Σήμα κινδύνου από ΕΕ (και) για τα δημοσιονομικά

Η Ελλάδα αντιμετωπίζει σημαντικά δημοσιονομικά ρίσκα το 2019, διαπιστώνει η Κομισιόν στην έκθεσή της, βάζοντας στο μικροσκόπιο μεταφορές δαπανών από το 2018 στο 2019 και καταγράφοντας υπέρβαση των δαπανών για κοινωνικό μέρισμα (από τα 710 στα 782 εκατ. ευρώ), εξαιτίας, όπως αναφέρεται, μια απότομης αύξησης των μονοπρόσωπων νοικοκυριών. Η αύξηση αυτή αναμένεται να διερευνηθεί περαιτέρω, αναφέρεται.

Για το 2019, η Ελλάδα αντιμετωπίζει σημαντικά δημοσιονομικά ρίσκα, ενώ από τις διατυπώσεις της Κομισιόν προκύπτει ότι για το 2020 αναμένει να τηρηθεί η προνομοθετημένη μείωση του αφορολογήτου, προκειμένου να διευρυνθεί η φορολογική βάση.

Τα ρίσκα συνδέονται κυρίως με παρελθούσες και αναμενόμενες δικαστικές αποφάσεις (διεκδικήσεις αναδρομικών), οι οποίες συνδέονται με μέτρα τα οποία εφαρμόστηκαν στη διάρκεια των Μνημονίων και έχουν ορισμένα «μια περισσότερο πολιτική διάσταση».

Οι ελληνικές αρχές καλούνται να παρακολουθούν στενά αυτά τα ρίσκα, περιλαμβανομένων των δικαστικών αποφάσεων, και καλούνται επίσης να πάρουν ισοδύναμα μέτρα, όπως χρειάζεται, στο πλαίσιο του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος Δημοσιονομικής Στρατηγικής.

Στον βαθμό όπου οι δικαστικές αποφάσεις ανατρέπουν διαρθρωτικά μέτρα τα οποία συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος, η αντιμετώπισή τους θα πρέπει να γίνει με μεταρρυθμίσεις ή μέτρα εντός του ιδίου πλαισίου πολιτικής. Το δημοσιονομικό κόστος μόνο στην περίπτωση «δικαίωσης» των διεκδικήσεων Δώρων στο δημόσιο ανέρχεται σε 1,3% του ΑΕΠ ή περίπου 2,4 δισ. ευρώ.

Στην έκθεση επίσης καταγράφονται και οι κίνδυνοι αύξησης του μισθολογικού κονδυλίου του δημοσίου εξαιτίας της ιδιαίτερης μεταχείρισης των υπαλλήλων του υπουργείου Οικονομικών και συγκεκριμένα της απόφασης εξαίρεσης ορισμένων υπαλλήλων, ιδίως του υπουργείου Οικονομικών, από το ενιαίο μισθολόγιο, το οποίο συμφωνήθηκε στο πρόγραμμα του ESM. Τονίζεται ο κίνδυνος να προκύψουν επιπρόσθετα αιτήματα «εξαιρέσεων» ενώ γίνεται μνεία και στην αύξηση των εποχικά απασχολούμενων στο δημόσιο.

Αναφορά γίνεται και στην παράταση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα πέντε νησιά του Αιγαίου. Παρότι το δημοσιονομικό κόστος είναι σχετικά μικρό, τονίζεται μετ’ επιτάσεως ότι «η κατάργηση της έκπτωσης αποτελούσε μια σημαντική δέσμευση στο πλαίσιο του προγράμματος του ESM. Το νέο πλαίσιο συνδέει την κατάργηση της έκπτωσης με την αποκλιμάκωση των πιέσεων από το μεταναστευτικό, θέμα το οποίο θα εξετάζεται σε εξαμηνιαία βάση».

Στο κεφάλαιο των κινδύνων, η Κομισιόν επανέρχεται και στο θέμα των ρυθμίσεων 120 δόσεων. Τα σχέδια καθιέρωσης νέων σχημάτων δόσεων για χρέη σε εφορία και ασφαλιστικά ταμεία δεν έχουν ακόμα υιοθετηθεί, αναφέρεται, αλλά εάν επιβεβαιωθούν, «θα μπορούσαν να επιφέρουν εκτεταμένες αρνητικές επιπτώσεις στη συλλογή των δημοσίων εσόδων και το πρωτογενές πλεόνασμα».

Ανησυχητικές τάσεις οι οποίες πρέπει να αντιμετωπιστούν εντοπίζονται και στο κονδύλι μισθοδοσίας του δημοσίου. «Η βασική πρόκληση συνδέεται με την αύξηση του πλήθους προσωπικού ορισμένου χρόνου, ενώ πρόσθετες πιέσεις ενδέχεται να προκύψουν από πιθανή επέκταση των εξαιρέσεων από το ειδικό μισθολόγιο, όπως έγινε για εργαζόμενους του υπουργείου Οικονομικών».

* Δείτε την 2η μεταμνημονιακή έκθεση της Κομισιόν στην στήλη Συνοδευτικό Υλικό.