Πώς ο «μικρός» ΙGB ισχυροποιεί την Ελλάδα στην ενεργειακή σκακιέρα

Την πύλη για τη διαφοροποίηση των ενεργειακών πηγών εφοδιασμού των Βαλκανίων αλλά και χωρών της Κεντρικής Ευρώπης ανοίγει η χώρα μας, με την κατασκευή του διασυνδετήριου αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου Ελλάδας - Βουλγαρίας (IGB).

Οι συμφωνίες που υπογράφηκαν την περασμένη Παρασκευή στη Σόφια μεταξύ των εμπλεκόμενων εταιριών στο έργο βάζουν τον αγωγό, που θα ενώνει τα συστήματα φυσικού αερίου των δύο χωρών αλλά και με τον TAP, σε τροχιά κατασκευής.

Ο IGB θα μεταφέρει ποσότητες έως και 3 δισ. κ.μ. φυσικού αερίου, προερχόμενο από το Αζερμπαϊτζάν, το οποίο θα μεταφέρεται μέσω του TAP. Ο TAP στη χώρα μας, σε ποσοστό άνω του 80%, έχει κατασκευαστεί. Για τον IGB ήδη η κοινοπραξία ICGBD που τρέχει το έργο και έχει συσταθεί από την ΥΑΦΑ ΠΟΣΕΙΔΩΝ (ΔΕΠΑ και Edison) και τη βουλγαρική εταιρία συμμετοχών (BEH), έχει κλείσει από τώρα συμβόλαια προμήθειας  αερίου 1,57 δισ. κ.μ.

Ο αγωγός είναι μόλις 182 χλμ. και θα ξεκινά από την Κομοτηνή για να καταλήξει στη Στάρα Ζαγόρα της Βουλγαρίας. Τα 31 χλμ. βρίσκονται εντός της ελληνικής επικράτειας και το μεγαλύτερο μέρος του αγωγού θα διασχίζει τα εδάφη της γειτονικής χώρας. Οπότε είναι εκείνη που θα σηκώσει το μεγαλύτερο βάρος της υλοποίησης και αδειοδότησης.

Το κόστος του ανέρχεται στα περίπου 240 εκατ. ευρώ. Από τα χρήματα αυτά, περίπου 150 εκατ. ευρώ έχουν εξασφαλιστεί. Τα 110 εκατ. ευρώ θα προέλθουν από χρηματοδότηση της ΕΤΕπ. Μάλιστα την περασμένη Παρασκευή υπογράφηκε και σχετική συμφωνία ανάμεσα στη BEH και την ΕΤΕπ.  Τα 39 εκατ. ευρώ προέρχονται από κοινοτικά κονδύλια του ΕΣΠΑ που έχει δεσμεύσει η Βουλγαρία.

Ο αγωγός αυτός, αν και είναι μικρός σε μεγέθη, εντούτοις οι τρεις πρώτοι διαγωνισμοί που έχει προκηρύξει η βουλγαρική πλευρά έχουν κολλήσει σε δικαστικές προσφυγές τοπικών επιχειρήσεων της γειτονικής χώρας. Όπως αναφέρουν πηγές, το δικαστικό σύστημα τις ευνοεί κι έτσι οι πρώτοι διαγωνισμοί για την προμήθεια των σωλήνων, της επιλογής του project manager και της EPC Constructor έχουν μπλοκάρει…

Η λύση που εξετάζεται είναι η νομοθετική παρέμβαση για να ξεπεραστούν τα εμπόδια.

Ο IGB, σύμφωνα με τους σχεδιασμούς των κοινοπραξιών και των ευρωπαϊκών αρχών, μπορεί να αποτελέσει την αρχή ενός αλυσιδωτού δικτύου διασυνδετήριων αγωγών που θα μεταφέρουν φυσικό αέριο από το Αζερμπαϊτζάν και στη Ρουμανία, την Ουγγαρία αλλά και την Αυστρία, προσφέροντας εναλλακτικές πηγές προμήθειας, πέραν του ρωσικού αερίου.

Ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΠΑ Δημήτρης Τζώρτζης, που έχει υπό την εποπτεία του τα διεθνή projects της εταιρίας, εκτιμά πως το έργο θα έχει ξεκινήσει να κατασκευάζεται εντός του έτους, ώστε το 2020 ο αγωγός να είναι έτοιμος να υποδεχτεί το αζέρικο αέριο.

Το έργο στηρίζεται και από την Ουάσιγκτον, όπως έχει δηλώσει άλλωστε πολλάκις και ο πρέσβης των ΗΠΑ Τζ. Πάιατ, ενώ πέραν του αζέρικου αερίου είναι δυνατόν να προμηθεύεται και LNG μέσω του έργου του πλωτού σταθμού της Αλεξανδρούπολης (FSRU), στο οποίο μετέχει και η BEH. Οι ΗΠΑ θα επιδιώξουν και την είσοδο ποσοτήτων αμερικανικού LNG στα Βαλκάνια από το FSRU Αλεξανδρούπολης.

Οι Βρυξέλλες επίσης στηρίζουν το έργο για την εφαρμογή της στρατηγικής της διαφοροποίησης των πηγών προμήθειας φυσικού αερίου, ενώ και η Ουάσιγκτον πουσάρει… τον αγωγό σε μία προσπάθεια να περιορίσει τον ρόλο της Μόσχας και της Gazprom στην Ε.Ε.  

Οι συμφωνίες που υπογράφηκαν την περασμένη Παρασκευή είναι:

-Συμφωνία συνεργασίας μεταξύ της ICGB και της Trans Adriatic Pipeline (TAP) AG, για τη διασύνδεση των δύο αγωγών φυσικού αερίου.

-Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ της Βουλγαρικής Εταιρείας Συμμετοχών στον Τομέα της Ενέργειας (BEH) και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) σχετικά με τη διασφάλιση προνομιακής δανειοδότησης της πρώτης μέχρι του ποσού των 110 εκατ. ευρώ, υπό την εγγύηση του Βουλγαρικού Δημοσίου, για τη χρηματοδότηση του έργου. Η ανωτέρω δανειοδότηση αποτελεί μία από τις κύριες πηγές χρηματοδότησης του έργου.

-Κοινή δήλωση των μετόχων στην εταιρεία ICGB AD, της ελληνικής ΥΑΦΑ ΠΟΣΕΙΔΩΝ Α.Ε. και της βουλγαρικής BEH EAD, με την οποία επιβεβαιώνεται η μη αναστρέψιμη δέσμευση των μετόχων για την έγκαιρη υλοποίηση του έργου.

-Συμφωνία συνεργασίας μεταξύ της ICGB και του ΔΕΣΦΑ, για τη διασύνδεση του αγωγού IGB με το Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς φυσικού αερίου της Ελλάδας.