Η έκθεση της Credit Suisse που θέλει ορισμένες ελληνικές τράπεζες να υποχρεώνονται σε αυξήσεις κεφαλαίου, υπό την προϋπόθεση επιβεβαίωσης κάποιων "σκληρών" παραδοχών (stress tests), δεν φάνηκε να συγκίνησε τη χρηματιστηριακή αγορά κατά τις συνεδριάσεις της Πέμπτης και της Παρασκευής.

Αυτό θα μπορούσε να ερμηνευτεί πως είτε η Σοφοκλέους έχει προεξοφλήσει στα τρέχοντα επίπεδα αποτιμήσεων αυξήσεις κεφαλαίου για τις τράπεζες, είτε ότι το Χ.Α. δεν συμμερίστηκε τους φόβους του ξένου οίκου.

Αντίθετα, η αγορά έσπευσε να "τιμωρήσει" τις μετοχές της Τράπεζας Κύπρου και της Γενικής Τράπεζας, οι οποίες ανακοίνωσαν αυξήσεις κεφαλαίου με καταβολή μετρητών.

Πάντως, κύκλοι της τραπεζικής αγοράς εκτιμούν ότι τέτοιες αναταράξεις συνήθως είναι βραχυπρόθεσμου χαρακτήρα (όπως αυτές που είδαμε πέρυσι στις εκδόσεις της Εθνικής και της Alpha Bank) και οφείλονται στην απροθυμία ορισμένων επενδυτών να κατέχουν μετοχές εταιριών που βρίσκονται σε διαδικασία αύξησης κεφαλαίου. Σύμφωνα επίσης με τους ίδιους κύκλους, η κεφαλαιακή ενδυνάμωση των τραπεζών αυτών σε περίοδο κρίσης μόνο καλό μπορεί να κάνει στις μετοχές αυτές σε βάθος χρόνου.

Και αν στην περίπτωση της Γενικής Τράπεζας η σχετική κίνηση δείχνει την αποφασιστικότητα των Γάλλων της Societe Generale να στηρίξουν και αυτήν τη φορά την ελληνική θυγατρική τους, στην υπόθεση της Τράπεζας Κύπρου προκύπτει τουλάχιστον το αρχικό ενδιαφέρον των ξένων θεσμικών να βάλουν και άλλα λεφτά στο Συγκρότημα. Σύμφωνα δηλαδή με αυτήν την εκτίμηση, η κίνηση της Τράπεζας Κύπρου να προχωρήσει σε αύξηση κεφαλαίου θα πρέπει να εκληφθεί μάλλον ως "επίδειξη δύναμης", παρά ως "δείγμα αδυναμίας".

Ο ρόλος των "κουμπάρων"

Τα δημοσιεύματα για επικείμενα deals τραπεζών κάθε άλλο παρά ξενίζουν τους Έλληνες αναγνώστες, καθώς το θέμα συγκαταλέγεται σε εκείνα για τα οποία έχουν ξοδευτεί τόνοι μελάνι κατά τα τελευταία 15 χρόνια, χωρίς ωστόσο να έχουν γίνει σημαντικά πράγματα. Η τρέχουσα συγκυρία, όμως, διαφέρει πολύ από αυτές του παρελθόντος:

Πρώτον, γιατί προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση "πιέζουν" τόσο η κυβέρνηση όσο και η Τράπεζα της Ελλάδος.

Δεύτερον, διότι αν επιβεβαιωθούν στο μέλλον κάποιες δυσμενείς προβλέψεις για την ελληνική οικονομία, τότε οι τράπεζες δεν θα μείνουν ανεπηρέαστες.

Και τρίτον, γιατί πέρα από τη "νύφη" και τον "γαμπρό" είναι πιθανόν στα deals που έρχονται ιδιαίτερο ρόλο να κληθούν να παίξουν και οι… "κουμπάροι"!

Ρόλο "κουμπάρου" θα μπορούσε να παίξει μια μεγάλη τράπεζα του εξωτερικού, ή ένα μεγάλο fund (π.χ. Κατάρ). Με τις αποτιμήσεις των ελληνικών τραπεζών να έχουν υποχωρήσει σε χαμηλά επίπεδα, μια ξένη τράπεζα ή ένα μεγάλο fund θα μπορούσε να καλύψει την αύξηση κεφαλαίου ενός ελληνικού χρηματοπιστωτικού ιδρύματος, αποκτώντας ρόλο στρατηγικού επενδυτή.

Η ίδια τράπεζα, ή το ίδιο fund επίσης, θα μπορούσε μέσω συμμετοχής σε αύξηση κεφαλαίου να αποκτήσει ρόλο στρατηγικού εταίρου σε ένα σχήμα που θα προέκυπτε από τη συγχώνευση δύο μεγάλων ελληνικών τραπεζών. Θυμίζουμε άλλωστε και τη δήλωση του διοικητή της Εθνικής Τράπεζας κ. Ράπανου για κίνδυνο αφελληνισμού του ελληνικού χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Ρόλο "κουμπάρου", όμως, θα μπορούσε να παίξει και το ελληνικό δημόσιο, μετατρέποντας τις προνομιούχες μετοχές που διαθέτει στις τράπεζες σε κοινές. Με τον τρόπο αυτόν, μια συγχώνευση δύο τραπεζών θα συνοδευόταν από ενίσχυση ιδίων κεφαλαίων και από τη δυνατότητα συμφωνημένης μετοχικής ισορροπίας στο νέο σχήμα.

Η υπόθεση όμως -θεωρητικά τουλάχιστον- θα μπορούσε να μπλεχτεί ακόμη περισσότερο σε περίπτωση όπου οι δύο "κουμπάροι" συνυπήρχαν! Θα μπορούσε, για παράδειγμα, σε σχήμα που θα δημιουργηθεί από τη σύμπραξη δύο τραπεζών ο ξένος παίκτης να βάλει "φρέσκο χρήμα" και το Δημόσιο να μετατρέψει τις προνομιούχες μετοχές του σε κοινές…

Όλα αυτά τα σενάρια βέβαια κάθε άλλο παρά αδιάφορα αφήνουν τα επιτελεία των τραπεζών, τα οποία φοβούνται ότι τόσο πολλές αλλαγές μαζί ενδεχομένως να προκαλούσαν και κάποιες παρενέργειες, ιδίως όταν σήμερα δεν είναι βέβαιο πως οι τράπεζες θα χρειαστεί να προχωρήσουν σε αυξήσεις κεφαλαίου (δεν είναι δηλαδή βέβαιο ότι θα επιβεβαιωθούν στην πράξη τα ακραία σενάρια των διαφόρων stress tests).

Επίσης, αρκετά τραπεζικά στελέχη διστάζουν να υποστηρίξουν θερμά έναν επικείμενο "γάμο", στον οποίο ιδιαίτερα ενεργό ρόλο θα μπορούσαν να παίξουν όχι η "νύφη" και ο "γαμπρός", αλλά οι… "κουμπάροι"!