Υπό το άγρυπνο βλέμμα των αγορών και την πίεση των τελευταίων ημερών, το Eurogroup ενέκρινε χθες βράδυ με συνοπτικές διαδικασίες τον μηχανισμό στήριξης της ζώνης του ευρώ, ύψους 500 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Οι δεκαέξι αποφάσισαν ότι θα δημιουργηθεί το λεγόμενο «όχημα ειδικού σκοπού» (SVP), μια εταιρία μειωμένου κινδύνου (limited liability company) με βάση το Λουξεμβούργο, που θα διαχειρίζεται δάνεια ύψους 440 δισεκατομμυρίων ευρώ με τη μορφή κρατικών εγγυήσεων.

Θα συμμετέχουν όλες οι χώρες της ευρωζώνης ανάλογα με την κεφαλαιακή συμμετοχή τους στην ΕΚΤ.

Η εταιρία, η οποία θα έχει δικό της διοικητικό συμβούλιο και CEO που θα διοριστεί προσεχώς, θα έχει τη δυνατότητα να δανείζεται από τις αγορές με την εγγύηση των 16 και να χορηγεί τα δάνεια σε χώρες που αντιμετωπίζουν πρόβλημα δανεισμού.

Τα υπόλοιπα 60 δισεκατομμύρια ευρώ του μηχανισμού θα προέλθουν από πλεονασματικούς κοινοτικούς προϋπολογισμούς.

Η Κομισιόν και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων θα παρέχουν λειτουργική στήριξη στο SVP, ενώ το ΔΝΤ θα συνεισφέρει κεφάλαια ύψους 250 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Σύμφωνα με τον επίτροπο για οικονομικές και νομισματικές υποθέσεις κ. Όλι Ρεν, οι όροι των δανείων θα είναι αυστηρότατοι και θα αποφασίζονται κατά περίπτωση από την ΕΚΤ και την Κομισιόν, θα κινούνται όμως στα ελληνικά πρότυπα.

Στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε τη συνεδρίαση, ο πρόεδρος του Eurogroup κ. Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ δήλωσε πως η εταιρία θα είναι επιχειρησιακά έτοιμη μέχρι το τέλος Ιουνίου και το ταμείο θα λειτουργήσει τα επόμενα τρία χρόνια. Υπάρχει όμως, πρόσθεσε, πρόνοια για χώρες που μπορεί να παρουσιάσουν τυχόν πρόβλημα το προσεχές διάστημα.

Στη συνεδρίαση του Eurogroup παρών ήταν και ο Γ.Γ. του ΔΝΤ κ. Ντομινίκ Στρος Καν, ο οποίος μιλώντας στους δημοσιογράφους δήλωσε πως το ταμείο «είναι ένα σημαντικό βήμα προς τα εμπρός και πολύ σημαντική εξέλιξη για τη σταθερότητα του συστήματος».

Ως αντάλλαγμα για τη γρήγορη επικύρωση της απόφασης, η Γερμανία πήρε αυτό που ήθελε, δηλαδή την επίσπευση της δημοσιονομικής προσαρμογής, την αυστηροποίηση των δημοσιονομικών κανόνων και ποινών της επιτήρησης καθώς και τον έλεγχο των εθνικών προϋπολογισμών από την Κομισιόν πριν από την ψήφισή τους από τα κοινοβούλια των χωρών.

Σύμφωνα με κοινοτική πηγή, πίσω από τις κλειστές πόρτες της συνεδρίασης ασκήθηκε ιδιαίτερη πίεση -κυρίως από τη Γερμανία- σε Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία, Ιρλανδία και Πορτογαλία να λάβουν ακόμα πιο αυστηρά μέτρα το 2011 ώστε να πετύχουν γρηγορότερα τη δημοσιονομική εξυγίανση.

Η γερμανική πίεση αποτυπώθηκε και στη συνέντευξη Τύπου, όπου τόσο ο κ. Γιούνκερ όσο και ο κ. Ρεν δήλωσαν ότι όλες οι χώρες δεσμεύτηκαν πως τον επόμενο χρόνο (και το 2012 εάν χρειαστεί) θα εντείνουν τις δημοσιονομικές τους προσπάθειες με νέα μέτρα, ενώ αυτές με τα μεγαλύτερα δημοσιονομικά προβλήματα θα πρέπει να επιταχύνουν τα μέτρα που έχουν ανακοινώσει.

Και οι δύο αξιωματούχοι προσπάθησαν να καθησυχάσουν τις αγορές τόσο για την κατάσταση της ουγγρικής οικονομίας όσο και για το ευρώ, λέγοντας ότι δεν συντρέχει κανένας λόγος ανησυχίας και ότι «την περίοδο αυτή επικρατεί ιδιαίτερη νευρικότητα και αστάθεια στις χρηματοπιστωτικές αγορές, την οποία πυροδοτούν φήμες και δηλώσεις».
 
Στη συνεδρίαση εξετάστηκαν -εκτός από την Πορτογαλία και την Ισπανία που ήταν στην ατζέντα- και οι εξελίξεις στην Ελλάδα, με τους κοινοτικούς παράγοντες να επιμένουν στις διαρροές περί δυσαρέσκειας της τριμερούς για τις καθυστερήσεις στην εφαρμογή του μνημονίου και στις ασάφειες που εξακολουθούν να παρουσιάζουν τα δημοσιονομικά στοιχεία.

Όπως έγραψε το euro2day, η Eurostat έχει ήδη ενημερώσει την Κομισιόν ότι βάσει των μέχρι τώρα ενδείξεων πρέπει να αναμένεται νέα αναθεώρηση του ελλείμματος και του χρέους προς τα πάνω το φθινόπωρο, καθώς ακόμα εκκρεμεί ο συνυπολογισμός των υποχρεώσεων του Δημοσίου προς νοσοκομεία, ασφαλιστικά ταμεία και προμηθευτές.

Επίσπευση της Νομισματικής Ένωσης θέλει το ΔΝΤ

Την ώρα που ο κ. Ντ. Στρος Καν συμμετείχε στη συνεδρίαση του Eurogroup, το ΔΝΤ παρουσίασε στην Ουάσιγκτον έκθεση σύμφωνα με την οποία η παρούσα κρίση στην ευρωζώνη δημιουργήθηκε από τις μη υλοποιήσιμες πολιτικές των κυβερνήσεων και την αποτυχία να ληφθούν αποφάσεις για να γεφυρωθούν οι ανισορροπίες μεταξύ των χωρών.

«Οι πολιτικοί πρέπει να λάβουν σοβαρές αποφάσεις ώστε να ολοκληρωθεί η νομισματική ένωση», αναφέρει η έκθεση, που συμπληρώνει ότι ορισμένες κυβερνήσεις δεν έδειξαν την απαραίτητη πειθαρχία ώστε να υπάρχει ομαλή λειτουργία της ζώνης του ευρώ και δεν χρησιμοποίησαν τους οικονομικά ανθηρούς κύκλους για να μειώσουν ελλείμματα και χρέη.

Η έκθεση τάσσεται υπέρ των αποφάσεων για σύσφιγξη των δημοσιονομικών κανόνων της Ε.Ε. που επεξεργάζεται αυτήν τη στιγμή η Ένωση, ιδιαίτερα όσον αφορά στην επίβλεψη των εθνικών προϋπολογισμών.