ΔΕΗ: Ο φόβος των Βρυξελλών και τα μηνύματα από το market test

Πλειάδα στρεβλώσεων και εμποδίων που αποτρέπουν εγχώριους παίκτες να συμμετάσχουν στον διαγωνισμό πώλησης των τεσσάρων λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ, περιγράφουν στο market test μεγάλες εταιρίες παραγωγής ρεύματος που δραστηριοποιούνται στην ελληνική αγορά.

Την ίδια στιγμή, έντονη είναι η ανησυχία στους κόλπους της διοίκησης της δημόσιας επιχείρησης ηλεκτρισμού για το ενδεχόμενο η Κομισιόν να ανοίξει και θέμα υδροηλεκτρικών σταθμών, μετά τις εφόδους που πραγματοποίησαν οι υπηρεσίες της στις αρχές του 2017. Από την επεξεργασία των στοιχείων, σύμφωνα με πληροφορίες, φέρονται να έχουν εντοπίσει ενδείξεις χειραγώγησης της αγοράς με την υδροηλεκτρική παραγωγή.

Ειδικότερα, και σε σχέση με τη διαδικασία του market test, η οποία έχει ολοκληρωθεί με τη συμπλήρωση των ερωτηματολογίων από ξένους και Ελληνες δυνητικούς επενδυτές, πηγές του Euro2day.gr παραπέμπουν σε αρνητικές προθέσεις συμμετοχής στο διεθνή διαγωνισμό. Και αυτό προκύπτει κυρίως από τις απαντήσεις που έδωσαν εγχώριοι παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας.

Εντοπίζουν τα προβλήματα που υπάρχουν στις μονάδες της Μελίτης και της Μεγαλόπολης. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι η υπάρχουσα μονάδα της Μελίτης δεν έχει ξεκάθαρο αδειοδοτικό καθεστώς. Στο σημείο αυτό πρέπει να σημειωθεί, όπως είχε αναδείξει και το Euro2day.gr στις 15 Σεπτεμβρίου 2017, οι μονάδες παραγωγής της ΔΕΗ έχουν μία ενιαία άδεια λειτουργίας, η οποία παρατείνεται προσωρινά και ανά τακτά διαστήματα. Δεν είναι ξεκάθαρο δηλαδή αν έχουν, η κάθε μία, για παράδειγμα, Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων.

Τα προβλήματα σε Μελίτη και Μεγαλόπολη

Πάλι στην περίπτωση της Μελίτης, στις απαντήσεις του market test περιγράφεται και η περιπλεγμένη κατάσταση των ορυχείων που τροφοδοτούν τη μονάδα και πρόκειται να εφοδιάζουν και τη δεύτερη όταν θα κατασκευαστεί.

Η "Μελίτη 1" παίρνει λιγνίτη, μόνο από το κοίτασμα της Αχλάδας, ενώ τα δύο της Βεύης και του Κλειδιού αντιμετωπίζουν προβλήματα λειτουργίας. Για παράδειγμα το ένα πεδίο της Βεύης αν και είχε, πριν από περίπου τέσσερα χρόνια, κατακυρωθεί κατόπιν διεθνούς διαγωνισμού σε ιδιώτη επενδυτή, εντούτοις η σύμβαση δεν έχει πάει προς κύρωση στη Βουλή, ενώ πέρυσι ο υπουργός ΠΕΝ Γιώργος Σταθάκης είχε προαναγγείλει την ακύρωση του σχετικού διαγωνισμού.

Επίσης ένα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα ορυχεία είναι η αναγκαιότητα μετακίνησης οικισμού, σύμφωνα πάντα με τα όσα περιγράφουν ανεξάρτητοι παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας. Ως αποτέλεσμα τούτων είναι να κάνουν λόγο ακόμη και για πρόβλημα εφοδιαστικής επάρκειας της Μελίτης.

Ακόμη σε σχέση με το επενδυτικό ρίσκο στον λιγνίτη, οι ίδιοι υποστηρίζουν ότι δεν αφήνουν ιδιαίτερα περιθώρια κέρδους, ενώ συνδέουν την εκτίμηση αυτή και με τις αποφάσεις που έχει πάρει η Ε.Ε. για πλήρη απανθρακοποίηση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας το 2050 με αύξηση των ποσοστών συμμετοχής των ΑΠΕ για το 2030 στο 40%.

Αναφορικά με τις δύο λιγνιτικές μονάδες της Μεγαλόπολης, ιδιώτες παραγωγοί ρεύματος εντοπίζουν λιγότερα προβλήματα, οδηγώντας στο συμπέρασμα πως είναι δυνατόν κάποιοι να βλέπουν με μία πιο θετική ματιά τη συμμετοχή τους στην επένδυση σε αυτές. Ανάμεσα στα προβλήματα που περιέγραψαν είναι η κατασκευαστική και λειτουργική συνύπαρξη τους με εκείνη του φυσικού αερίου, αλλά και τα προβλήματα επάρκειας του δικτύου μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Ως γνωστόν στην Πελοπόννησο έχουν καθυστερήσει σημαντικά τα έργα αναβάθμισης του δικτύου της υπερυψηλής τάσης.

Ανησυχία από τις έρευνες της Κομισιόν

Την ίδια στιγμή κι ενώ η γενική διεύθυνση Ανταγωνισμού αναμένεται να στείλει στην κυβέρνηση τις παρατηρήσεις της από τα ευρήματα του market test των τεσσάρων λιγνιτικών μονάδων της ΔEΗ, έντονη είναι η ανησυχία στους κόλπους της διοίκησης της εταιρίας για τα ευρήματα από τους ελέγχους που έκαναν στις αρχές του 2017 με αιφνιδιαστικές εφόδους στελέχη της Κομισιόν. Πηγές θέλουν, από τα στοιχεία που έχουν συλλέξει να εντοπίζονται ενδείξεις χειραγώγησης της αγοράς με τους υδροηλεκτρικούς σταθμούς.

Για την ακρίβεια, όπως λένε οι πληροφορίες, η δημόσια εταιρία- που έχει και το μονοπώλιο στα νερά- φέρεται να δήλωνε πλαστά στοιχεία (ανάγκη να αδειάσουν τα φράγματα για λόγους ασφαλείας) για την ένταξη στο σύστημα της παραγωγής ρεύματος υδροηλεκτρικών σταθμών της. Έτσι έπαιρναν προτεραιότητα έναντι άλλων ακριβότερων μονάδων παραγωγής ρεύματος (φυσικού αερίου ιδιωτών) και διαμόρφωναν χαμηλή χονδρεμπορική τιμή. Το αποτέλεσμα ήταν να «πετάνε» εκτός της αγοράς τις μονάδες ρεύματος των ανεξάρτητων παραγωγών.

Αξίζει να τονιστεί ότι οι έφοδοι των στελεχών της γενικής διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Κομισιόν έγιναν τον Φεβρουάριο και λίγες μέρες μετά ο πρόεδρος της ΔEΗ Εμμανουήλ Παναγιωτάκης έκανε δημοσίως καταγγελίες για πρακτικές χειραγώγησης στην αγορά ρεύματος από ιδιώτες την περίοδο της ενεργειακής κρίσης του Δεκεμβρίου 2016- Ιανουαρίου 2017. Τελικά η Κομισιόν είχε διαφορετική άποψη...

«Παραμόρφωση» της αγοράς ηλεκτρισμού

Ανάλογη πρακτική με την οποία η αγορά ενέργειας «παραμορφώνεται», ευνοώντας τη ΔEΗ έναντι των ανταγωνιστών της, γίνεται και με τις μονάδες της Μεγαλόπολης 5 φυσικού αερίου και των δύο υδροηλεκτρικών σταθμών του Ιλαρίωνα.

Η μονάδα και οι δύο σταθμοί αν και έχουν κατασκευαστεί εδώ και χρόνια βρίσκονται όλο αυτό το διάστημα σε καθεστώς δοκιμαστικής λειτουργίας. Όπως παραδέχονται και στελέχη της ίδιας της ΔΕΗ οι μονάδες αυτές όταν μπαίνουν στο σύστημα δεν τιμολογούνται, με αποτέλεσμα να κατεβαίνει η οριακή τιμή του συστήματος να πετιούνται εκτός μονάδες ανταγωνιστών, αλλά και οι τελευταίοι να ζημιώνονται, αφού έχουν μεγαλύτερο χαρτοφυλάκιο παραγωγής έναντι προμήθειας ρεύματος.

Συμπερασματικά, στελέχη της διοίκησης της δημόσιας εταιρίας δεν κρύβουν την ανησυχία τους πως αν ο διεθνής διαγωνισμός πώλησης των λιγνιτικών μονάδων δεν έχει επενδυτικό ενδιαφέρον, τότε οι Βρυξέλλες - που στη φάση αυτή επιδιώκουν να δέσουν τα ευρήματα τους από τις έρευνες στην οδό Χαλκοκονδύλη, αναμένεται να ανοίξουν θέμα πώλησης και υδροηλεκτρικών σταθμών.