Ξενοδοχεία: Προειδοποιητικά alert για αναπροσαρμογή στρατηγικής

Την επιτακτική ανάγκη άμεσης αναπροσαρμογής των στρατηγικών επιλογών του ελληνικού τουρισμού, από την οποία θα εξαρτηθεί το μέλλον του τα προσεχή χρόνια, αναδεικνύουν οι επιδόσεις των ελληνικών ξενοδοχείων το 2017.

Τα στοιχεία περιλαμβάνονται σε σχετική μελέτη του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων (ΙΤΕΠ) του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΞΕΕ) και παρουσιάστηκαν κατά τη διάρκεια της 7ης Γενικής Συνέλευσής του, που πραγματοποιήθηκε στο περιθώριο της έκθεσης HORECA στο εκθεσιακό κέντρο Metropolitan Expo Athens του Αεροδρομίου της Αθήνας.

Κυβέρνηση και επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στον ευρύτερο χώρο του τουρισμού καλούνται να λάβουν κρίσιμες αποφάσεις καθώς τα στοιχεία αποτυπώνουν κρίσιμα θέματα:

* Ότι μεγαλώνει αντί να μικραίνει το χάσμα ανάμεσα στους γνωστούς προορισμούς και την υπόλοιπη χώρα, με αποτέλεσμα να μη διαχέονται σε όλη τη χώρα τα οφέλη από τον βασικό τομέα της ελληνικής οικονομίας

* Διατηρείται αντί να «λειαίνεται» η έντονη εποχικότητα, με αποτέλεσμα να συνωστίζεται η συντριπτική πλειοψηφία σε μόλις τέσσερις μήνες του χρόνου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την εξάντληση των εργαζόμενων αλλά και την υπερφόρτωση των υποδομών.

* Το γεγονός πως σε έναν από τους δημοφιλέστερους τουριστικούς προορισμούς του κόσμου όπως η Ελλάδα, οι διακοπές τείνουν να αποτελέσουν απαγορευμένο καρπό για τους Έλληνες. Τάση που επιβεβαιώνεται από το γεγονός ότι μειώνεται σταθερά η παρουσία των Ελλήνων πελατών στα ξενοδοχεία, επαναφέροντας σε κυβέρνηση (σ.σ. προγράμματα κοινωνικού τουρισμού) και επιχειρηματίες (σ.σ. ειδικές προσφορές) το ερώτημα για το πώς σκοπεύουν να διασφαλίσουν πως οι Έλληνες θα μπορούν να κάνουν διακοπές στη χώρα τους.

Όπως προκύπτει από τη μελέτη του ΙΤΕΠ, οι γνωστές πέντε περιφέρειες της χώρας (Νότιο Αιγαίο, Κρήτη, Ιόνιο, Κεντρική Μακεδονία και Αττική) αντιπροσωπεύουν το 85% των συνολικών επισκέψεων και το 85-90% των εισπράξεων και διανυκτερεύσεων που κατέγραψε το 2017 ο ελληνικός τουρισμός.

Το χάσμα που έχει διαμορφωθεί μεταξύ των δημοφιλών τουριστικών περιοχών και της… άλλης Ελλάδας αποτυπώνεται στο γεγονός πως τα αντίστοιχα μερίδια των υπόλοιπων οκτώ περιφερειών κυμαίνονται από 0,3% έως 4,2%.

Πώς θα μπορούσε, όμως, να είναι διαφορετικά τα μεγέθη, όταν στις πέντε βασικές περιφέρειες συγκεντρώνεται το 78% του ξενοδοχειακού δυναμικού της χώρας. Αποτέλεσμα και των πολιτικών κινήτρων που δίνονται επί δεκαετίες για τη δημιουργία ολοένα περισσότερων ξενοδοχείων στις ήδη γνωστές παραθεριστικές περιοχές της χώρας.

Ακόμα και μεταξύ των πέντε αυτών περιφερειών, ωστόσο, καταγράφεται μια ακόμα «ψαλίδα». Αφορά στις περιοχές που προσελκύουν τους περισσότερους επισκέπτες κι εκείνες που αποσπούν τη μερίδα του λέοντος των εισπράξεων.

Η περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας εμφανίζεται να είναι πρώτη από άποψη επισκέψεων καθώς προσελκύει το 23,9% του συνόλου αλλά καταφέρνει να αποσπάσει μόλις το 13,2% των συνολικών εισπράξεων.

Το νότιο Αιγαίο στον αντίποδα (Κυκλάδες, Δωδεκάνησα) εμφανίζεται να προσελκύει το 19% των συνολικών επισκέψεων αλλά αποσπά το μεγαλύτερο μερίδιο των εισπράξεων (25,9%).

Το δεύτερο μεγαλύτερο μερίδιο εισπράξεων απέσπασε η Κρήτη (23,1%), παρότι υποδέχθηκε το 15,5% των επισκέψεων.

Το παράδειγμα της Αττικής (σ.σ. όπως και της κεντρικής Μακεδονίας) αποδεικνύει πως τα ρεκόρ ξένων επισκεπτών δεν μεταφράζονται αυτομάτως σε αύξηση εσόδων. Είναι χαρακτηριστικό πως τα ξενοδοχεία της Αττικής υποδέχθηκαν σχεδόν όσους επισκέπτες και η Κρήτη (15,3% του συνόλου) αλλά είδαν στα ταμεία τους τις μισές εισπράξεις των κρητικών ξενοδοχείων (13,2% των συνολικών εσόδων).

Τη μεγαλύτερη ισορροπία μεγεθών εμφάνισαν τα νησιά του Ιονίου, όπου συγκεντρώνεται το 12,8% του ξενοδοχειακού δυναμικού της χώρας αλλά κατάφερε να αποσπάσει περισσότερες εισπράξεις από τις αντίστοιχες της Αττικής (μερίδιο 13,5%), παρά το γεγονός ότι υποδέχθηκε τους λιγότερους επισκέπτες από τις υπόλοιπες τέσσερις δημοφιλείς περιφέρειες (10,4% των συνολικών επισκέψεων).

Το πρόβλημα της εποχικότητας παραμένει αντί να αμβλύνεται στον ελληνικό τουρισμό, παρά τη βελτίωση των μεγεθών του τέταρτου τριμήνου.

Οι ξένοι επισκέπτες που ήρθαν το 2017 στην Ελλάδα με αεροπλάνο κατέγραψαν άνοδο 8,4% έναντι 9,2% το 2016. Όμως, στο τετράμηνο Ιουνίου-Σεπτεμβρίου συρρέουν οι συντριπτικά περισσότεροι. Είναι χαρακτηριστικό πως στο συγκεκριμένο διάστημα έρχεται στην Ελλάδα το 70% των ξένων επισκεπτών και πραγματοποιείται σχεδόν το 80% των συνολικών διανυκτερεύσεων.

Από τη μελέτη του ΙΤΕΠ προκύπτει, ταυτόχρονα, πως το 85% των συνολικών διανυκτερεύσεων πραγματοποιείται από ξένους επισκέπτες. Γεγονός που αποτυπώνει εύγλωττα το γεγονός πως ο τουρισμός αποτελεί πλέον κατά βάση εξαγωγική δραστηριότητα.

Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με τη μελέτη, αναδεικνύεται η πίεση που δέχονται οι  περιοχές και τα ξενοδοχεία που υποδέχονταν κυρίως Έλληνες πελάτες στα προ κρίσης χρόνια.

Το ειδικό βάρος της εγχώριας πελατείας των ξενοδοχείων συρρικνώθηκε ακόμα περισσότερο το 2017, με αποτέλεσμα οι Έλληνες να αντιπροσωπεύουν πλέον το 27% των αφίξεων στα ξενοδοχεία (29,3% το 2016) αλλά μόλις το 14,9% των διανυκτερεύσεων, έναντι 16,2% το 2016.