"Όχι μόνο δεν χρειάζονται άμεσα αιχμιακές μονάδες, καθώς η διείσδυση των ΑΠΕ θα παραμείνει περιορισμένη τουλάχιστον στα επόμενα δύο - τρία χρόνια, αλλά απαιτείται να περάσουμε μελλοντικά και σε ένα νέο μοντέλο κατασκευής των συγκεκριμένων μονάδων". Την κατηγορηματική αυτή άποψη αναπτύσσει ο πρόεδρος του ΔΕΣΜΗΕ κ. Μιχάλης Παπαδόπουλος.
 
Μιλώντας στο euro2day, εμμέσως πλην σαφώς στέκεται κριτικά απέναντι στην απόπειρα του ΥΠΕΚΑ να περάσει αθόρυβα στο νομοσχέδιο για τις ΑΠΕ διάταξη για την κατασκευή αιχμιακών μονάδων, που αφορά σε μεμονωμένο επενδυτή καιτελικά αποσύρθηκε μετά τη δημοσιοποίηση του όλου θέματος.

Ο κ. Παπαδόπουλος υπερθεματίζει για τα υβριδικά πάρκα που θα μπορούσαν να λειτουργούν ως αιχμιακές μονάδες, όπως λέει, αντί των θερμικών μονάδων και διατυπώνει μια σειρά προϋποθέσεις για την ανάπτυξη επενδύσεων από ΑΠΕ, με σκοπό να καλυφθεί ο στόχος της Ε.Ε. γα το 2020.

Οι αιχμιακές μονάδες, όπως εξηγεί, είναι δύο ειδών: οι υδροηλεκτρικές, που θεωρούνται οι καλύτερες, αλλά έχουν το μειονέκτημα να μην καλύπτουν τα 3.500 MW, γιατί εξαρτώνται από τις καιρικές συνθήκες, και οι θερμικές, με καύσιμο το φυσικό αέριο, που υποκατηγοριοποιούνται σε συνδυασμένου και ανοιχτού κύκλου.

Από αυτές καλύτερες θεωρούνται οι ανοιχτού κύκλου.

"Αυτήν τη στιγμή δεν χρειάζονται αιχμιακές μονάδες", λέει κατηγορηματικά ο κ. Παπαδόπουλος. "Όταν θα έχουμε μεγάλη διείσδυση ΑΠΕ στο σύστημα, τότε ναι, θα είναι απαραίτητες". Αυτό που έχει ανάγκη το σύστημα, κατά τον κ. Παπαδόπουλο, είναι η αύξηση των αντλησιοταμιευτήρων. Για τον λόγο αυτόν θεωρεί ότι καλύτερη επιλογή στο μέλλον θα είναι τα υβριδικά, ως αιχμιακές μονάδες, οι οποίες θα πρέπει να σχεδιαστούν έγκαιρα, γιατί απαιτούν μεγάλο χρόνο ολοκλήρωσης.

Πέρα όμως από τις αιχμιακές μονάδες, οι οποίες θα λειτουργήσουν και ως "μαξιλάρι" για τις ΑΠΕ, χρειάζονται κάποιες προϋποθέσεις ώστε η χώρα μας να μπορέσει να αναπτύξει την ηλεκτροπαραγωγή από τις συγκεκριμένες πηγές και βεβαίως να ανταποκριθεί στους εθνικούς στόχους που έχουν τεθεί για το 2020 και περιλαμβάνουν σε πρώτη προσέγγιση ισχύ 10-12.000 MW από ΑΠΕ, εκ των οποίων τα 7-9.000 MW από αιολικά, τόσο στον ηπειρωτικό όσο και στον νησιωτικό χώρο.

Το πρώτο που χρειάζεται για μια τόσο μεγάλη διείσδυση ΑΠΕ στο ελληνικό σύστημα είναι η πραγματοποίηση νέων υποδομών σε δίκτυα, δηλαδή γραμμές και υποσταθμούς που θα μεταφέρουν την παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια.

Οι αναγκαίες υποδομές που θα μπορέσουν να αντέξουν την παραπάνω ισχύ περιγράφονται στο σχέδιο Μελέτης Ανάπτυξης Συστήματος Μεταφοράς (ΜΑΣΜ), για την πενταετία 2010 - 2014, το οποίο η ΡΑΕ είχε θέσει σε δημόσια διαβούλευση έως τις 23 Απριλίου.

Κατ' αρχάς, ο κ. Παπαδόπουλος διευκρινίζει ότι η εκτίμηση για 12.000 MW από ΑΠΕ το 2020 συσχετίζεται με την εκτιμώμενη κατανάλωση το συγκεκριμένο έτος αναφοράς, που υπολογίζεται σε 70.000 GWh, όταν το 2008 και το 2009 η αντίστοιχη κατανάλωση κινήθηκε στις 58.000 GWh.

Για να γίνουν οι αναγκαίες υποδομές στα δίκτυα χρειάζεται αρχικά να υπερκεραστούν οι αντιδράσεις τοπικών κοινωνιών, που σε ορισμένες περιπτώσεις είναι ανασταλτικές για τα σχέδια αυτά, και κατά δεύτερον να βρεθεί ποσό 1,1 δισ. ευρώ, εκ του οποίου τα 400 εκατ. ευρώ αφορούν στη διασύνδεση των Κυκλάδων.

Οι υποδομές αυτές, εφόσον η νέα ΜΑΣΜ εγκριθεί τελικά από το ΥΠΕΚΑ, θα γίνουν από τη ΔΕΗ με κονδύλια που προέρχονται από το ανταποδοτικό τέλος που εισπράττει σήμερα η δημόσια επιχείρηση μέσω των δικαιωμάτων για τη χρήση του συστήματος. Συνεπώς, κατά τον κ. Παπαδόπουλο, χρήματα κατ αρχάς υπάρχουν. Τα έργα αυτά θα πρέπει να γίνουν έως το 2017, αν και η εκτίμηση που εκφράζεται αναφέρει ότι θα πάνε μέχρι το 2020.

Η δεύτερη μεγάλη προϋπόθεση, και εξίσου σημαντική για να μπορέσει το σύστημα όχι μόνο να αντέξει τόσο μεγάλη ηλεκτροπαραγωγή ΑΠΕ αλλά και να λειτουργήσει ομαλά, είναι, κατά τον κ. Παπαδόπουλο, μια μελέτη που θα περιλαμβάνει ανάλυση και καθορισμό του ακριβούς τρόπου λειτουργίας, τα χαρακτηριστικά των μονάδων παραγωγής, τις εγκαταστάσεις αποθήκευσης, την ενίσχυση των διεθνών διασυνδέσεων κ.λπ. καθώς και τον αναγκαίο εξοπλισμό, δηλαδή συστήματα ελέγχου, προβλέψεων κ.λπ.

Κι αυτό γιατί, όπως επισημαίνει ο ίδιος, οι ΑΠΕ δεν είναι συμβατική παραγωγή και το πότε θα παραχθεί ηλεκτρισμός από αυτές τις πηγές το κανονίζει η φύση.

Συνεπώς, για να αντιμετωπίζονται οι ανεξέλεγκτες αυξομειώσεις από τη συγκεκριμένη ηλεκτροπαραγωγή, μια που ο εθνικός στόχος θέλει το 2020 το 40% να προέρχεται από τις ΑΠΕ, θα πρέπει να πληρωθούν πρώτα οι συγκεκριμένες προϋποθέσεις για να μην υπάρξει κανένα πρόβλημα τόσο με την ευστάθεια όσο και με την ασφάλεια του συστήματος.

Ο ΔΕΣΜΗΕ έχει δρομολογήσει, στο πλαίσιο της ΜΑΣΜ, μελέτη για τις "Προϋποθέσεις για την επίτευξη του στόχου ΑΠΕ 2020", η οποία θα αφορά στην παραγωγή (χαρακτηριστικά μονάδων συμβατικών και ΑΠΕ), το σύστημα μεταφοράς και τις διασυνδέσεις και τις απαιτήσεις ελέγχου λειτουργίας, ενώ το επόμενο βήμα θα είναι η λειτουργία της αγοράς.