Κοινωνικό μέρισμα: Πόσα θα είναι τα «μετρητά στο χέρι»

Με 1,560 δισ. ευρώ επιπλέον πρωτογενές πλεόνασμα ( 5,739 δισ. ευρώ έναντι 3,179 δισ. ευρώ) σε σχέση με το στόχο έκλεισε ο προϋπολογισμός το δεκάμηνο Ιανουαρίου- Οκτωβρίου .

Τα αναλυτικά στοιχεία τα οποία δόθηκαν χθες στη δημοσιότητα δείχνουν καλύτερες επιδόσεις στα έσοδα ακόμα και σε σχέση με τις προβλέψεις του προϋπολογισμού 2020, λίγες μέρες νωρίτερα αν και με επιμέρους αρρυθμίες στις εισπράξεις από ΦΠΑ και φόρο εισοδήματος.

Οι στόχοι του τρέχοντος προϋπολογισμού προσαρμόστηκαν στα αναθεωρημένα επίπεδα των προβλέψεων της εισηγητικής προϋπολογισμού 2020 και προέκυψε υπέρβαση καθαρών εσόδων κατά 95 εκατ. ευρώ και υστέρηση δαπανών 1,499 δις ευρώ.

Ο τελικός λογαριασμός είναι πιθανό να οδηγήσει σε υπερπλεόνασμα πέραν των 436 εκατ. ευρώ που προβλέπει το υπουργείο Οικονομικών για φέτος, επηρεάζοντας ανάλογα και το εύρος του υπό διανομή «κοινωνικού μερίσματος». Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας δήλωσε την Κυριακή πως το μέρισμα θα δοθεί «σε μετρητά και στο χέρι» προαναγγέλλοντας αποφάσεις εντός της εβδομάδας ενώ τα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους δημιουργούν προσδοκίες για κατά τι υψηλότερες εφάπαξ παροχές μέσα στον Δεκέμβρη. Ο Πρωθυπουργός άλλωστε είναι αυτός ο οποίος έχει υποδείξει με δηλώσεις του ενισχύσεις στα πλέον ευάλωτα κοινωνικά στρώματα.

Τις προηγούμενες ημέρες πηγές του οικονομικού επιτελείου κατέβαζαν τον πήχη των προσδοκιών για το ύψος των εφάπαξ παροχών στο τέλος του έτους και παρ’ ότι ποτέ κανένας επισήμως δεν προσδιόρισε συγκεκριμένο ύψος μερίσματος, άφηναν να εννοηθεί ότι δεν θα υπερβαίνει τα 100-200 εκατ. ευρώ.

Από τα 436 εκατ. ευρώ των αρχικών προβλέψεων ένα ποσό το οποίο αναμένεται πως θα ξεπερνά τα 200 εκατ. ευρώ θα διατηρηθεί ως μαξιλάρι ασφαλείας έναντι τυχόν μελλοντικών αναθεωρήσεων, ενώ εάν δεν προκύψουν έκτακτες δαπάνες έως το τέλος του έτους το κόστος των ΥΚΩ της ΔΕΗ θα καλυφθεί από το αποθεματικό του προϋπολογισμού. Στο ποσό που απομένει ενδεχομένως να προστεθούν τα παραπανίσια έσοδα, ενώ δεν είναι καθόλου σαφές ακόμα τι θα βγάλει ο λογαριασμός του ΠΔΕ όπου οι στρεβλώσεις παραμένουν με τον τελευταίο μήνα του έτους να καλείται να σηκώσει πληρωμές σχεδόν ίσες με τους υπόλοιπους έντεκα.

Τα νέα δεδομένα αξιολογούνται αυτές τις ημέρες από τις υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών και αρμόδιες πηγές εξακολουθούν να εμφανίζονται ιδιαιτέρως «μετρημένες» ως προς το εύρος των έξτρα παροχών. Το σύνθημα «πρώτα μετράμε και μετά μιλάμε» συνεχίζει να δίνει τον τόνο στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους . Ο υφυπουργός Θόδωρος Σκυλακάκης, «τρέχει» εκ νέου μια άσκηση ανώτατων οροφών δαπανών ώστε να περιοριστεί η υποεκτέλεση και οι όποιες έξτρα δαπάνες να αποδοθούν στην οικονομία, έναντι της αναγκαστικής συσσώρευσης του μαξιλαριού διαθεσίμων που θα έφερνε τυχόν διαπίστωση υπερπλεονάσματος μετά το κλείσιμο του έτους.

Επιστρέφοντας στα στοιχεία εκτέλεσης προϋπολογισμού, οι φόροι, με επιμέρους αρρυθμίες σε έσοδα από ΦΠΑ και φορολογία εισοδήματος, είναι αυξημένοι κατά 50 εκατ. ευρώ στο δεκάμηνο σε σχέση με το νέο στόχο. Επιμέρους προκύπτει υστέρηση 35 εκατ. ευρώ στα έσοδα από ΦΠΑ και 21 εκατ. ευρώ από φόρο εισοδήματος ενώ οι εισπράξεις ΕΝΦΙΑ εμφανίζονται αυξημένες κατά 10 εκατ. ευρώ σε σχέση με το στόχο.

Στο μέτωπο των δαπανών «υπεύθυνο» για τη μισή περίπου υστέρηση είναι το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (-811 εκατ. ευρώ οι δαπάνες στο δεκάμηνο) ενώ 269 εκατ. ευρώ λιγότερες από τις προϋπολογισμένες είναι οι δαπάνες για αγορές αγαθών και υπηρεσιών.

Τα στοιχεία του ΓΛΚ άλλωστε αποκαλύπτουν ότι στο δεκάμηνο ο προϋπολογισμός έχει επωμιστεί κόστος 145 εκατ. ευρώ για δικαστικές αποφάσεις ( έχουν εγγραφεί 216 εκατ. ευρώ) αλλά και «απείραχτο» αποθεματικό 268 εκατ. ευρώ. Από το κονδύλι των 268 εκατ. ευρώ, τα 68 εκατ. ευρώ θα χρηματοδοτήσουν την πληρωμή του επιδόματος θέρμανσης μέσα στον Δεκέμβριο ενώ από το υπόλοιπο αποθεματικό αναμένεται να καλυφθεί ένα ποσό της τάξεως των 150 εκατ. ευρώ για υποχρεώσεις σε Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας προς τη ΔΕΗ.

Η ανάληψη του συγκεκριμένου κόστους από τον προϋπολογισμό, μπορεί να θεωρηθεί – όπως και πέρυσι- μέρος του «κοινωνικού μερίσματος» καθώς στην αντίθετη περίπτωση οι επιβαρύνσεις θα μεταφέρονταν στους τελικούς καταναλωτές.