Σε ένα καθοδικό σπιράλ οικονομικών μεγεθών και αποδόσεων παραμένουν οι ευρωπαϊκές τράπεζες την τελευταία διετία που οι άλλες κατηγορίες μετοχών έχουν προσφέρει σημαντικές θετικές αποδόσεις.
Δεδομένου ότι ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στα μέσα Ιουνίου στην τελευταία του ομιλία τόνισε ότι σχεδιάζει να τερματίσει τη θητεία του με μια δέσμη νέων μέτρων νομισματικής τόνωσης της οικονομίας, οι αγορές, μετοχές και ομόλογα, πανηγύριζαν. Εντούτοις, ένας κλάδος απουσίασε από τις «εορταστικές εκδηλώσεις»: οι ευρωτράπεζες.
Οι μετοχές των τραπεζικών οργανισμών, οι τίτλοι των οποίων δέχονται ισχυρές πιέσεις τις τελευταίες δύο εβδομάδες που οι αποδόσεις των ομολόγων έχουν κινηθεί αρκετά χαμηλότερα, επηρεάζονται ιδιαιτέρως αρνητικά τώρα που οι κεντρικές τράπεζες ανά τον κόσμο προχωρούν σε μειώσεις επιτοκίων και προετοιμάζονται για πιο ήπια ανάπτυξη.
Αρνητική εξέλιξη ωστόσο είναι και η ιταλική κρίση, η οποία μπορεί να έχει επιπτώσεις για την παγκόσμια οικονομία, αλλά και την ευρωπαϊκή περιφέρεια. Η αρνητικότητα των πολιτικών εξελίξεων στην Ιταλία συνδυάζεται με το γεγονός ότι η ευρωπαϊκή οικονομία έχει ήδη να αντιμετωπίσει την εμφάνιση ύφεσης στη Γερμανία αλλά και την αυξημένη πιθανότητα το Ηνωμένο Βασίλειο να βγει εκτός Ευρώπης χωρίς συμφωνία στις 31 Οκτωβρίου.
Ο ευρωπαϊκός δείκτης Stoxx Banks, στον οποίο συμμετέχουν οι μεγαλύτερες ευρωπαϊκές τραπεζικές μετοχές, υποαποδίδει αισθητά της ευρύτερης αγοράς κατά 20% μόνο φέτος, αφού κινείται πτωτικά κατά 10% με το βασικό δείκτη των ευρωπαϊκών μετοχών Stoxx 600 να διαμορφώνεται 10% υψηλότερα φέτος. Σημαντικές τραπεζικές μετοχές κινούνται με απώλειες άνω του 20% από τις αρχές του χρόνου.
Αντίστοιχα, η αποστροφή στις ευρωπαϊκές τράπεζες επηρεάζει αρνητικά και τις εγχώριες μετοχές που το τελευταίο διάστημα αντιδρούν αρνητικά και σε μια σειρά εγχώριων γεγονότων, όπως έγραψε το Euro2day.gr.
Η πτώση του Αυγούστου, ο οποίος παραδοσιακά είναι έντονα αρνητικός μήνας για τις εγχώριες τράπεζες, είναι της τάξεως του 25% για τις τέσσερις μετοχές, χωρίς ουσιαστική διαφοροποίηση μεταξύ τους. Μετά το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών που ξεκίνησε η άνοδος, μόνο η Τράπεζα Πειραιώς εξακολουθεί να σημειώνει κέρδη της τάξεως του 70%, ενώ η Eurobank έχει γυρίσει αρνητικά, η Alpha Bank είναι +10% και η Εθνική Τράπεζα σχεδόν στάσιμη.
Η πτώση των μετοχών των τραπεζών ωστόσο είναι αναμενόμενη αφού τα πολύ χαμηλά επιτόκια δεν ευνοούν σε καμία περίπτωση τους ισολογισμούς τους. Η μετατόπιση της νομισματικής πολιτικής από τις κεντρικές τράπεζες ανά τον κόσμο έρχεται δύο εβδομάδες μετά την μείωση του επιτοκίου δανεισμού των ΗΠΑ για πρώτη φορά από την παγκόσμια οικονομική κρίση.
Ο πρόεδρος Powell της Fed ανέφερε ότι το 2019 θα μπορούσε να χαλαρώσει περαιτέρω την πολιτική για την καταπολέμηση της υποτονικής παγκόσμιας ανάπτυξης, ενώ το consensus των αναλυτών αναμένει τώρα από την κεντρική τράπεζα να μειώσει τις τιμές δύο φορές το φθινόπωρο. Λαμβάνοντας υπόψη τους αυξανόμενους κινδύνους της εμπορικής πολιτικής, τις προσδοκίες της αγοράς για πολύ μεγαλύτερες περικοπές επιτοκίων και την αύξηση του παγκόσμιου κινδύνου που σχετίζεται με ένα άτακτο Brexit, οι οικονομολόγοι αναμένουν περικοπή επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης τον Οκτώβριο και συνολικά 75 μονάδες βάσης.
Ήδη οι αρμόδιες κεντρικές τράπεζες της Νέας Ζηλανδίας, της Ινδίας και της Ταϊλάνδης ανακοίνωσαν περικοπές - έκπληξη, καθώς οι φόβοι για μια παγκόσμια ύφεση αυξάνονται. Οι αιφνιδιαστικές κινήσεις των κεντρικών τραπεζών, που κατά κάποιους ομολόγους είναι και οι μόνες που παράγουν σημαντικά αποτελέσματα, φαίνεται ότι προεξοφλούν επιδείνωση των παγκόσμιων εξελίξεων, επιβράδυνση στην παγκόσμια οικονομική δραστηριότητα, σε ένα περιβάλλον που γίνεται πιο εχθρικό από τις αυξημένες εμπορικές εντάσεις και τη γεωπολιτική αβεβαιότητα.
Σε αυτό το περιβάλλον, οι ευρωπαϊκές τράπεζες βλέπουν συνεχώς μειωμένα αποτελέσματα από τα έσοδα από τόκους, που είναι η κύρια πηγή εσόδων των ευρωπαϊκών τραπεζών, μειωμένες προμήθειες από τον ανταγωνισμό που υφίστανται από τα εναλλακτικά δίκτυα πληρωμών, χαμηλές αποδόσεις από τις τραπεζοαασφαλιστικές εργασίες και ενίοτε υψηλές ζημιές από την επενδυτική τραπεζική.
“Εάν οι συνθήκες ποσοτικής παραμείνουν ενεργές για παρατεταμένο χρονικό διάστημα και δεν αντισταθμίζονται από καταθέσεις όπως η συγκέντρωση αποθεματικών που κατέχουν οι τράπεζες στις κεντρικές τράπεζες του Ευρωσυστήματος αυτό θα μπορούσε να έχει σημαντικό αντίκτυπο στα έσοδα σε σχέση με τις τρέχουσες προσδοκίες μας”, αναφέρει στην τελευταία έκθεση αποτελεσμάτων η Deutsche Bank. «Οι ενέργειες για αντιστάθμιση αυτού του αντίκτυπου, όπως οι αλλαγές των τιμών ή η εισαγωγή τελών, μπορεί να μην επαρκούν για να αντισταθμίσουν αυτόν τον αντίκτυπο."
Τέλος, ο διευθύνων σύμβουλος της UBS δήλωσε πρόσφατα ότι δεν είναι σίγουρος εάν η περαιτέρω χαλάρωση θα προωθήσει την οικονομία με τον τρόπο που ελπίζουν οι κεντρικοί τραπεζίτες. "Δεν είμαι βέβαιος ότι η κίνηση των επιτοκίων στην αρνητική επικράτεια ή εάν η χρήση του QE (ποσοτική χαλάρωση) είναι ο τρόπος να βγούμε από τα προβλήματα. Χρειαζόμαστε περισσότερες διαρθρωτικές απαντήσεις".