελέχη της αγοράς. Η ΕΤΕ μπορεί να παίξει, έτσι, από ρόλο καταλύτη μέχρι ρόλο back up, για την αναγκαία, σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη, αναδιάρθρωση του τραπεζικού συστήματος.

Τέλος, μια επιτυχημένη κεφαλαιακή ενίσχυση της Εθνικής, μέσω αύξησης και μετατρέψιμου ομολογιακού, θα συμβάλει στη σταδιακή αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των αγορών στο πρόσωπό της, με ευνοϊκή επίδραση στο σύνολο του εγχώριου τραπεζικού τομέα και της οικονομίας.

Ομιχλώδες το τοπίο λόγω καθυστέρησης του Δημοσίου

Η αίσθηση που διαμορφώνεται στην αγορά ότι η κυβέρνηση περιμένει την κεφαλαιακή ενίσχυση της ΕΤΕ για να οριστικοποιήσει και τις -πολιτικές- αποφάσεις της σχετικά με την τύχη των Τ.Τ., ΑΤΕ, Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων και Τράπεζας Αττικής μειώνει στην παρούσα συγκυρία τον πυρετό των προσδοκιών.

Τραπεζικοί κύκλοι χρεώνουν στην κυβέρνηση καθυστέρηση στη λήψη αποφάσεων, παρότι οι διαδικασίες έτρεξαν με ταχείς ρυθμούς στην πρώτη φάση.

«Το υπουργείο Οικονομικών έχει από τις 7 Σεπτεμβρίου στα χέρια του τον έλεγχο αποτίμησης των Τ.Τ., ΑΤΕ, ΤΠκΔ και Αττικής, καθώς και τα πρώτα συμπεράσματα των συμβούλων, και η παράταση την οποία έδωσε για την εκπόνηση της οριστικής μελέτης "μυρίζει" ανάγκη να κερδηθεί πολιτικός χρόνος», σημειώνει στέλεχος της τραπεζικής αγοράς που επιθυμεί να διατηρήσει την ανωνυμία του.

Δεν λείπουν, μάλιστα, και αυτοί που εκτιμούν ότι οι οριστικές αποφάσεις θα καθυστερήσουν κι άλλο, καθώς η κυβέρνηση δεν δείχνει να έχει ψηλά στις προτεραιότητές της στην παρούσα περίοδο το θέμα της αναδιάρθρωσης του τραπεζικού κλάδου.

Οι ίδιοι διατυπώνουν την ανησυχία τους μήπως, λόγω απουσίας σαφούς γραμμής, η κυβέρνηση οδηγηθεί σε αποφάσεις που να ενισχύουν αντί να μειώνουν την παρουσία του κράτους στον τραπεζικό τομέα.

«Δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις»

Οι μέχρι τούδε απόπειρες για συγχωνεύσεις μεταξύ μεγάλων τραπεζών έδειξαν, σύμφωνα με κορυφαία τραπεζικά στελέχη, ότι δεν υπάρχουν «εύκολες λύσεις». Η επικάλυψη δικτύων, οι αντιδράσεις των management teams και κυρίως το φλέγον πρόβλημα της ρευστότητας παραμένουν, προς το παρόν, ανυπέρβλητα εμπόδια.

Την ίδια στιγμή, οι ευρωπαϊκές τράπεζες παραμένουν απρόθυμες να αναλάβουν ελληνικό κίνδυνο ή προτείνουν «σπονδυλωτές» συμφωνίες που δεν συγκινούν, λόγω της διάρθρωσης (προηγούνται οι από κοινού συμπράξεις στην Αν. Ευρώπη) και των αποτιμήσεών τους, τους Έλληνες τραπεζίτες.

Τέλος, η αύξηση της ΕΤΕ αναπτερώνει τις ελπίδες για σταδιακή αποκατάσταση της εμπιστοσύνης προς ελληνικούς τίτλους και άνοιγμα των αγορών κεφαλαίου.

Το κατά πόσον η αύξηση της ΕΤΕ θα καλυφθεί από ελληνικά κεφάλαια (ανεξαρτήτως έδρας) και κατά πόσον από ξένα κεφάλαια θα κρίνει, σύμφωνα με χρηματιστές, το αν οι ελπίδες για σκυταλοδρομία κεφαλαιακών ενισχύσεων θα διατηρηθούν και μετά την ολοκλήρωση της αύξησης από την ΕΤΕ.