Εμπορικά: Χαμηλότερα 20 - 30% τα ενοίκια

Aποκλιμάκωση έως 30% εμφανίζουν από τις αρχές του 2009 τα ενοίκια σε βασικούς εμπορικούς δρόμους του Λεκανοπεδίου. Πτώση μέχρι 60% για τον "αέρα". Αναλυτικά παραδείγματα τιμών για τις εμπορικές πιάτσες.

Δημοσιεύθηκε: 24 Φεβρουαρίου 2009 - 08:03

των Φάνη Γαβρινιώτη, Πέννυς Κούτρα

Εμπορικά: Χαμηλότερα 20 - 30% τα ενοίκια

Ραγδαία αποκλιμάκωση εμφανίζουν από τις αρχές του 2009 τόσο τα ενοίκια όσο και ο "αέρας" των καταστημάτων στους βασικούς εμπορικούς δρόμους του Λεκανοπεδίου, ως απόρροια της μεγάλης υποχώρησης που παρατηρείται στην κατανάλωση, των πιέσεων που ασκούν οι λιανέμποροι - μισθωτές αλλά και της προσαρμογής των ιδιοκτητών ακινήτων στα νέα δεδομένα της πραγματικής οικονομίας.

Από τα τέλη του 2008 ο λιανεμπορικός κόσμος κλήθηκε να περιορίσει τα λειτουργικά κόστη του, μεταξύ των οποίων και τα ενοίκια, μπαίνοντας σε επαναδιαπραγμάτευση η οποία -σύμφωνα με παράγοντες του εμπορίου- αφορά ακόμη και στα shop in a shop εντός πολυκαταστημάτων και εμπορικών κέντρων.

Οι μισθώσεις, δε, για τις οργανωμένες αγορές των εμπορικών κέντρων συναρτώνται, εν πολλοίς, και με την καταναλωτική κίνηση, η οποία μειούμενη δίνει το δικαίωμα αυτόματων διαπραγματεύσεων για αναπροσαρμογή ενοικίου.

Η διελκυστίνδα μεταξύ εμπόρων και ιδιοκτητών φαίνεται ότι αποδίδει καθώς σειρά αλυσίδων έχει επιτύχει δραστικές μειώσεις ακόμη και για υφιστάμενες μακροχρόνιες μισθώσεις.

Σύμφωνα με τον κ. Ι. Στρούτση, το 90% των ιδιοκτητών του δικτύου της αλυσίδας Ηλεκτρονική έχει δεχτεί πάγωμα αυξήσεων ή και μείωση που αγγίζει το 10%. Αντιστοίχως, αρκετές εταιρίες ένδυσης (Βάρδας, Prince Oliver και μεγάλοι πολυεθνικοί όμιλοι) επιτυγχάνουν μειώσεις έως και 30% στα ενοίκια των καταστημάτων τους αλλά και καλύτερες συμβάσεις με δραστικά μειωμένη απαίτηση για "αέρα" για τα νέα σημεία πώλησης.

Είναι χαρακτηριστική περίπτωση ιδιοκτήτη που ύστερα από μία διετία σκληρής αντίστασης δέχτηκε να μισθώσει αδιάθετο κατάστημα στην οδό Βουκουρεστίου, χωρίς "αέρα" σε μεγάλη αλυσίδα ένδυσης.

Στον τομέα της γρήγορης εστίασης, όπου έως πρότινος οι τιμές ενοικίασης ανά τετραγωνικό ήταν -τουλάχιστον για το αθηναϊκό κέντρο- έως και 30% ακριβότερες από καταστήματα για οποιαδήποτε άλλη εμπορική χρήση, αυτές έχουν επίσης υποχωρήσει κατά 30% και μειώνονται περισσότερο μάλιστα σε περιοχές εκτός εμπορικής αιχμής, σύμφωνα με στελέχη εταιριών του κλάδου.

Όπως αναφέρει στο euro2day.gr ο επικεφαλής του τμήματος εμπορικών ακινήτων της εταιρίας Δανός - Atisreal, κ. Γιώργος Λίτσας, "ήδη μεγάλος αριθμός ιδιοκτητών που στις αρχές του έτους δεν είχε την πρόθεση να στηρίξει μέσω μείωσης των μισθωμάτων τους ενοικιαστές του, τώρα έχει δεύτερες σκέψεις και δεν αρνείται να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, βλέποντας το διεθνές κλίμα". Ο κ. Λίτσας σημειώνει επίσης πως όλες οι κύριες εμπορικές πιάτσες του Λεκανοπεδίου Αττικής και πολύ περισσότερο της υπόλοιπης Ελλάδας δέχονται πιέσεις να εναρμονιστούν με τα νέα δεδομένα μισθωτικών αξιών που έχουν επιβάλει η διεθνή οικονομική συγκυρία και η σταθερά πτωτική πορεία των λιανικών πωλήσεων.

"Οι περισσότερες μεγάλες εταιρίες λιανικής και οι πολυεθνικές αλυσίδες, με βάση τον τζίρο που έχει το κάθε κατάστημά τους, έχουν ξεκινήσει την επαναδιαπραγμάτευση των ενοικίων, ζητώντας μειώσεις που ξεκινούν από 10% και μερικές φορές -όπως πρόσφατα- έχουν φτάσει ακόμη και το 27%", υπογραμμίζει το στέλεχος της Δανός - Atisreal.

--Πτώση τιμών στις εμπορικές πιάτσες

Με βάση της εκτιμήσεις της εταιρίας συμβουλευτικών και κτηματομεσιτικών υπηρεσιών Δανός - Atisreal, σήμερα το ύψος των μισθωμάτων στον πλέον εμπορικό δρόμο της πρωτεύουσας, στην οδό Ερμού, έχει μειωθεί κατά περίπου 12% σε σχέση με το μέσο επίπεδο των ενοικίων το 2008. Σημειώνεται πως αυτή τη στιγμή η ενοικίαση του τετραγωνικού μέτρου ενός καταστήματος στον συγκεκριμένο δρόμο κοστίζει από 150 έως 220 ευρώ.

Η μεγαλύτερη πτώση στα ενοίκια καταστημάτων καταγράφεται στη γειτονική οδό Τσακάλοφ στο Κολωνάκι, αφού, σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία της Δανός - Atisreal, η ποσοστιαία μεταβολή του φετινού πρώτου διμήνου σε σχέση με το 2008 κινείται από15% έως 19%, με τον μέσο όρο μείωσης να διαμορφώνεται στο 17%. Στο 12% - 14% διαμορφώνεται το ποσοστό μείωσης των μισθωμάτων στις οδούς Σωτήρος στον Πειραιά και Αγγέλου Μεταξά στη Γλυφάδα, ενώ τις μεγαλύτερες αντοχές στην πτώση δείχνει να έχει η Κηφισιά, καθώς η μείωση του ύψους των ενοικίων στην οδό Κολοκοτρώνη δεν ξεπερνά το 8%, με τον μέσο όρο να φτάνει στο 6%.

Εκτός των ενοικίων, όμως, μεγάλη υποχώρηση καταγράφει και ο περίφημος "αέρας" που ζητούν οι ιδιοκτήτες καταστημάτων. Η μείωση στην περίπτωση αυτή κυμαίνεται σήμερα στο 40% - 60% σε σχέση με τις τιμές που ζητούνταν το 2008.

--Αύξηση διαθεσιμότητας

Ακόμη ένας μοχλός πίεσης που εκτιμάται ότι επηρεάζει την κάμψη των απαιτήσεων των ιδιοκτητών είναι η αύξηση της διαθεσιμότητας των ανοίκιαστων καταστημάτων, ιδίως σε παράπλευρους δρόμους των κεντρικών αγορών αλλά και σε περιφερειακές πιάτσες. Σύμφωνα με την Cushman&Wakefield, η διαθεσιμότητα εμπορικών καταστημάτων στην επαρχία αλλά και σε δευτερεύουσες εμπορικές αγορές των μεγάλων αστικών κέντρων έχει αυξηθεί σημαντικά.

Ήδη στο α΄ εξάμηνο του 2008 και πριν από την κορύφωση της κρίσης που διάγουμε επιδεινώθηκε ο δείκτης διαθεσιμότητας εμπορικών χώρων που βρίσκονται στο κέντρο της Αθήνας, καθώς το ποσοστό ανοίκιαστων καταστημάτων άγγιξε το 15,1% από 13,8% τον Δεκέμβριο του 2007, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών. Ειδικά στις κεντρικές οδούς Πανεπιστημίου, Σταδίου, Ερμού, Αιόλου και Αθηνάς ο δείκτης διαθεσιμότητας διαμορφώθηκε στο 15,4% από 11,3% στο α΄ εξάμηνο του 2007.

Στο Χαλάνδρι, εμπορική πιάτσα η οποία έχει πληγεί από τη λειτουργία των εμπορικών κέντρων, τα αδιάθετα ακίνητα αυξήθηκαν κατά 5,8% στο α΄ εξάμηνο του 2008 έναντι 4,7% το αντίστοιχο διάστημα του 2007, ποσοστό που αποτελεί το χειρότερο των τελευταίων δύο χρόνων.

Αντίστοιχες τάσεις καταγράφονται σε περιφερειακές αγορές της Αθήνας (Περιστέρι, Καλλιθέα, Νέα Σμύρνη), ενώ το πλέον ανησυχητικό είναι ότι μειώνεται ο ρυθμός απορρόφησης των διαθέσιμων χώρων, καταδεικνύοντας το χαμηλό ενδιαφέρον για τη δημιουργία νέων καταστημάτων.

Σε αυτό το περιβάλλον, οι λιανεμπορικές αλυσίδες έχουν προϊδεάσει ότι θα προχωρήσουν σε αναδιαρθρώσεις δικτύου και σε κλείσιμο καταστημάτων, όπου δεν υπάρχει κίνηση ή οι μισθώσεις δεν συνάδουν προς τους τζίρους τους.

Σύμφωνα με τον κ. Λίτσα της Δανός - Atisreal, υπάρχουν επιθετικά σενάρια για την επαναδιαπραγμάτευση των ενοικίων. "Έτσι, σε περίπτωση που η επαναδιαπραγμάτευση δεν τελεσφορήσει με βάση το πλάνο της εκάστοτε εταιρίας, τότε ίσως πάρει διαστάσεις το φαινόμενο αρκετά καταστήματα να κλείνουν σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα".

Τα ενοίκια καταστημάτων στους βασικούς εμπορικούς δρόμους
Εμπορικός δρόμος	Ελάχιστο μίσθωμα	Μέγιστο μίσθωμα	Ποσοστιαία μείωση μισθωμάτων (δίμηνο 2009 έναντι μέσου όρου ενοικίων 2008)
	(ευρώ ανά τ.μ. τον μήνα)	(ευρώ ανά τ.μ. τον μήνα)
Ερμού, Αθήνα	150	220	-12%
Τσακάλοφ, Αθήνα	100	130	-17%
Κολοκοτρώνη, Κηφισιά	65	120	-6%
Σωτήρος, Πειραιάς	70	90	-14%
Αγγέλου Μεταξά, Γλυφάδα	80	130	-12%
Εθνικής Αντιστάσεως	50	90	-14%