Εστίαση: Το «ζέσταμα» μέσω ΕΣΠΑ και τι ζητά τώρα η αγορά

Κεφάλαια κίνησης 330 εκατ. ευρώ, που θα καλύψουν και επαγγελματίες οι οποίοι είχαν μείνει εκτός περιμέτρου στήριξης, όπως οι franchisees και όσοι άνοιξαν καταστήματα εν μέσω πανδημίας, αλλά και υποσχέσεις για ικανοποίηση και άλλων αιτημάτων, εξασφάλισε ο κλάδος εστίασης που «προθερμαίνεται» για την επανεκκίνηση, μετά το πιλοτικό άνοιγμα του λιανεμπορίου την επόμενη εβδομάδα.

Αν και δεν προσδιορίστηκε χρονικό ορόσημο, δόθηκε το στίγμα για ένα δομημένο σχέδιο που προετοιμάζει το έδαφος για την επανεκκίνηση του κλάδου, ως σημαντικού κρίκου της τουριστικής αγοράς, σύμφωνα με τα όσα αναφέρθηκαν στη χθεσινή σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, με τη συμμετοχή του υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων Άδωνι Γεωργιάδη και του προέδρου της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εστιατορικών & Συναφών Επαγγελμάτων (ΠΟΕΣΕ) Γιώργου Καββαθά.

Λαμβάνοντας υπόψη ότι το 45% του κλάδου εστίασης έχει μηδενικά ταμειακά διαθέσιμα, σύμφωνα με τον κ. Καββαθά, η ενίσχυση είναι σημαντική και καλύπτει τις ανάγκες περίπου 34.000 επιχειρήσεων. Με την υποχρέωση δε οι ωφελούμενες επιχειρήσεις να προσκομίσουν παραστατικά στο τέλος του χρόνου, διασφαλίζεται η διαφάνεια στη χρήση των πόρων. Αν και 330 εκατ. ευρώ δεν αρκούν για να βάλουν τέλος στην αγωνία 350.000 εργαζόμενων στον κλάδο, ανανεώνουν τις ελπίδες του μέχρι να ξεκαθαρίσουν οι προοπτικές της αγοράς.

Ειδικότερα, με βάση το πρόγραμμα ΕΣΠΑ που προωθείται ως δράση για την αντιμετώπιση της πανδημίας, προβλέπεται χρηματοδότηση για εστιατόρια, καφέ και αλυσίδες εστίασης που αντιστοιχεί στο 7% του τζίρου του 2019. Στόχος είναι να καλυφθούν έξοδα προμηθευτών προκειμένου να γεμίσουν ψυγεία και αποθήκες.

Επιδοτούνται όλες οι επιχειρήσεις με μείωση κύκλου εργασιών 30% το 2020 σε σχέση με το 2019. Μάλιστα λαμβάνεται μέριμνα και για επιχειρήσεις που συστάθηκαν το 2019 ή το 2020, οι οποίες είχαν βρεθεί εκτός της περιμέτρου των πληττόμενων και άρα επιδοτούμενων επιχειρήσεων το προηγούμενο διάστημα. Το ποσό ενίσχυσης σε αυτές τις περιπτώσεις καθορίζεται με βάση τον τζίρο στον αριθμό ημερών λειτουργίας τους και αναγωγή του 7% του τζίρου σε επίπεδο έτους. Το μέγιστο ποσό ενίσχυσης ορίζεται σε 100.000 ευρώ και διανέμεται ανά ΑΦΜ, καλύπτοντας και καταστήματα σε δίκτυα franchise.

Η ειδική πλατφόρμα στην οποία θα μπορούν να αιτούνται οι επιχειρήσεις επιδότησης αναμένεται να ανοίξει στις 10 Μαΐου (και θα παραμείνει ανοιχτή μέχρι 31 Ιουλίου), προαναγγέλλοντας επανεκκίνηση της αγοράς μετά το Πάσχα, χωρίς μέχρι τότε να αποκλείεται το σενάριο λειτουργίας των καταστημάτων σε εξωτερικούς χώρους, κάτι που θα συζητηθεί το επόμενο διάστημα.

Μείωση ΦΠΑ στο 6% και νέα μέτρα στήριξης στο τραπέζι

Σημειώνεται ότι η εστίαση θα συνεχίσει να υποστηρίζεται τον Απρίλιο με μέτρα στήριξης όπως η επιστρεπτέα προκαταβολή και η επιδότηση ενοικίων ενώ ο κλάδος έλαβε τη δέσμευση της κυβέρνησης να μελετήσει την προώθηση ορισμένων ακόμη αιτημάτων.

Ανάμεσά τους είναι η μείωση του συντελεστή ΦΠΑ στο 6%, ως προσωρινό μέτρο για το 2021, ώστε να τονωθεί η ζήτηση, να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα του κλάδου ενόψει τουριστικής σεζόν και να αυξηθούν τα δημόσια έσοδα. Στο τραπέζι είναι μεταξύ άλλων και η επιδότηση των ασφαλιστικών εισφορών, η επέκταση της προστασίας της επαγγελματικής στέγης για δύο χρόνια, η παράταση της διάρκειας των πιστώσεων στις μισθώσεις ακινήτων, η απαλλαγή από φόρους και δημοτικά τέλη, καθώς με βάση σχετική Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου από τους 332 δήμους έχουν παραχωρήσει την απαλλαγή περί τους 80-90.

Τα παραπάνω αποτελούν θετική εξέλιξη για τον κλάδο, σύμφωνα με τον κ. Καββαθά, καθώς θα δώσουν την ευκαιρία σε όλες τις επιχειρήσεις να επανεκκινήσουν τις δραστηριότητές τους. Ταυτόχρονα, η προώθηση -κατά προτεραιότητα- του εμβολιασμού των εργαζομένων στην εστίαση και στον τουρισμό σε συνδυασμό με το πράσινο πιστοποιητικό της ΕΕ αλλά και την οργανωμένη διαχείριση των self-tests θα μπορούσαν να δημιουργήσουν ένα πλέγμα ασφάλειας για τους ξένους επισκέπτες της χώρας.

Οι αδικημένοι

Εν τω μεταξύ, υπάρχει και μερίδα της αγοράς που εξακολουθεί να θεωρείται αδικημένη, όπως κάποιες μικρές επιχειρήσεις, μπαρ, κέντρα διασκέδασης αλλά και catering. Οι επιχειρηματίες αναφέρουν ως παράδειγμα το γεγονός ότι στην επιστρεπτέα 7 υπάρχει «κόφτης» στα πάγια, θέτοντας προϋπόθεση η επιχείρηση να απασχολεί τουλάχιστον έναν εργαζόμενο με εξαρτημένη σχέση εργασίας πλήρους απασχόλησης. Όπως εξηγεί η Μαρία Μποτονάκη, εκπροσωπώντας περίπου 300 επιχειρήσεις του δικτύου «Κύκλος Επαγγελματιών Εστίασης», πολλά μαγαζιά, κυρίως μπαρ και κέντρα διασκέδασης, δεν πληρούν την προϋπόθεση διότι ανοίγουν αργότερα και άρα έχουν δηλωμένο προσωπικό από τις 9 το βράδυ ή αργότερα, ενώ υπάρχουν και καταστήματα που δουλεύουν μόνο Σαββατοκύριακο ή τριήμερο, με υπαλλήλους μερικής απασχόλησης.

Αυτή η ομάδα επαγγελματιών, θεωρώντας ότι το πακέτο στήριξης δεν είναι σε θέση να ισοσκελίσει ένα χαμένο χρόνο, δηλώνει αποφασισμένη να προωθήσει μέσω νομικής οδού τις διεκδικήσεις της. Έτσι, μέχρι τις 15 Απριλίου, αναμένεται να κατατεθούν οι πρώτες ομαδικές αγωγές, αξιώνοντας αποζημιώσεις για τον ένα χρόνο lockdown. Το τελευταίο διάστημα επιχειρήθηκε εξατομίκευση αιτημάτων ενώ για τη διευκόλυνση επιχειρηματιών που δεν είναι σε θέση να καλύψουν τα δικαστικά έξοδα για τις προσφυγές στο Διοικητικό Πρωτοδικείο, αυτό το διάστημα σχεδιάζεται άντληση χρημάτων μέσω crowdfunding, τουλάχιστον για το κόστος των χαρτοσήμων και δικαστικών παραβόλων. Όπως σημειώνουν, πλέον ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας μετά από ένα χρόνο χωρίς εισόδημα ή, στην καλύτερη περίπτωση, με τα 534 ευρώ της κρατικής στήριξης για τους εργαζόμενους.