Κλιμακωτό επιτόκιο, μικρότερο για τα πρώτα τρία χρόνια, που εκτιμάται πέριξ του 2%, και αισθητά μεγαλύτερο, πλησίον του 3%, εν συνεχεία θα κληθούν, σύμφωνα με τις πληροφορίες του Euro2day.gr, να πληρώσουν οι τράπεζες, με βάση το υπό επεξεργασία σχέδιο προστασίας ενεργητικού (Asset Protection Scheme), μέσω του οποίου θα υποστηριχθούν οι τιτλοποιήσεις μη εξυπηρετούμενων δανείων με εγγύηση του δημοσίου στα senior που θα εκδώσουν.
Το σχέδιο βασίζεται σε πρόταση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και είχε σταλεί σε μια πρώιμη μορφή του στη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Κομισιόν (DG Comp), ωστόσο η εξέλιξή του είχε παγώσει -τους τελευταίους τέσσερις μήνες- για μια σειρά από λόγους: πολιτικούς (προεκλογικούς), τεχνικούς, αλλά και εξαιτίας των αλλαγών στα ευρύτερα διοικητικά κλιμάκια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Τις τελευταίες ημέρες, η ανάγκη εφαρμογής συστημικών λύσεων με στόχο την όσο το δυνατόν ταχύτερη και πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση των υπέρογκων μη εξυπηρετούμενων δανείων, τα οποία πλήττουν το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, έχει έρθει στο προσκήνιο και βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας της κυβέρνησης και του οικονομικού επιτελείου, με σκοπό την υιοθέτηση τόσο της πρότασης του ΤΧΣ, όσο και του σχεδίου που έχει προτείνει η Τράπεζα της Ελλάδος.
Με το θέμα ασχολείται ο υφυπουργός Οικονομικών, αρμόδιος για το χρηματοπιστωτικό σύστημα, Γ. Ζαββός αλλά και στενοί συνεργάτες του πρωθυπουργού.
Η κλιμακωτή διαμόρφωση του επιτοκίου με χαμηλότερο κόστος για τα πρώτα 3 έτη αποσκοπεί στο να λειτουργήσει ως κίνητρο για τις τράπεζες να τρέξουν εμπροσθοβαρώς τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και να αποφύγουν τη διακράτηση του senior ομολόγου που θα εκδοθεί πέραν της 3ετίας.
Καταλυτικό ρόλο, πάντως, στην εξέλιξη του σχεδίου του ΤΧΣ αλλά και της πρότασης της ΤτΕ αναμένεται να διαδραματίσει η θετική προοπτική της οικονομίας στο μέτωπο του ρυθμού ανάπτυξης αλλά και στο μέτωπο της τιμής των ακινήτων, καθώς η πλειονότητα των collaterals που φέρουν τα προς τιτλοποίηση δάνεια είναι ακίνητα. Όσο λοιπόν θα υπάρχει αύξηση του ΑΕΠ και άνοδος στις τιμές των ακινήτων, τόσο πιο αποτελεσματικά θα μπορέσουν οι τράπεζες να διαχειρισθούν τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, μειώνοντας σημαντικά την επιβάρυνση στα κεφάλαιά τους.
Η δομή της τιμολόγησης
«Η βάση πάνω στην οποία θα υπολογισθούν τα κλιμακωτά επιτόκια θα είναι ευνοϊκή για το κόστος των τραπεζών, καθώς παρατηρείται ήδη μια συνεχιζόμενη και σταθερή αποκλιμάκωση στο κόστος των τίτλων των ελληνικού δημοσίου», αναφέρει στο Euro2day.gr πηγή με γνώση της διαδικασίας. Με βάση τις πληροφορίες, το κόστος (κουπόνι) που θα πρέπει να πληρώσουν οι τράπεζες -στην περίπτωση που η λύση του APS προχωρήσει και κάνουν χρήση, καθώς θα πρόκειται για εθελοντική διαδικασία- έχει προκαλέσει μια σειρά από αντιδράσεις εντός και εκτός συνόρων.
Από την πλευρά της DG Comp, με δεδομένο ότι το μοντέλο του APS εφαρμόσθηκε στην Ιταλία όπου τα assets των ιταλικών τραπεζών έχουν επενδυτική βαθμίδα -σε αντίθεση με τα ελληνικά- και οι ιταλικές τράπεζες πληρώνουν στο ιταλικό δημόσιο κουπόνι που διαμορφώνεται στο 2,3%-2,4% (σ.σ. όχι κλιμακωτό), φέρεται στις πρώτες επαφές που είχαν για το θέμα με την προηγούμενη κυβέρνηση να αντιδρούσε στο ενδεχόμενο οι ελληνικές τράπεζες να πληρώνουν χαμηλότερο επιτόκιο.
Υψηλό θεωρούν το κόστος και οι διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών, παράμετρος που επιχειρείται να καμφθεί μέσω των κλιμακωτών επιτοκίων.
Ως προς την αρχιτεκτονική του σχεδίου, προβλέπεται το ελληνικό δημόσιο να εγγυηθεί -όχι με μετρητά αλλά με χρηματοδοτικά εργαλεία- το senior ομόλογο που θα εκδώσει η τράπεζα στο πλαίσιο της τιτλοποίησης. Η εγγύηση θα δοθεί για να καλύψει μεγάλο ποσοστό της διαφοράς που θα προκύψει μεταξύ των σχηματιζόμενων προβλέψεων που έχει κάνει η τράπεζα για τα μη εξυπηρετούμενα και της τιμής που αυτά θα τιτλοποιηθούν.
Έτσι, αφενός θα επιτευχθεί ο περιορισμός της ζημίας για την τράπεζα, αφετέρου η τιτλοποίηση θα γίνει πιο ελκυστική για τους επενδυτές. Οι τράπεζες, από την πλευρά τους, εφόσον κάνουν χρήση του μηχανισμού APS, θα πρέπει να πληρώσουν στο δημόσιο ένα ετήσιο κουπόνι (σ.σ. επιτόκιο).
Εν αναμονή της Κομισιόν
Κι ενώ στην Αθήνα οι δύο συστημικές λύσεις αντιμετώπισης των NPLs βρίσκονται στο τραπέζι της συζήτησης, στις Βρυξέλλες οι υπηρεσίες της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού έχουν ατονήσει εξαιτίας των ευρύτερων αλλαγών στην ηγεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Τραπεζικές πηγές αναφέρουν ότι οι συστημικές λύσεις που θα προωθήσει η Ελλάδα θα αρχίσουν να μπαίνουν σε τροχιά υλοποίησης προς το τέλος του 2019.