Πέντε κρίσιμοι «σταθμοί» για την ελληνική οικονομία

Ημερομηνίες-σταθμούς για μείζονα ζητήματα, η έκβαση των οποίων θα διαδραματίσει κυρίαρχο ρόλο στο φετινό τελικό «αποτύπωμα» της αναπτυξιακής δυναμικής της εγχώριας οικονομίας, έχει μπροστά του το κυβερνητικό οικονομικό επιτελείο.

Πρόκειται ουσιαστικά για πέντε «ορόσημα», τα οποία θα λάβουν χώρα σταδιακά από το τέλος Αυγούστου μέχρι και τον Οκτώβριο, στη σκιά της μεγάλης περιβαλλοντικής καταστροφής που έχει συντελεστεί, το κόστος της οποίας δεν έχει ακόμα εκτιμηθεί. Ζητήματα που αφορούν στην ανάπτυξη επηρεάζουν την πορεία προς την επενδυτική βαθμίδα και καθορίζουν τη δημοσιονομική πολιτική σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα.

*Στις 31 Αυγούστου, εκπνέει η προθεσμία υποβολής του αιτήματος για την άντληση επιπλέον δανειακών πόρων ύψους 5 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Το αίτημα θα συνδυαστεί με τα επιπλέον 900 εκατ. ευρώ που είναι προς διάθεση στο πλαίσιο της πρότασης για το ελληνικό REPowerEU. Οι επιπλέον πόροι θα αξιοποιηθούν πρωτίστως για τη χρηματοδότηση ενεργειακών, ιδιωτικών επενδύσεων μέσω δανείων και κεφαλαίων επιχειρηματικών συμμετοχών. Ήδη τελεί υπό διαμόρφωση η οριστική πρόταση για την αναθεώρηση του σχεδίου με την προσθήκη νέων σημαντικών έργων.

*Ενόψει της κατάρτισης του προσχεδίου του προϋπολογισμό 2024, υπουργεία και δημόσιοι φορείς έχουν περιθώριο έως την 1η Σεπτεμβρίου να υποβάλουν τις προτάσεις στη βάση των κατευθυντήριων γραμμών που έθεσε το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους. Οι πρωτογενείς δαπάνες της γενικής κυβέρνησης αυξάνονται κατά 4 δισ. ευρώ και το σχετικό κονδύλι αναπροσαρμόζεται στα 72,7 δισ. ευρώ για το 2024 από 68,7 δισ. ευρώ φέτος.

Το προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού θα κατατεθεί στη Βουλή στις 2 Οκτωβρίου και θα ενσωματώνει μέτρα καθαρού δημοσιονομικού κόστους 1,1 δισ. ευρώ, με το κέντρο βάρους να πέφτει στο νέο μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων, την αύξηση του αφορολόγητου κατά 1.000 ευρώ για οικογένειες με παιδιά, την αύξηση κατά 8% του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, την αύξηση του επιδόματος μητρότητας στους ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες, τη μονιμοποίηση της απαλλαγής των πρώην δικαιούχων ΕΚΑΣ από τη συμμετοχή τους στη φαρμακευτική δαπάνη, το youth pass για τους νέους που ενηλικιώνονται και τη μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 10% για σπίτια που ασφαλίζονται για φυσικές καταστροφές.

*Στις 6 Σεπτεμβρίου, θα δοθούν από την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) τα προσωρινά στοιχεία για την πορεία της οικονομίας στο δεύτερο τρίμηνο του 2023. Οι πρόδρομοι δείκτες δείχνουν ότι η ταχύτητα θα είναι αισθητά υψηλότερη σε σχέση με την πρόβλεψη του προϋπολογισμού για 1,8% και την επικαιροποιημένη του Προγράμματος Σταθερότητας για 2,3%. Μια καλύτερη επίδοση σε σχέση με τις προβλέψεις διευκολύνει τα μέγιστα τους δημοσιονομικούς χειρισμούς της κυβέρνησης για την αποκλιμάκωση του ελλείμματος και του χρέους. «Βαρόμετρο» για τη δυναμική της οικονομίας θα αποτελέσει -πρωτίστως- η πορεία του τουρισμού, ο οποίος δείχνει ότι θα ξεπεράσει, έστω και οριακά, το ρεκόρ του 2019.

*Εν αναμονή της πολυπόθητης επενδυτικής βαθμίδας, στις 8 Σεπτεμβρίου, αναμένεται η «ετυμηγορία» από τον καναδικό οίκο DBRS, ο οποίος σήμερα διατηρεί το ελληνικό αξιόχρεο μία κατηγορία κάτω από την ανώτερη με σταθερές τις προοπτικές. Το επόμενο «παράθυρο ευκαιρίας» που ανοίγεται για την ελληνική οικονομία είναι στις 15 Σεπτεμβρίου από τη Moody’s και στις 20 Οκτωβρίου από τη Standard & Poor’s.

*Ο πρώτος «κύκλος» των οροσήμων κλείνει στις 2 Οκτωβρίου, οπότε και ξεκινάει η τρίτη μεταπρογραμματική αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας, η οποία θα περιοριστεί σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων. Ωστόσο, ενόψει της διαμόρφωσης του νέου Συμφώνου Σταθερότητας που θα εφαρμοσθεί από το 2024 με την κατάργηση της ρήτρας διαφυγής, το βάρος της διαπραγμάτευσης πέφτει στους στόχους στα πρωτογενή πλεονάσματα και στον ρυθμό μείωσης του χρέους που θα κρίνουν τα δημοσιονομικά περιθώρια για την ενίσχυση των εισοδημάτων. Με βάση το Πρόγραμμα Σταθερότητας, ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα τοποθετείται στο 1,1% του ΑΕΠ το 2023, στο 2,1% του ΑΕΠ το 2024, στο 2,3% το 2025 και στο 2,5% του ΑΕΠ το 2026.