Ρέπος, αγορές και πλεόνασμα χτίζουν ήδη μαξιλάρι 10 δισ.

Στα 7 δισ. ευρώ φτάνει ήδη, σύμφωνα με πληροφορίες, το μαξιλάρι διαθεσίμων του ελληνικού δημοσίου, το οποίο έχει χτιστεί από την καλοκαιρινή έξοδο στις αγορές, το περυσινό πρωτογενές πλεόνασμα (κοντά στο 4% του ΑΕΠ, αν προσμετρηθεί και το κοινωνικό μέρισμα), αλλά και τα repos που έχουν συναφθεί με φορείς της γενικής κυβέρνησης.

Τα κεφάλαια αυτά βρίσκονται κατατεθειμένα είτε στον ειδικό λογαριασμό της Τράπεζας της Ελλάδος, είτε σε εμπορικές τράπεζες. Στους φορείς της γενικής κυβέρνησης εκτιμάται ότι υπάρχουν διαθέσιμα επιπλέον 5 δισ. ευρώ «σε πρώτη ζήτηση» ενώ με τα 3 δισ. ευρώ της έκδοσης επταετών ομολόγων ήδη το «μαξιλάρι», χωρίς τη συνδρομή του ESM, φτάνει τα 10 δισ. ευρώ.

Το σενάριο εργασίας πάνω στο οποίο δουλεύει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης προβλέπει τη δημιουργία ενός «μαξιλαριού» της τάξεως των 19-20 δισ. ευρώ έως το τέλος του τρίτου προγράμματος του ESM.

Αυτό θα είναι το δίχτυ ασφαλείας της ελληνικής οικονομίας, προκειμένου να υποστηριχθεί η έξοδος από το τρίτο πρόγραμμα χωρίς έξτρα χρηματοδότηση από τον επίσημο τομέα. Στο σενάριο αυτό και πάλι χθες, ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας εξέφρασε την άποψη ότι θα ήταν προτιμότερη η ύπαρξη ενός προληπτικού πλαισίου στήριξης. Η θέση αυτή αποτυπώθηκε πρώτη φορά στην ενδιάμεση έκθεση νομισματικής πολιτικής της ΤτΕ, προκαλώντας τις αντιδράσεις της κυβέρνησης.

Παρ’ όλα αυτά, ο κ. Στουρνάρας μιλώντας χθες σε εκδήλωση του ελληνοϊσπανικού εμπορικού επιμελητηρίου υπογράμμισε ότι «ένα τέτοιο προληπτικό πλαίσιο στήριξης θα μπορούσε να βοηθήσει την ελληνική οικονομία, οδηγώντας σε χαμηλότερα επίπεδα το κόστος δανεισμού του ελληνικού δημοσίου, καθώς θα παρείχε εξασφαλίσεις για τη χρηματοδοτική ικανότητα της Ελλάδας μετά το τέλος του προγράμματος τον Αύγουστο του 2018, ιδίως στην περίπτωση όπου οι συνθήκες στις διεθνείς αγορές επιδεινωθούν».

Επιπρόσθετα, ο κ. Στουρνάρας σημείωσε ότι μια τέτοια εξέλιξη θα επέτρεπε τη διατήρηση της κατ’ εξαίρεση αποδοχής ελληνικών ομολόγων (waiver) από την ΕΚΤ και τη συμμετοχή της Ελλάδας στο QE στην κανονική ή τη μεταβατική περίοδο.

«Η διατήρηση του waiver είναι κατά την άποψη της Τράπεζας της Ελλάδος σημαντική για την ομαλή χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών, όσο η πιστοληπτική αξιολόγηση της Ελλάδας παραμένει χαμηλότερα από την επενδυτική βαθμίδα», πρόσθεσε ο κ. Στουρνάρας.

Στους κόλπους του οικονομικού επιτελείου, η γραμμή για τη μετά το πρόγραμμα περίοδο προβλέπει «αρκετά καθαρή έξοδο», όπως ανέφερε την περασμένη εβδομάδα ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, ενώ κρίνεται σύμφωνα με πληροφορίες ότι η απώλεια του waiver… δεν φέρνει την καταστροφή. Παράγοντες της αγοράς ομολόγων επισημαίνουν πως το μαξιλάρι διαθεσίμων μπορεί να λειτουργήσει ως ασπίδα προστασίας έναντι μελλοντικών αναταραχών, εκτός βέβαια και εάν ανακύψει μια κρίση ανάλογη με αυτή του 2008…

Προς το παρόν, οι αναταράξεις στην αγορά ομολόγων αντιμετωπίζονται με ψυχραιμία. Οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων κινούνται έντονα ανοδικά τις τελευταίες ημέρες (χθες το δεκαετές άγγιξε ακόμα και το 4,3%, όταν στις 25 Ιανουαρίου είχε υποχωρήσει έως και το 3,6%, ενώ η απόδοση του νέου επταετούς ομολόγου από 3,5% άγγιξε το 4%).

Οι εξελίξεις παρακολουθούνται με προσοχή από το υπουργείο Οικονομικών και τον Οργανισμό Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, αλλά η εκτίμηση που εκπέμπεται από αρμόδιες πηγές είναι πως οι αναταράξεις στις διεθνείς αγορές «δεν έχουν βάθος». Η Ελλάδα βέβαια παραμένει αδύναμος κρίκος, με ρηχή αγορά και οι αναταράξεις είναι πολλαπλάσιες, προσθέτουν οι ίδιες πηγές.

Επί του παρόντος, σχέδια άμεσης νέας εξόδου στις αγορές δεν υπάρχουν. Θα σταθμιστούν οι αποφάσεις μετά τις ιταλικές εκλογές της 4ης Μαρτίου και σε συνάρτηση και με τις διεθνείς εξελίξεις θα αποφασιστεί εάν έως τη λήξη του προγράμματος θα υπάρξει μία ή δύο εκδόσεις, αν η έκδοση θα έχει αμυντικό (3ετία) ή επιθετικό χαρακτήρα (ακόμα και πάνω από δεκαετία), ή θα αφεθεί η δεύτερη έξοδος για μετά τη λήξη του προγράμματος.

Νωρίτερα, εντός Μαρτίου πάντως, αναμένεται η έκδοση 12μηνων εντόκων γραμματίων ενώ οι σκέψεις για έκδοση και 18μηνων τίτλων παραμένουν στο συρτάρι.