Σε ανατροπή και επανασχεδιασμό φαίνεται να υπόκεινται τα κυβερνητικά σχέδια και για τα ζητήματα που σχετίζονται με την αποθήκευση φυσικού αερίου.
Η υπερψήφιση χθες με τη διαδικασία του κατεπείγοντος από το Ευρωκοινοβούλιο της νομοθετικής πρότασης της Κομισιόν, για υποχρεωτική τήρηση αποθεμάτων αερίου από όλα τα κράτη-μέλη, θέτει υπό επανεξέταση την επένδυση της υπόγειας αποθήκης στη Νότια Καβάλα.
Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, υπό το φως των νέων εξελίξεων που δημιουργεί η ουκρανική κρίση, βάζει ξανά στο μικροσκόπιο τα οικονομικά δεδομένα για την κατασκευή της υπόγειας αποθήκης, η οποία φαίνεται ότι αποκτά έναν ισχυρό «ανταγωνιστή»: τη δυνατότητα αποθήκευσης αερίου στην Ιταλία.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Euro2day.gr, πρόθεση του ΥΠΕΝ είναι να επαναξιολογηθεί η μελέτη κόστους-οφέλους του ΔΕΣΦΑ για τα συνοδά έργα υπό το πρίσμα της τρέχουσας συγκυρίας, ενώ αφήνεται ανοικτό το ενδεχόμενο να επανεξεταστεί και η «κοινωνικοποίηση» του έργου, που πρότεινε η ΡΑΕ. Ο Ρυθμιστής στο κείμενο της δημόσιας διαβούλευσης που είναι σε εξέλιξη για τον Κανονισμό Τιμολόγησης του project προτείνει ποσοστό κοινωνικοποίησης 50%. Είναι το μέρος του κόστους της κατασκευής που θα επιβαρύνει είτε τους καταναλωτές φυσικού αερίου είτε τους χρήστες της ΥΑΦΑ.
Το ΥΠΕΝ αναγνωρίζει, επίσης, ότι το κόστος του «μη αντλήσιμου αερίου» (cushion gas), που θεωρείται απαραίτητο για την απόληψη αερίου από την εγκατάσταση, με τις σημερινές τιμές του φυσικού αερίου, εκτοξεύεται στα 500 εκατ. ευρώ. Η ΡΑΕ στο κείμενό της το εκτιμά σε 47-60 εκατ. ευρώ, αλλά με βάση στοιχεία του 2020. Αν συνυπολογιστεί, συνεπώς, το σημερινό κόστος του cushion gas, αναφέρουν πηγές του ΥΠΕΝ, η επένδυση μπορεί να φθάσει στο 1 δισ. ευρώ, ποσό που ενδεχομένως να μην είναι ελκυστικό για τους επενδυτές.
Σε αυτή τη φάση, πάντως, όπως είναι σε θέση να γνωρίζει το Euro2day.gr, ΔΕΣΦΑ και ΡΑΕ συνεργάζονται για να συνομολογήσουν το τελικό κόστος της υποδομής.
Να υπενθυμίσουμε ότι η δημόσια διαβούλευση της ΡΑΕ ολοκληρώνεται στις 11 Απριλίου, για να ετοιμαστούν, στη συνέχεια, αν δεν υπάρξει και νέα παράταση, τα σχετικά ρυθμιστικά κείμενα (Κανονισμός Τιμολόγησης και Κοινωνικοποίηση του έργου), τα οποία θα δοθούν στο ΤΑΙΠΕΔ, για να προχωρήσει στον ορισμό της προθεσμίας υποβολής των δεσμευτικών προσφορών για το έργο.
Από την άλλη πλευρά, η χώρα μας, τουλάχιστον για τον χειμώνα 2022-2023, υποχρεούται να αναζητήσει αποθηκευτικούς χώρους στην Ιταλία, προκειμένου να διαθέτει ως back up το 15% της ετήσιας κατανάλωσης φυσικού αερίου, δηλαδή, περί τα 900.000.000 κ.μ. Οι συζητήσεις του ΔΕΣΦΑ με τον αντίστοιχο Διαχειριστή στη γειτονική χώρα, τη Snam, είναι σε πλήρη εξέλιξη, για τη χρήση, κατ' αρχάς, του ιταλικού δικτύου μεταφοράς που συνδέεται με τον TAP, ενώ γίνονται επαφές για μίσθωση αποθηκευτικού χώρου και με τις δύο ανεξάρτητες εταιρείες στην Ιταλία (Italgas Storage και Edison Stoccaggio), εκτός από τη θυγατρική της Snam, που παρέχει ανάλογες υπηρεσίες (Stogit).
Το κόστος της αποθήκευσης στην Ιταλία, σε συνάρτηση με τον χρονικό ορίζοντα διατήρησης της υποχρεωτικότητας της αποθήκευσης, θα κρίνουν εν πολλοίς, όπως λένε οι πληροφορίες, αν η χώρα μας θα επιλέξει μόνιμα αυτή τη λύση ή αν θα προωθήσει την επένδυση της υπόγειας αποθήκης στην Καβάλα. Βεβαίως, κρίσιμος παράγοντας θα είναι η εκδήλωση επενδυτικού ενδιαφέροντος στον διαγωνισμό του ΤΑΙΠΕΔ.
Αν δεν υπάρξει επενδυτής για την Καβάλα ή αν αναδειχθεί πιο οικονομική επιλογή η αποθήκευση στην Ιταλία σε μόνιμη βάση, θα γίνει εκείνη που θα είναι πιο συμφέρουσα για τον καταναλωτή, λένε τώρα πηγές του ΥΠΕΝ.
Να επισημάνουμε ότι στη νομοθετική πρόταση της Κομισιόν, που πέρασε από το Ευρωκοινοβούλιο, για την τροποποίηση του Κανονισμού 2017/1938 για την ασφάλεια εφοδιασμού με φυσικό αέριο και του Κανονισμού 715/2009 για τις προϋποθέσεις πρόσβασης στα δίκτυα μεταφοράς φυσικού αερίου, η υποχρέωση της τήρησης αποθεμάτων από τα κράτη-μέλη δεν αφορά μόνο στον επόμενο χειμώνα, αλλά επεκτείνεται και στους υπόλοιπους. Προβλέπεται, ωστόσο, ότι το αρχικό ποσοστό που τίθεται υποχρεωτικά για κάθε χώρα για τον χειμώνα 2022-2023 θα είναι πιο ευέλικτο στους επόμενους. Συνεπώς, η τήρηση αποθεμάτων καθιερώνεται πλέον και για το φυσικό αέριο, με την έγκριση της πρότασης της Κομισιόν να ολοκληρώνεται στο αμέσως προσεχές διάστημα και από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.