Τρόπους να παρακαμφθεί το συνταγματικό κώλυμα της Γερμανίας, το οποίο απαγορεύει τη χρηματοδότηση σε μια άλλη χώρα-μέλος της ευρωζώνης, εξετάζουν τόσο οι Βρυξέλλες όσο και το νομικό επιτελείο της κ. Angela Merkel.

Η συζητήσεις για τον μηχανισμό στήριξης επικεντρώνονται γύρω από την ερμηνεία του όρου "ultima ratio", που στη συμφωνία της 25ης Μαρτίου σημαίνει "αδυναμία δανειοδότησης από τις αγορές". Ποιο δηλαδή θα είναι το ύψος των επιτοκίων που η ευρωζώνη θα θεωρήσει απαγορευτικό για δανεισμό και θα δεχτεί την ενεργοποίηση του μηχανισμού.

Η Γερμανική πλευρά -αν και συμφώνησε στο τέλος- αρχικά επέμενε η δανειοδότηση να έχει επιτόκιο άνω το 6%, καθώς μόνο έτσι δεν θα προσκρούσει στο "no bail out clause" του Συντάγματός της που είναι συνδεδεμένο με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ .Τώρα, με την απόφαση να σταθεροποιηθεί το επιτόκιο δανεισμού στο 5% φαίνεται πως στο εσωτερικό της Γερμανίας δημιουργήθηκε αναταραχή από τους αντιπάλους της κ. Merkel οι οποίοι επικαλούνται συνταγματικό κώλυμα.

Από την πλευρά του προεδρείου του Eurogroup, αφήνεται να διαρρεύσει ότι μια συμβιβαστική λύση είναι το "ultima ratio" να σημαίνει ότι τα επιτόκια αγοράς θα κινούνται σταθερά πάνω από το 5% τους επόμενους μήνες και γύρω από τις περιόδους που θα δανειστεί το ελληνικό δημόσιο. Σε αυτήν την περίπτωση η Ελλάδα να έχει το δικαίωμα να χρησιμοποιήσει τον μηχανισμό.

Αυτήν τη στιγμή η κ. An. Merkel είναι αντιμέτωπη με δύο προκλήσεις:

- Να διασφαλίσει νομικά ότι η απόφαση του Eurogroup δεν αντιτίθεται στο γερμανικό σύνταγμα, κάτι που μπορεί να προκαλέσει σωρεία προσφυγών στο Συνταγματικό Δικαστήριο από Γερμανούς φορολογουμένους.
 
- Να πείσει το κοινοβούλιο της χώρας να δώσει το πράσινο φως στη δανειοδότηση. Η Γερμανία είναι από τις χώρες που αναγκαστικά θα προσφέρουν τα μεγαλύτερα ποσά αφού αναλογικά έχει τη μεγάλη κεφαλαιακή συμμετοχή στην ΕΚΤ. Οξύμωρο, αφού από την αρχή το Βερολίνο δεν ήθελε να συνεισφέρει στη χρηματοδότηση.
 
Χθες, σύμφωνα με κοινοτικές πληροφορίες, οι αξιωματούχοι του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου ενημερώθηκαν για τις αποφάσεις του Eurogroup, αλλά εξέθεσαν και τις δικές τους απόψεις για το πώς θα εφαρμοστεί τεχνικά ο μηχανισμός.

Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι οι αξιωματούχοι κράτησαν την πάγια γραμμή του ΔΝΤ ότι εκεί που δανείζει θέτει και μια σειρά από προϋποθέσεις και όρους. "Δεν είναι ανάγκη οι όροι να αφορούν σε δημοσιονομικά μέτρα, όμως η Ελλάδα χρειάζεται μεταρρυθμίσεις που θα ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητά της", ανέφερε ένας αξιωματούχος.

Γι' αυτόν τον λόγο, η κυβέρνηση σπρώχνει την επίσπευση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στο ασφαλιστικό - συνταξιοδοτικό, στον τομέα της υγείας και κυρίως στο εργασιακό, όπου αναμένεται περαιτέρω φιλελευθεροποίησή της.

Την ίδια στιγμή, ο Γ.Γ. του ΔΝΤ, κ. Dominique Strauss-Kahn δήλωσε ότι ο αποπληθωρισμός είναι ο μόνος τρόπος να αντιμετωπιστεί το υψηλό δημόσιο χρέος.

"Η μόνη γιατρειά παραμένει ο αποπληθωρισμός και αυτό ακριβώς είναι που προτείνει (στην Ελλάδα) η Κομισιόν, και αυτό είναι το σωστό", δήλωσε ο κ. Strauss-Kahn στο αυστριακό περιοδικό "Profil".

Αν και απέφυγε να αναφερθεί μόνο στην Ελλάδα, ο Γάλλος αξιωματούχος σημείωσε ότι οι συντάξεις πρέπει να κοπούν και ο στόχος του πληθωρισμού καλό θα ήταν να αναθεωρηθεί προς τα πάνω.

"Το πρόβλημα εξόδου από το υψηλό χρέος στις περισσότερες χώρες συνοδεύεται από αλλαγές στο συνταξιοδοτικό, στο σύστημα υγείας, ενώ ένας τρόπος περικοπής των δαπανών είναι η αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης", δήλωσε στο αυστριακό περιοδικό.

Οι απόψεις του κ. Strauss-Kahn για την αναθεώρηση των ορίων πληθωρισμού έχουν θορυβήσει την ΕΚΤ, η οποία θεωρεί ότι τέτοιες παρεμβάσεις απειλούν την ανεξαρτησία της. Δεν αποκλείεται, με πρόφαση το πακέτο στήριξης προς την Ελλάδα, να δούμε έναν νέο κύκλο αντιπαράθεσης μεταξύ της ΕΚΤ και του ΔΝΤ.

Προς το παρόν, οι διαβουλεύσεις για τον μηχανισμό αναμένεται να μεταφερθούν στη Μαδρίτη στις 16 Απριλίου, όπου συνεδριάζει το Eurogroup, παρουσία των κεντρικών τραπεζιτών της ευρωζώνης. Εκεί θα γίνει και πιο ξεκάθαρη η στάση της Γερμανίας αλλά και της Ελλάδας, καθώς ο κ. Γ. Παπακωνσταντίνου αναμένεται να δώσει μια πρώτη γεύση για την πιθανότητα χρησιμοποίησης του μηχανισμού.