Η υπέρβαση εσόδων ξεκλειδώνει μέτρα με... μέτρο

Στις 12:30 το μεσημέρι, το υπουργείο Οικονομικών αναμένεται να ανακοινώσει σημαντική υπέρβαση των φορολογικών εσόδων τον Μάιο, εξέλιξη που προλειαίνει το έδαφος για ένα νέο πακέτο στήριξης, με έμφαση στις τιμές των καυσίμων... με μέτρο, όπως σημειώνουν αρμόδιες πηγές.

Οι νέες παρεμβάσεις αναμένεται να ανακοινωθούν τις τελευταίες ημέρες του Ιουνίου, προκειμένου το οικονομικό επιτελείο να έχει τη βέλτιστη εικόνα για την προέλευση των έξτρα εσόδων και να μην κάνει λαθεμένες ή βιαστικές εκτιμήσεις για τον πραγματικό «δημοσιονομικό χώρο», σε μια περίοδο όπου οι αναταράξεις στις αγορές είναι παραπάνω από έντονες.

Το ζητούμενο είναι να φανεί πόσα από τα έξτρα έσοδα που μπήκαν στο ταμείο του προϋπολογισμού προέρχονται από την πρακτική που φαίνεται πως ακολούθησαν πολλοί ιδιοκτήτες ακινήτων, να πληρώσουν τον μικρότερο συγκριτικά με πέρυσι ΕΝΦΙΑ -για τη συντριπτική πλειοψηφία- εφάπαξ αντί σε δέκα μηνιαίες δόσεις όπως είχαν τη δυνατότητα και πόσα από τα παραπανίσια έσοδα έχουν πιο μόνιμα χαρακτηριστικά.

Το μήνυμα που εξέπεμψε σε όλους τους τόνους χθες ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας μετά τη συνάντηση με τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ ήταν σαφές. Στηρίζουμε την κοινωνία με δημοσιονομική υπευθυνότητα, είπε, για να προσθέσει, «επιστρέφουμε στην κοινωνία τα πρόσθετα έσοδα από την καλή εκτέλεση του προϋπολογισμού».

Είχαν προηγηθεί απανωτές ερωτήσεις Γερμανίδας δημοσιογράφου αναφορικά με το εάν ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών θα παραμείνει αυστηρός στη γραμμή για δημοσιονομική εξισορρόπηση ή θα υποστηριχθούν τα αιτήματα χωρών με μεγαλύτερη κοινωνική πίεση στη σκιά του πληθωρισμού…

Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών έδωσε γραμμή για μέτρα στήριξης... με μέτρο. Το οικονομικό μέρισμα που κερδίζει η ελληνική οικονομία πρέπει να επιστραφεί στην κοινωνία, σημείωσε, προσυπογράφοντας τις κυβερνητικές διαβεβαιώσεις για απόδοση των έξτρα εσόδων στην κοινωνία, χωρίς να διαταράσσεται η τροχιά δημοσιονομικής εξισορρόπησης.

Λεπτές ισορροπίες

Η κυβέρνηση καλείται να ισορροπήσει ανάμεσα στην κοινωνική και πολιτική πίεση για νέα μέτρα εξαιτίας του εφιάλτη της ακρίβειας και στη δέσμευση έναντι των αγορών για περιορισμό του πρωτογενούς ελλείμματος στο 2% του ΑΕΠ φέτος, ώστε από το 2023 να περάσουμε και πάλι σε έστω και οριακή πλεονασματική διαχείριση.

Ο στόχος για το έλλειμμα διευκολύνεται καταλυτικά από τον πληθωρισμό και τη διόγκωση του ΑΕΠ (ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ και ελλείμματος προς ΑΕΠ ξεφουσκώνει), αλλά και από την καλύτερη πορεία της οικονομίας με τον ρυθμό ανάπτυξης να επανατοποθετείται ανεπισήμως ακόμα και κοντά στο 5%, με φόντο το ράλι του τουρισμού αλλά και των επενδύσεων, των εξαγωγών και της κατανάλωσης το πρώτο τρίμηνο του έτους (ΑΕΠ συν 7%).

Ο λόγος των αγορών έχει αποκτήσει και πάλι βαρύνουσα σημασία. Οι αποδόσεις των ομολόγων κινούνται έντονα ανοδικά στην ευρωζώνη (και στις ΗΠΑ, με φόντο τη σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής), οι αποδόσεις των ιταλικών τίτλων έχουν επιστρέψει στην καρδιά της κρίσης χρέους στα επίπεδα του 2013 (4,4%) και των ελληνικών δεκαετών ξεπερνούν το 4,6%, όσο ήταν δηλαδή πριν ξεκινήσει η μεγάλη περιπέτεια των μνημονίων το 2009 και στην αφετηρία της αποκλιμάκωσης λίγο μετά την έξοδο από τα μνημόνια, το 2018.

Σε αντιδιαστολή με την περίοδο της πανδημίας, όπου η ρήτρα διαφυγής στην Ευρώπη ήταν ενεργή χωρίς αστερίσκους και το κόστος δανεισμού είχε υποχωρήσει σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, τώρα το σκηνικό είναι τελείως διαφορετικό. Πολλοί αναλυτές φοβούνται πως μια νέα κρίση χρέους στην ευρωζώνη βρίσκεται προ των πυλών. Ακόμα όμως κι αν αυτό το σενάριο ενσωματώνει ισχυρή δόση απαισιοδοξίας, στα υφιστάμενα επίπεδα το κόστος δανεισμού καθιστά επιτακτική την ανάγκη «περισυλλογής» όσον αφορά τον χρόνο και το ύψος της επόμενης εξόδου στις αγορές.

Σε αυτό το περιβάλλον, τα ταμειακά διαθέσιμα των 39,5 δισ. ευρώ είναι ειλημμένη απόφαση να διαφυλαχθούν ως κόρη οφθαλμού και τα όποια μέτρα στήριξης να «πατάνε» σε υπεραπόδοση εσόδων στον προϋπολογισμό. Όταν προκύπτει και στον βαθμό που προκύπτει, διαβεβαιώνουν σε όλους τους τόνους, αρμόδιες πηγές.