Oυρανοκατέβατα κέρδη στο ρεύμα: Η ΡΑΕ, η κυβέρνηση και το επαπειλούμενο φιάσκο

Σε φιάσκο κινδυνεύει να εξελιχθεί η διακηρυγμένη από την κυβέρνηση πρόθεσή της να επιστραφεί στους καταναλωτές μέρος των υπερεσόδων των ηλεκτροπαραγωγών. Με τη ΡΑΕ να βρίσκεται εν μέσω μιας άγαρμπης επικοινωνιακής πολιτικής και να καλείται να αναλάβει ρόλο που δεν ανήκει στις αρμοδιότητές της.

Πρώτα της ζητήθηκε από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας να καταγράψει τυχόν ουρανοκατέβατα κέρδη στη χονδρική αγορά ηλεκτρισμού από τον Οκτώβριο του 2021 έως τον Μάρτιο του 2022. Το έπραξε. Στη συνέχεια άρχισαν να διαρρέουν αλληλοσυγκρουόμενες πληροφορίες, τίνος ευθύνη είναι να προσδιορίσει τη φορολογητέα βάση, δηλαδή, το τελικό ποσό των υπερεσόδων που θα φορολογηθεί: είναι η κυβέρνηση, είναι η ΡΑΕ, ποιος θα είναι; 

Ο Ρυθμιστής δείχνει παντελώς απρόθυμος να αναλάβει την ευθύνη αυτή, εκτιμώντας ότι είναι πολιτική. Και είναι. Γιατί θεωρείται ότι είναι πολιτική απόφαση να «ψαλιδιστεί» το αρχικό ποσό των 927 εκατ. ευρώ, στο οποίο κατέληξε. Είναι αποκλειστικό θέμα της κυβέρνησης, επισημαίνουν αρμόδιες πηγές, να αποφασίσει αν θα αφαιρεθούν εκπτώσεις, είτε αυτές δόθηκαν απευθείας σε πελάτες των καθετοποιημένων παραγωγών είτε έμμεσα, μέσω των ζημιογόνων, όπως θεωρούν οι ίδιοι, σταθερών τιμολογίων.

Η κυβέρνηση φαίνεται να αποδέχεται την ευθύνη αυτή. Εμπλέκοντας, όμως, ξανά τη ΡΑΕ, όπως είναι σε θέση να γνωρίζει το Euro2day.gr. Με το επιχείρημα ότι δεν είναι γνωστό στα αρμόδια υπουργεία Ενέργειας και Οικονομικών το ποσοστό των σταθερών τιμολογίων που αντιστοιχεί σε κάθε καθετοποιημένο παραγωγό και συνακόλουθα, το ποσό που επιδιώκεται να αφαιρεθεί για τον κάθε έναν ξεχωριστά.

Μόνο που ούτε η ΡΑΕ έχει αυτά τα στοιχεία. Στο αρχικό πόρισμά της για τα υπερέσοδα περιέλαβε ένα πολύ μεγάλο ποσοστιαίο εύρος 5-20% για τα σταθερά τιμολόγια των παραγωγών, ύστερα από δική τους προφορική εκτίμηση. Αυτό δεν σημαίνει ότι αναγνωρίζει κιόλας ότι τα σταθερά τιμολόγια μεταφράζονται σε εκπτώσεις. Τώρα που καλείται να δώσει αυτά τα στοιχεία στα αρμόδια υπουργεία, θα πρέπει να αποταθεί και πάλι στους παραγωγούς και να καταγράψει τα δεδομένα που θα της δώσουν. Και στη συνέχεια, να προωθήσει τα σχετικά νούμερα στην κυβέρνηση. Ως εκεί σκοπεύει να φτάσει. 

Έχουμε και λέμε: σύμφωνα με τη ΔΕΗ, οι εκπτώσεις του 30% που έδωσε στους πελάτες της απευθείας από πέρυσι τον Αύγουστο, μετά την αλλαγή της ρήτρας CO2 σε ρήτρα αναπροσαρμογής, όπως και οι υπόλοιποι παραγωγοί, αντιστοιχούν σε ποσό 335,99 εκατ. ευρώ. Σε αυτό το ποσό δεν συνυπολογίζονται σταθερά τιμολόγια. 

Εύλογα θα πρέπει να αναγνωριστούν εκπτώσεις και για τους ιδιώτες ηλεκτροπαραγωγούς. Θα είναι άμεσες όπως έπραξε η ΔΕH; Ή θα είναι έμμεσες, λόγω της ζημίας που εκτιμούν ότι υπέστησαν από τα σταθερά τιμολόγια που συνομολόγησαν με πελάτες τους προ κρίσης; Η ΡΑΕ προτίθεται να αναλάβει να καθορίσει τι αναλογεί σε κάθε παραγωγό αναφορικά με τα σταθερά τιμολόγια.

Το τι θα αναγνωριστεί και στη συνέχεια θα αφαιρεθεί από τα εναπομείναντα 591 εκατ. ευρώ (μετά την αφαίρεση των 335 εκατ. ευρώ της ΔΕH, που θεωρείται δεδομένη για την κυβέρνηση), είναι ένα ερώτημα. Αυτό που επαναλαμβάνεται μονότονα είναι ό,τι ισχύσει για τη ΔEΗ, πρέπει να ισχύσει και για τους ιδιώτες παραγωγούς. 

Για να ζητά, πάντως, η κυβέρνηση από τη ΡΑΕ να διατυπώσει τη γνώμη της για τα σταθερά τιμολόγια, σημαίνει ότι επιδιώκει να βάλει κόφτη στα 591 εκατ. ευρώ. Οι πληροφορίες λένε ότι αν συμβεί κάτι τέτοιο, μπορεί τελικά το ποσό που θα μπει από την κυβέρνηση στην κλίνη της φορολόγησης να είναι περί τα 300 εκατ. ευρώ μάξιμουμ. Άλλες πληροφορίες μιλούν και για 100-150 εκατ. ευρώ. Μάλιστα, όπως είναι σε θέση να γνωρίζει το Euro2day.gr, θα υπάρξει σχετική κοινή νομοθετική πρωτοβουλία από τα υπουργεία ΠΕΝ και Οικονομικών.

Εάν τελικά επαληθευτούν αυτά τα νούμερα, η υπόθεση της φορολόγησης των υπερεσόδων των ηλεκτροπαραγωγών εκτιμάται από πηγές της αγοράς ότι θα καταλήξει μπούμερανγκ για την κυβέρνηση, που σήκωσε επικοινωνιακά πολύ υψηλά το όλο θέμα και μέσα στη Βουλή. «Ένα φτωχό αποτέλεσμα προς φορολόγηση», λένε οι ίδιες πηγές, θα δικαιώσει τους πολιτικούς επικριτές της κυβέρνησης, που μιλούν από την πρώτη στιγμή για "μαγειρικές"».