«Κρυμμένες» χρεώσεις απειλούν τους διαγωνισμούς των ΑΠΕ

Πέντε «κρυμμένες» χρεώσεις στις ΑΠΕ είναι ικανές να ναρκοθετήσουν το νέο σύστημα ενίσχυσης των συγκεκριμένων επενδύσεων ηλεκτροπαραγωγής που τίθεται σε ισχύ από τη Δευτέρα 2 Ιουλίου, με τον διαγωνισμό υποβολής προσφορών της ΡΑΕ, υποστηρίζουν παράγοντες της αγοράς.

Την επισήμανση αυτή κάνουν πηγές με γνώση των δεδομένων, τονίζοντας ότι στην ανώτατη τιμή εκκίνησης της διαγωνιστικής διαδικασίας, οι υποψήφιοι επενδυτές θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους και μια σειρά από τέλη και χρεώσεις υπέρ τρίτων, προκειμένου να διαμορφώσουν τις τελικές προτάσεις τους στους διαγωνισμούς.

Ας δούμε όμως τα πράγματα με τη σειρά, για να γίνει αντιληπτός ο κίνδυνος που ελλοχεύει από τις παγίδες τις οποίες περιγράφουν στελέχη της αγοράς. Την ερχόμενη Δευτέρα 2 Ιουλίου η ΡΑΕ θα διεξαγάγει τρεις μειοδοτικούς διαγωνισμούς υποβολής προσφορών για σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας συνολικής ισχύος 283,31 MW από ΑΠΕ.

Ο ένας αφορά σε φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις ισχύος μέχρι 1 MW. Η ανώτατη τιμή προσφοράς είναι τα 85 ευρώ ανά MWh. Η συνολική δημοπρατούμενη ισχύς για αυτή την κατηγορία είναι 53,52 MW και τη διεκδικούν 153 έργα 93,66 MW.

Ο δεύτερος διαγωνισμός αφορά και πάλι σε φωτοβολταϊκά, αλλά ισχύος 1 έως 20 MW. Η ανώτατη τιμή προσφοράς είναι τα 80 ευρώ ανά ΜWh. Η συνολική δημοπρατούμενη ισχύς είναι 53,40 MW και διεκδικείται από 13 έργα 93,44 MW.

Η τρίτη κατηγορία περιλαμβάνει αιολικές εγκαταστάσεις 3 έως 50 MW με συνολική δημοπρατούμενη ισχύ 176,39 MW και θα τη «χτυπήσουν»… 14 έργα συνολικής ισχύος 308,68 MW. Η ανώτατη τιμή προσφοράς είναι τα 90 ευρώ ανά MWh.

Η τιμολόγηση και οι κρυφές χρεώσεις

Σύμφωνα με τη σχετική νομοθεσία, κάθε έργο που θα επιλεγεί στον αντίστοιχο διαγωνισμό, έχοντας δώσει ως προσφορά μια «τιμή Χ», θα αποζημιώνεται εν μέρει από την ημερήσια αγορά ενέργειας και θα συμπληρώνει κάθε μήνα την αποζημίωσή του με το ποσό της δημόσιας λειτουργικής ενίσχυσης, μέχρι να φθάσει την παραπάνω «τιμή Χ» που έδωσε στον διαγωνισμό.

Ποιο είναι όμως το πρόβλημα που μπορεί να ναρκοθετήσει τις επενδύσεις των ΑΠΕ, σύμφωνα με τα όσα υποστηρίζουν παράγοντες της αγοράς; Σήμερα υπάρχουν μια σειρά από πρόσθετα κόστη και χρεώσεις στη λειτουργία ενός σταθμού παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ. Αυτά επηρεάζουν αρνητικά το τελικό οικονομικό του αποτέλεσμα, και τα οποία αν δεν ληφθούν υπόψη στην προσφορά που θα κάνει ένας επενδυτής στον διαγωνισμό, μπορούν να τον παγιδέψουν σε τεχνητά χαμηλή τιμή προσφοράς (για 20 έτη), «η οποία να του εξασφαλίσει μεν επιτυχία στον διαγωνισμό, αλλά να καταστήσει το έργο του οικονομικά μη βιώσιμο», όπως περιγράφουν χαρακτηριστικά οι ίδιες πηγές.

Η περίπτωση των αιολικών

Οι ίδιες πηγές φέρνουν ως παράδειγμα την περίπτωση των αιολικών πάρκων και παραθέτουν τις «κρυμμένες» αυτές χρεώσεις:

* Αντισταθμιστικά Δήμων και Δημοτών: 3% επί των εσόδων του έργου.

* Διακοψιμότητα (Μεταβατικό Τέλος Ασφάλειας Εφοδιασμού): 1,3%-2% επί των εσόδων του έργου.

* Χρέωση Λειτουργίας ΔΑΠΕΕΠ (Διαχειριστή ΑΠΕ & Εγγυήσεων Προέλευσης): 0,17-0,35 €/MWh

* Κόστος εκπροσώπησης και αποκλίσεων μέσω ΦΟΣΕΤΕΚ (Φορέα Σωρευτικής Εκπροσώπησης Τελευταίου Καταφυγίου) ή ΦΟΣΕ (Φορέα Σωρευτικής Εκπροσώπησης) που αναμένεται να προσφέρουν τις πιο συμφέρουσες τιμές για τους Παραγωγούς: 4-8,5 ευρώ ανά MWh.

* Το ποσό της ενίσχυσης υπολογίζεται μηνιαίως για το σύνολο των έργων της κάθε τεχνολογίας ΑΠΕ βάσει της Ειδικής Τιμής Αγοράς (ΕΤΑ). Αυτή η διακύμανση σε ετήσια βάση μπορεί να φτάσει και 0,4 ευρώ ανά MWh χαμηλότερα σε σχέση με την Τιμή Αναφοράς, για την τεχνολογία των Αιολικών Πάρκων όπως έχουν δείξει σχετικές προσομοιώσεις.

Το κόστος

Οι χρεώσεις και τα τέλη επιβαρύνουν ακόμη και 15% την τελική τιμή. Και όπως εξηγούν στελέχη της αγοράς ΑΠΕ, «αν υπολογιστούν στην ανώτατη τιμή εκκίνησης της δημοπρασίας, δηλ. στα 90 ευρώ ανά MWh για τα αιολικά, αθροίζονται περίπου στα 8 έως 13,8 ευρώ ανά MWh, δηλαδή μπορούν να αποτελέσουν πάνω από το 15% μιας προσφοράς».

Και οι ίδιες πηγές συνιστούν πως αυτές οι χρεώσεις, που επηρεάζουν αισθητά τα τελικά έσοδα των παραγωγών, θα πρέπει οπωσδήποτε να ληφθούν υπόψη στις προσφορές τους, αλλιώς, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς τους, «μπορούν να κρύβουν δυσάρεστες και μακροχρόνια αρνητικές εκπλήξεις για τους "επιτυχόντες" στους επερχόμενους διαγωνισμούς».

Είναι, με πιο απλά λόγια, πιθανόν κάποιος επενδυτής να δώσει χαμηλή τιμή, να κερδίσει στον διαγωνισμό τα MW που θέλει, και στην πορεία εκτέλεσης του έργου να διαπιστώνει ότι δεν του βγαίνουν τα νούμερα. Τότε δεν θα μπορέσει να κάνει την επένδυση, ενώ επιπλέον η ποσότητα ενέργειας που θα έχει δεσμεύσει, θα στερήσει το δικαίωμα σε άλλον να δραστηριοποιηθεί.