Την έναρξη περιόδου έντονων παρασκηνιακών ζυμώσεων σηματοδότησε για τις κατασκευαστικές εταιρίες η ανακοίνωση στις αρχές του μήνα από το υπουργείο ΠΕΧΩΔΕ του "πακέτου" των επεκτάσεων της Αττικής Οδού.

Οι ελληνικές κατασκευαστικές εταιρίες διαγκωνίζονται ήδη προκειμένου να εξασφαλίσουν μερίδιο από την πίτα του 1,2 δισ. ευρώ, ποσού στο οποίο προϋπολογίζεται το κόστος των συγκεκριμένων έργων, ενώ ταυτόχρονα καθίσταται βέβαιο ότι υπάρχει έντονο ενδιαφέρον και από ξένους κατασκευαστικούς ομίλους.

Οι Νέοι Αυτοκινητόδρομοι Αττικής αποτελούν "φιλέτο" από το οποίο όλες οι κατασκευαστικές εταιρίες διεκδικούν το δικό τους ποσοστό και η διαπραγμάτευση για τη συγκρότηση των σχημάτων έχει ήδη ξεκινήσει, αναμένεται όμως να κορυφωθεί τους επόμενους μήνες, αφού περί τα τέλη του έτους οι ενδιαφερόμενοι θα λάβουν τα τεύχη δημοπράτησης προκειμένου στη συνέχεια να υποβάλουν τις προτάσεις τους.

Ποιοι ήθελαν να αναλάβουν το έργο το 2003

Για το έργο των επεκτάσεων της Αττικής Οδού είχε προκηρυχτεί διαγωνισμός και το έτος 2003 (με πολύ σημαντικές διαφοροποιήσεις, βέβαια, όσον αφορά στο αντικείμενο σε σχέση με τα έργα που πρόκειται να προκηρυχθούν στον νέο διαγωνισμό) και τότε είχαν προεπιλεγεί τα εξής κοινοπρακτικά σχήματα:

* Ελληνική Τεχνοδομική - Παντεχνική, J&P Άβαξ και ΑΤΤΙ - ΚΑΤ (δηλαδή το σχήμα που έχει κατασκευάσει και διαχειρίζεται την Αττική Οδό).
* ΓΕΚ - Cintra - ACS.
* Hochtief - Strabag - Bilfinger - ΑΕΓΕΚ - Αθηνά.
* Bouygues - ΑΛΤΕ.

Τι άλλαξε στον χάρτη των κατασκευαστικών

Με μια απλή και μόνο ματιά στον κατάλογο των συμμετεχόντων του διαγωνισμού του 2003 προκύπτουν σοβαρότατες αλλαγές στον "χάρτη", αφού στο μεσοδιάστημα οι ισχυροί του κλάδου έγιναν ακόμη ισχυρότεροι. Ενδεικτικά, η ΕΛΤΕΧ απορρόφησε την Παντεχνική ενισχύοντας ακόμη περισσότερο το ποσοστό της στο έργο της Αττικής Οδού, όπου ήταν leader του έργου, ποσοστό της ΑΤΤΙΚΑΤ εξαγοράστηκε από τη ΓΕΚ, ενώ η J&P Άβαξ εξαγόρασε την Αθηνά.

Την ίδια στιγμή, καμία σχέση δεν έχει η κατάσταση στην οποία βρίσκονται σήμερα, σε σχέση με το 2003, οι εταιρίες ΑΕΓΕΚ και ΑΛΤΕ που αντιμετωπίζουν πολύ σοβαρά οικονομικά προβλήματα.

Στο πλαίσιο αυτό, λοιπόν, είναι βέβαιο ότι τα κοινοπρακτικά σχήματα που θα κατέβουν στον νέο διαγωνισμό θα διαφέρουν σημαντικά σε σχέση με τα παραπάνω.

Τι εξετάζουν οι εταιρίες

Βέβαιη είναι η συμμετοχή στον διαγωνισμό του σχήματος που κατασκεύασε και διαχειρίζεται την Αττική Οδό, ωστόσο είναι πολύ πιθανόν να υπάρξουν διαφορές στη σύνθεση.

Με δεδομένη την παρουσία της ΓΕΚ στο μετοχικό κεφάλαιο της ΑΤΤΙΚΑΤ, είναι πιθανόν η ισχυρή κατασκευαστική να προσχωρήσει σε ένα κοινό σχήμα, το οποίο θα ενισχυθεί περαιτέρω.

Βέβαια, θα πρέπει να αναφερθεί ότι η ΓΕΚ έχει ήδη μια πολύ ισχυρή συνεργασία με τη Cintra και την ACS, εταιρίες με τις οποίες έχει αναλάβει την εκτέλεση, με συμβάσεις παραχώρησης, των έργων που αφορούν στην κατασκευή της Ιονίας Οδού αλλά και του αυτοκινητοδρόμου κεντρικής Ελλάδας Ε65, οπότε μια νέα συνεργασία δεν μπορεί ούτε και πρέπει σε καμία περίπτωση να αποκλειστεί.

Την ίδια στιγμή τη συμμετοχή της επιδιώκει και η Ιντρακάτ, όπως άλλωστε ξεκαθάρισε στη χθεσινή γενική συνέλευση ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρίας κ. Σουρέτης.

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να αναφέρουμε ότι η κατασκευαστική εταιρία του ομίλου Κόκκαλη συμπράττει ήδη με την Ελληνική Τεχνοδομική στο κοινοπρακτικό σχήμα Μορέας για το έργο της κατασκευής του αυτοκινητοδρόμου της Ανατολικής Οδού Πελοποννήσου. Η υπάρχουσα συνεργασία είναι λοιπόν πολύ πιθανόν να διευρυνθεί με συνεργασία και για τη διεκδίκηση των επεκτάσεων της Αττικής Οδού.

Στην περίπτωση που επιβεβαιωθεί ένα τέτοιο σενάριο, δημιουργείται ένα πολύ ισχυρό αμιγώς ελληνικό κοινοπρακτικό σχήμα, το οποίο είναι πολύ πιθανό να βρεθεί αντιμέτωπο με ένα "εισαγόμενο" σχήμα, δηλαδή με ένα κοινοπρακτικό σχήμα στο οποίο θα συμμετέχουν κατασκευαστικές εταιρίες που στον προηγούμενο διαγωνισμό είχαν συμπράξει με Έλληνες κατασκευαστές ή και νέοι ενδιαφερόμενοι, αφού ο προϋπολογισμός του 1,2 δισ. ευρώ δεν αφήνει κανέναν κατασκευαστή ασυγκίνητο.

Το ενδεχόμενο διαμάχης μεταξύ ελληνικών και ξένων κατασκευαστικών εταιριών για τη διεκδίκηση του έργου δεν θα πρέπει να θεωρείται απίθανο, όπως μερικά χρόνια πριν, αφού πλέον οι ελληνικές εταιρίες διαθέτουν και τα μεγέθη και την τεχνογνωσία για να υλοποιήσουν έργα αυτού του μεγέθους και ακόμη μεγαλύτερα.

Με ενδιαφέρον, πάντως, αναμένονται οι κινήσεις της εταιρίας Μηχανική του Πρόδρομου Εμφιετζόγλου, η οποία είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα θελήσει να συμμετάσχει στην υπόθεση διεκδίκησης των επεκτάσεων της Αττικής Οδού, πιθανόν συμμετέχοντας σε κάποιο σχήμα με εταιρίες από το εξωτερικό.

Ποια είναι τα νέα τμήματα που θα κατασκευαστούν

Οι Νέοι Αυτοκινητόδρομοι Αττικής είναι ένα έργο προϋπολογισμού 1,2 δισ. ευρώ και μήκους περίπου 55 χιλιομέτρων στο οποίο περιλαμβάνονται:

* Η Δυτική Περιφερειακή Λεωφόρος Υμηττού, από τη νότια απόληξη της Αττικής Οδού στην Κατεχάκη έως τη Λεωφ. Ποσειδώνος, μήκους 14,5 χλμ.
* Η μεγάλη Σήραγγα Υμηττού, μήκους 3,5 χλμ., με τις εκατέρωθεν προσβάσεις της, που θα συνδέει τη νότια πλευρά του Λεκανοπεδίου με τα Μεσόγεια, από Α/Κ Σακέτα (στην περιοχή του Βύρωνα) μέχρι τον Α/Κ Μεσογείων, μήκους 7,5 χλμ.
* Ο οδικός άξονας σύνδεσης Μεσογείων - Ραφήνας, από τον Α/Κ Μεσογείων (μετά τη μεγάλη Σήραγγα Υμηττού) μέχρι τη Ραφήνα, μήκους 17 χλμ., με ενδιάμεσο Α/Κ προς την Αττική Οδό και το αεροδρόμιο. Προβλέπεται η επέκταση και η σύνδεσή τους από τη Ραφήνα μέχρι την Εθνική Οδό Αθηνών - Λαμίας στις Αφίδνες, μήκους άλλων 25 χλμ.
* Ο οδικός άξονας Μεσογείων - Αγ. Μαρίνας, από τον Α/Κ Μεσογείων μέχρι την Αγία Μαρίνα, μήκους 11,5 χλμ.
* Η ολοκλήρωση του άξονα Σταυρού - Ραφήνας, σε μήκος άλλων 2,9 χλμ. μέχρι τον Α/Κ Σπάτων (επί του άξονα Α/Κ Μεσογείων Ραφήνας).
* Η ανακατασκευή και υπογειοποίηση της Λεωφ. Ποσειδώνος, μήκους 1,4 χλμ.

Σύμβαση παραχώρησης - πληρωμή διοδίων

Η κατασκευή του έργου θα γίνει με σύμβαση παραχώρησης και ο παραχωρησιούχος θα εισπράττει, για περίοδο πιθανόν 25 ετών, τα διόδια, που σύμφωνα με τον υπουργό ΠΕΧΩΔΕ κ. Γιώργο Σουφλιάς θα έχουν ως πλαφόν την τιμή των 2,70 ευρώ που είναι σήμερα η χρέωση της Αττικής Οδού. Μάλιστα, σύμφωνα με τον υπουργό ΠΕΧΩΔΕ. η προσφερόμενη τιμή διοδίων θα είναι βασικό κριτήριο για την επιλογή της κατασκευάστριας κοινοπραξίας.

Η ανάδειξη του αναδόχου υπολογίζεται, αν δεν υπάρχουν ενστάσεις, να έχει ολοκληρωθεί στις αρχές καλοκαιριού του 2009, ενώ στο σύνολό του το έργο υπολογίζεται ότι θα είναι έτοιμο το 2013.

Η πληρωμή των διοδίων θα γίνεται ανάλογα με τα διανυόμενα χιλιόμετρα. Το σύστημα πληρωμής τους στον νέο οδικό άξονα δεν θα επιφέρει πάντως καμία αλλαγή στον τρόπο πληρωμής της υφιστάμενης Αττικής Οδού, που θα εξακολουθήσει να γίνεται με τον ίδιο τρόπο, κι ένας οδηγός που θα κινείται σε τμήματα των δύο οδών θα πληρώνει δύο φορές διόδια.

Μάλιστα, θα πρέπει να αναφέρουμε ότι το ένα διόδιο ανήκει στα κυρίαρχα επιχειρήματα που έθετε προκειμένου να προκριθεί το κοινοπρακτικό σχήμα, το οποίο κατασκεύασε και διαχειρίζεται την Αττική Οδό. Αυτό το σχήμα, να σημειώσουμε, είχε υποβάλει πρόταση για την ανάληψη του έργου με επέκταση της υφιστάμενης σύμβασης, η οποία όμως δεν έγινε δεκτή από το υπουργείο ΠΕΧΩΔΕ.