Στην επιβολή χρηματικών κυρώσεων σε πιστωτικά ιδρύματα προχώρησε η Τράπεζα της Ελλάδος καθώς διαπίστωσε, μεταξύ άλλων, "παραβάσεις" σε ό,τι αφορά τη διαφάνεια των συναλλαγών και "παραλείψεις" στις διαδικασίες πρόληψης νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες.

Οι κυρώσεις των τραπεζών έχουν τη μορφή 6μηνης άτοκης κατάθεσης στην Τράπεζα της Ελλάδος συνολικού ύψους 69.200.000 ευρώ. 

Η Επιτροπή Τραπεζικών και Πιστωτικών Θεμάτων της Τράπεζας της Ελλάδος (συνεδριάσεις 259/2-5-2008 και 260/12-5-2008) εξέτασε πορίσματα ελέγχου των αρμόδιων υπηρεσιών της σχετικά με την τήρηση, εκ μέρους των εποπτευόμενων ιδρυμάτων, των διατάξεων για τη διαφάνεια των συναλλαγών, την παροχή πιστώσεων για αγορά μετοχών, την επάρκεια των διαδικασιών πρόληψης της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες κάθε τράπεζας, καθώς και των διαδικασιών του Συστήματος Εσωτερικού Ελέγχου (ΣΕΕ) που δεν συνδέονται με διαχείριση κινδύνων.

Η επιτροπή, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 64 και 69 του Ν. 3601/07, αποφάσισε την επιβολή και τη δημοσιοποίηση των κυρώσεων.

Οι κυρώσεις των τραπεζών έχουν τη μορφή 6μηνης άτοκης κατάθεσης στην Τράπεζα της Ελλάδος συνολικού ύψους 69.200.000 ευρώ, που συνεπάγεται κόστος ύψους  1.730.000 ευρώ, υπολογιζόμενο με το επιτόκιο οριακής χρηματοδότησης του ευρωσυστήματος έναντι ενεχύρου (σήμερα 5%), ενώ για τις λοιπές εποπτευόμενες επιχειρήσεις (που δεν τηρούν λογαριασμό καταθέσεων στην Τράπεζα της Ελλάδος) οι κυρώσεις έχουν τη μορφή προστίμου υπέρ του ελληνικού δημοσίου συνολικού ύψους 30.000 ευρώ.

Αναλυτικά, το αντίστοιχο κόστος των κυρώσεων εμφανίζεται κατά τράπεζα στον πίνακα στο τέλος του δελτίου.

Στον πίνακα δεν περιλαμβάνονται κυρώσεις ποσού 130.000 ευρώ σε μικρό αριθμό τραπεζών για εποπτικής φύσεως παραβάσεις, οι οποίες δεν εμπίπτουν στις περί δημοσιοποίησης των ποινών διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθρου 69 του ως άνω νόμου.

Διευκρινίζεται ότι:

- Το κόστος διαφοροποιείται, κατά τράπεζα, με βάση τα αναφερόμενα στον πιο πάνω νόμο κριτήρια, που αφορούν στο είδος, στη βαρύτητα της παράβασης κ.λπ., τα οποία αξιολογήθηκαν σε σχέση με τον συνολικό όγκο των συναλλαγών και την επάρκεια των διαδικασιών κάθε τράπεζας. Από τις συγκεκριμένες καταγγελίες που έχουν υποβληθεί στην ΤτΕ σημαντικό ποσοστό (80% περίπου) δεν εμπίπτει στην αρμοδιότητά της για τον έλεγχο της διαφάνειας τραπεζικών συναλλαγών (όπως η σχέση τραπεζικών - εξωτραπεζικών επιτοκίων, η ερμηνεία των νομοθετικών διατάξεων περί ανατοκισμού, η καταχρηστικότητα των όρων συναλλαγών) ή διαπιστώθηκε ότι δεν συντρέχει παράβαση.

- Όσον αφορά στην πρόληψη νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες, οι επιβληθείσες κυρώσεις δεν προϋποθέτουν διαπίστωση τέλεσης του σχετικού αδικήματος, για την οποία άλλωστε η Τράπεζα της Ελλάδος δεν έχει αρμοδιότητα, αλλά αναφέρονται αποκλειστικά σε παραβάσεις της διαδικασίας πιστοποίησης ταυτότητας και υποβολής αναφορών στην αρμόδια αρχή, καθώς και στην εν γένει επάρκεια της διαχείρισης ασυνήθων συναλλαγών.

- Στην αξιολόγηση του συστήματος εσωτερικού ελέγχου περιλαμβάνεται και η τήρηση των σχετικών διατάξεων για την ανάθεση δραστηριοτήτων σε τρίτους, και ιδίως σε εταιρίες που αναλαμβάνουν την ειδοποίηση οφειλετών για λογαριασμό των τραπεζών. Η ίδρυση και λειτουργία των εν λόγω εταιριών διέπεται από τις γενικές διατάξεις της νομοθεσίας, χωρίς να υπόκειται σε ειδικό εποπτικό καθεστώς.

Καθώς όμως η εμπρόθεσμη είσπραξη απαιτήσεων αποτελεί υποχρέωση των τραπεζών για τη διασφάλιση των κεφαλαίων των καταθετών, η ΤτΕ έχει ορίσει ότι οι τράπεζες διατηρούν την πλήρη ευθύνη για τον έλεγχο της υιοθέτησης και τήρησης από τις πιο πάνω εταιρίες του κώδικα δεοντολογίας, την είσπραξη χρημάτων μόνο με την έγκρισή της, καθώς και για τη διασφάλιση με συμβατικό όρο της δυνατότητας ελέγχου των εταιριών αυτών από τις εποπτικές αρχές.

Διαφημίσεις

Η επιτροπή διευκρίνισε τις διατάξεις της ΠΔ/ΤΕ 2501/2002 σχετικά με τον τρόπο παρουσίασης της ενημέρωσης που παρέχεται μέσω των διαφημιστικών καταχωρίσεων των τραπεζών. Συγκεκριμένα, επιβάλλεται για κάθε βασικό στοιχείο της διαφήμισης το μέγεθος των χαρακτήρων (γραμμάτων και αριθμών) να είναι ανάλογο του συνολικού διαφημιστικού κειμένου, να ευρίσκεται σε κατάλληλη θέση και, ειδικά στην περίπτωση τηλεοπτικών μηνυμάτων, να γίνεται κατάλληλη προσαρμογή της ταχύτητας του κειμένου έτσι ώστε να είναι ευχερής η ανάγνωση και η απομνημόνευσή του από το κοινό.

Σημειώνεται ότι:

α) Από τα παραπάνω ποσά:
(i) Συνολικό ποσό 695.000 ευρώ αφορά σε κυρώσεις για τη διαφάνεια των τραπεζικών συναλλαγών στη βάση, είτε συγκεκριμένων καταγγελιών, είτε ειδικών ελέγχων και ειδικότερα:
• χρέωση με έξοδα, προμήθειες κ.λπ., κατά παρέκκλιση των ισχυουσών διατάξεων (Εθνική Τράπεζα, Εμπορική Τράπεζα, Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο),
• ελλιπή προσυμβατική ενημέρωση ή ασαφή διατύπωση συμβατικών όρων (Ελληνική Τράπεζα, Τράπεζα Αττικής, Τράπεζα EFG Εurοbank Ergasias, Τράπεζα Probank, Citibank, FBB Πρώτη Επιχειρηματική Τράπεζα, Marfin Εγνατία Τράπεζα),
• εκπρόθεσμη απάντηση σε συναλλασσομένους και μη έγκαιρη ενημέρωση εγγυητών (Αγροτική Τράπεζα, Αlpha Τράπεζα, Εμπορική Τράπεζα, Τράπεζα EFG Εurοbank Ergasias, Aspis Bank).

(ii) Συνολικό ποσό 805.000 ευρώ αφορά στις διαδικασίες πρόληψης νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και ειδικότερα στη μη προώθηση ή καθυστέρηση υποβολής αναφορών στην Αρχή ή στη μη επαρκή προσαρμογή στις ισχύουσες διατάξεις στον τομέα αυτόν (Αγροτική Τράπεζα, Αlpha Τράπεζα, Γενική Τράπεζα, Εθνική Τράπεζα, Ελληνική Τράπεζα, Εμπορική Τράπεζα, Παγκρήτια Συνεταιριστική Τράπεζα, Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, Τράπεζα EFG Εurοbank Ergasias, Τράπεζα Κύπρου, Τράπεζα Πειραιώς, Aspis Bank, BNP Paribas για συναλλαγές 2004 - 2006, HSCB).

β) Πρόσθετη κύρωση ύψους 25.000 ευρώ επιβλήθηκε σε κάθε μία από τις τράπεζες Αγροτική Τράπεζα, Αlpha Τράπεζα, Εμπορική Τράπεζα και Aspis Bank για παραβάσεις σχετικά με τις προβλεπόμενες από την ΠΔ/ΤΕ 2577/2006 διαδικασίες και έλεγχο των εργασιών που έχουν ανατεθεί σε τρίτους, κατά τα προαναφερθέντα. Σε περιπτώσεις διαπίστωσης παραλείψεων έγινε σύσταση στις τράπεζες Εθνική Τράπεζα, Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, Τράπεζα EFG Eurobank Ergasias, Τράπεζα Πειραιώς και Marfin Εγνατία Τράπεζα για την προσαρμογή των σχετικών συμβάσεων.

γ) Σστις εταιρίες διαμεσολάβησης στη μεταφορά κεφαλαίων ADVANCED CHRONOCASH A.E., MANIG MONEY ΧΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ Α.Ε. και Χ.Κ. ΒΑΡΒΙΑΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Α.Ε., για τις οποίες δεν προβλέπεται η τήρηση τρεχούμενου λογαριασμού στην Τράπεζα της Ελλάδος, επιβλήθηκε πρόστιμο υπέρ του ελληνικού δημοσίου ύψους 8.000 ευρώ, 7.000 και 15.000 ευρώ αντίστοιχα.

Οι κυρώσεις αφορούν σε παραβάσεις κανόνων άσκησης δραστηριότητας (ADVANCED CHRONOCASH A.E., MANIG MONEY ΧΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ Α.Ε. και Χ.Κ. ΒΑΡΒΙΑΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Α.Ε.) και σε αδυναμίες στα συστήματα εσωτερικού ελέγχου που αφορούν στην πρόληψη και νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες (MANIG MONEY ΧΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ Α.Ε. και Χ.Κ. ΒΑΡΒΙΑΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Α.Ε.).

ΠΙΝΑΚΑΣ (με αλφαβητική σειρά)

---Τράπεζα Κόστος Κυρώσεων

- ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. €115.000
- ΑΛΦΑ ΤΡΑΠΕΖΑ Α.Ε. €85.000
- ΓΕΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. €60.000
- ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. €175.000
- ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΙΑ ΛΙΜΙΤΕΔ € 60.000
- ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. €160.000
- ΠΑΓΚΡΗΤΙΑ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΣΥΝ. ΠΕ. €50.000
- ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΟ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΙΟ ΑΤΕ €140.000
- ΤΡΑΠΕΖΑ ΑΤΤΙΚΗΣ Α.Ε. €50.000
- ΤΡΑΠΕΖΑ EFG EUROBANK ERGASIAS A.E. €160.000
- ΤΡΑΠΕΖΑ ΚΥΠΡΟΥ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΙΑ ΛΙΜΙΤΕΔ €25.000
- ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ Α.Ε. €25.000
- ΤΡΑΠΕΖΑ PRΟΒΑΝΚ Α.Ε. €50.000
- ΑSPIS BANK Α.Τ.Ε. € 95.000
- ΒΝP PARIBAS €30.000
- CITIBANK INTERNATIONAL PLC. €50.000
- FBB ΠΡΩΤΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ Α.Ε. €50.000
- HSBC BANK PLC. €30.000
- MARFIN ΕΓΝΑΤΙΑ ΤΡΑΠΕΖΑ Α.Ε. €90.000