Σκληραίνει η κόντρα ΔΕΗ-ιδιωτών για τις τιμές ΝΟΜΕ

Τη διαμάχη μεταξύ ΔΕΗ και εναλλακτικών προμηθευτών ηλεκτρικής ενέργειας για την πορεία της απελευθέρωσης της αγοράς αναζωπύρωσε η τελευταία δημοπρασία ΝΟΜΕ.

Την ίδια στιγμή, η ΡΑΕ, σύμφωνα με πληροφορίες του Euro2day.gr, βάζει στο «μικροσκόπιο» τις 13 ώρες της δημοπρασίας της περασμένης Τετάρτης όπως και τις συμπεριφορές των 19 συμμετεχόντων.

Πηγές της Αρχής αναφέρουν ότι «με μία πρώτη ανάγνωση των αποτελεσμάτων, δεν θεωρείται φυσιολογική η τόσο μεγάλη άνοδος των τιμών». Όπως προσθέτουν, «το προθεσμιακό προϊόν ηλεκτρικής ενέργειας ήταν μεγάλο 718 MWh/h και δεν δικαιολογεί τις υψηλές τιμές».

Συνεπώς, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η έρευνα της ΡΑΕ επικεντρώνεται στο να διαπιστώσει αν οι τιμές των 45,2 ευρώ ανά MWh (έναντι της τιμής εκκίνησης των 32,05 ευρώ) που προσφέρθηκαν ήταν απλά αποτέλεσμα διαφορετικών στοχεύσεων που είχαν οι 19 παίκτες, συντείνοντας μέσα από έναν ανταγωνισμό προσφορών, ή αν λόγω των μέτρων που έλαβε η Αρχή για τον περιορισμό των εξαγωγών όγκων, κάποιοι είδαν τη συγκεκριμένη δημοπρασία ως τελευταία ευκαιρία αποκόμισης ποσοτήτων, προκειμένου αργότερα να τις μεταπωλήσουν με κέρδος στη δευτερογενή αγορά ή στο εξωτερικό.

Στο σημείο αυτό πρέπει να σημειωθεί ότι οι δημοπρασίες ΝΟΜΕ θεσπίστηκαν από πέρυσι τον Οκτώβριο ως μεταβατικός μηχανισμός ανοίγματος της αγοράς ρεύματος και μείωσης των μεριδίων της Eπιχείρησης.

Δηλαδή πωλούνται συγκεκριμένες ποσότητες φθηνής (από λιγνίτη και νερό) ενέργειας της εταιρείας με τη διαδικασία των δημοπρασιών, σε οριζόμενη από τη ΡΑΕ τιμή εκκίνησης, ώστε οι προμηθευτές να αποκτήσουν ενέργεια σε κόστη που θα τους επιτρέψουν να δημιουργήσουν ανταγωνιστικά τιμολόγια προς τους τελικούς καταναλωτές. Στις δημοπρασίες συμμετέχουν επίσης έμποροι ηλεκτρικής ενέργειας και βιομηχανίες.

Τα ΝΟΜΕ είναι ο μεταβατικός μηχανισμός που τρέχει μέχρι το 2020, οπότε και θα απελευθερωθεί πλήρως η αγορά ηλεκτρισμού με την ολοκλήρωση του target model και την πώληση λιγνιτικών μονάδων της εταιρείας.

Οι βολές της ΔΕH

Με αφορμή τα αποτελέσματα της τελευταίας δημοπρασίας, κύκλοι της ΔΕH προχώρησαν κατά την προσφιλή τους τακτική σε σχολιασμό.

Αφήνουν δε, αιχμές σε βάρος εναλλακτικών προμηθευτών και παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ παράγοντες της αγοράς στους οποίους απευθύνθηκε το Euro2day.gr  απαντούν στο κρατικό μονοπώλιο.

Ειδικότερα, πηγές της ΔΕH σχολιάζουν πως «η μεγάλη συμμετοχή στη δημοπρασία αποδεικνύει πόσο συμφέρει τους εναλλακτικούς παρόχους (και τους traders) το συγκεκριμένο προϊόν ακόμη και στην τιμή των 45,2 ευρώ, που έκλεισε η συγκεκριμένη δημοπρασία. Κανείς δεν αγοράζει σε τιμή που δεν τον συμφέρει», αναφέρουν χαρακτηριστικά.

Στον αντίποδα, παράγοντες της αγοράς σημειώνουν ότι «αυτό δείχνει πόσο κλειστή παραμένει η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας καθώς οι εναλλακτικοί προμηθευτές είναι εξαρτώμενοι από τις δημοπρασίες ΝΟΜΕ. Ο συγκεκριμένος μεταβατικός μηχανισμός είναι το μοναδικό όπλο για να διαμορφώσουν ανταγωνιστικές σε σχέση με τη ΔΕH  τιμές».

Κύκλοι της δημόσιας επιχείρησης αφήνουν υπαινιγμούς για το ότι οι εναλλακτικοί πάροχοι ηλεκτρικού ρεύματος δεν μετακυλίουν τα οφέλη που αποκομίζουν από το ΝΟΜΕ στα τιμολόγια των καταναλωτών: «Με 45,2 ευρώ ανά μεγαβατώρα, αγόρασαν το προς πώληση προϊόν (ηλεκτρική ενέργεια) κατά 17-20% φθηνότερα από όσο το προμηθεύεται η ΔΕH για τους δικούς της πελάτες. Γιατί αυτό δεν το μετακυλίουν στην κατανάλωση, ώστε να κερδίσουν μερίδια στην αγορά; Πόσο μεγαλύτερο περιθώριο κέρδους χρειάζονται ορισμένοι;» διερωτώνται τα ίδια πρόσωπα.

Παράγοντες της αγοράς υπενθυμίζουν ότι «οι προμηθευτές ρεύματος έχουν βγει στον ανταγωνισμό με χαμηλότερες από τη ΔΕH τιμές αλλά και με προσφορές. Για πρώτη φορά κι ενώ η εταιρεία βρίσκεται σε κυρίαρχη θέση, λειτουργεί ο ανταγωνισμός στη λιανική ρεύματος».

Μάλιστα σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, στις 21 Απριλίου στη Βουλή, από τότε που θεσπίστηκαν τα ΝΟΜΕ τον Νοέμβριο του 2016 μέχρι και το πρώτο τρίμηνο του έτους, οι ανεξάρτητοι προμηθευτές προσφέρουν ανταγωνιστικές χρεώσεις που είναι έως και 26% χαμηλότερες σε σχέση με εκείνες της ΔΕH.

Η επιβάρυνση

Επίσης στο ίδιο θέμα, οι παράγοντες της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας θυμίζουν και το πρόσφατο κόστος που επωμίστηκαν οι προμηθευτές. Ο λόγος για τη «χρέωση προμηθευτή» προκειμένου να κλείσει το έλλειμμα του ειδικού λογαριασμού των ΑΠΕ. Επικαλούνται μάλιστα στοιχεία της ΡΑΕ, σύμφωνα με τα οποία το όφελος από τα ΝΟΜΕ ήταν 5 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, ενώ η επιβάρυνση από τη χρέωση προμηθευτή ήταν πάνω από τα 7,5 ευρώ. Και πάλι οι ιδιώτες δεν μετακύλισαν αυτό το κόστος, αλλά συνέχισαν την πολιτική της μείωσης των τιμών, λένε οι ίδιες πηγές.

Η ΔΕH χάνει από τα ΝΟΜΕ αλλά κερδίζει από νερά και λιγνίτες

Οι ίδιοι κύκλοι της ΔΕH, θέλοντας να δείξουν ότι η εταιρία βρίσκεται και για άλλον έναν λόγο σε δυσμενέστερη θέση έναντι των ανταγωνιστών της, υποστηρίζουν ότι η εταιρία «έχει πελάτες όλους τους καταναλωτές Υψηλής Τάσης, τους αγρότες, τους δικαιούχους ΚΟΤ και λοιπές κατηγορίες με μηδενικό (στην καλύτερη περίπτωση) περιθώριο κέρδους, πράγματα που επιβαρύνουν την ανταγωνιστική της θέση ακόμη περισσότερο».

Σε αυτή την παρατήρηση παράγοντες της αγοράς σχολιάζουν πως «η ΔΕH διατηρεί επίσης το πλεονέκτημα της φθηνής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, που είναι ο λιγνίτης και τα υδροηλεκτρικά», ενώ στο θέμα των δικαιούχων ΚΟΤ και αγροτών, συμπληρώνουν ότι «δεν ευθύνεται ο ανταγωνισμός για το γεγονός πως η κοινωνική πολιτική στο ρεύμα ασκείται μέσω της δημόσιας επιχείρησης αντί του κρατικού προϋπολογισμού, όπως συμβαίνει σε άλλα κράτη».

Εξάλλου, κύκλοι της ΔΕH χαρακτηρίζουν «αβάσιμα» τα περί κερδών της ΔΕH  από την αύξηση των τιμών στη δημοπρασία της περασμένης Τετάρτης. Σημειώνουν ότι αν δεν υπήρχε η δημοπρασία, θα πωλούσε το προϊόν των 716 MWh στα 55 ευρώ ανά Μεγαβατώρα (Οριακή Τιμή Συστήματος) και όχι στα 45,2 που το διέθεσε τελικά. Συνεπώς έχει απώλεια 63 εκατ. ευρώ.

Παράγοντες της αγοράς σημειώνουν ότι «με την αύξηση των τιμών ΝΟΜΕ της τελευταίας δημοπρασίας, η ΔΕH περιόρισε τις απώλειές της σε σχέση με την τιμή εκκίνησης των 32,05 ευρώ ανά MWh».

Επιπλέον, υπενθυμίζεται ότι η ΡΑΕ όρισε τη συγκεκριμένη τιμή εκκίνησης, λαμβάνοντας υπόψη την κάλυψη κόστους παραγωγής της ΔΕH.

Η ουσία των ΝΟΜΕ

Τέλος, κύκλοι της ΔΕH παρατηρούν, αφήνοντας αιχμές σε βάρος αρμόδιων εποπτικών αρχών της αγοράς ηλεκτρισμού, ότι «θα ήταν καλό όλοι οι αρμόδιοι να λαμβάνουν υπόψη στις αναλύσεις τους για το άνοιγμα της αγοράς, το δεδομένο ότι ορισμένοι προμηθευτές που είναι και παραγωγοί έχουν πολύ μικρότερα μερίδια στη λιανική από ό,τι στην παραγωγή», λένε κι εξηγούν: «Με άλλα λόγια, παράγουν πολύ περισσότερο από όσο χρειάζονται για τους πελάτες τους και μάλιστα αγοράζουν επιπλέον ενέργεια μέσω των ΝΟΜΕ. Τη διαφορά αντί να τη χρησιμοποιήσουν για να αυξήσουν την πελατεία τους την πωλούν στη χονδρική αγορά (δηλ. κατά κύριο λόγο στη ΔΕH)».

Παράγοντες της αγοράς απαντούν ότι «με τον τρόπο αυτό λειτουργεί το σύστημα της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα μας» κι αυτό επειδή η αγορά είναι κλειστή. Σε ό,τι αφορά στην παραγωγή ενέργειας από τις μονάδες τους σε ποσότητες μεγαλύτερες των αναγκών των πελατών τους την αποδίδουν στον σταδιακό περιορισμό λειτουργίας των σταθμών της δημόσιας επιχείρησης. Το αποτέλεσμα είναι ότι «το κενό το καλύπτουν οι ιδιώτες παραγωγοί και φυσικά και οι ΑΠΕ».

Συμπερασματικά, παράγοντες της αγοράς ηλεκτρισμού σημειώνουν ότι «τα ΝΟΜΕ είναι μεταβατικός μηχανισμός και όχι ο μηχανισμός που απελευθερώνει την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Θεσπίστηκε ακριβώς ως προσωρινός τρόπος για να λειτουργήσει ο ανταγωνισμός μέχρι το πλήρες άνοιγμα».

Και καταλήγουν: «Η διαμόρφωση ακόμη ανταγωνιστικότερων τιμών γίνεται μέσα από ένα ποικίλο μείγμα της παραγωγής ρεύματος. Κι αυτή τη στιγμή, η ΔΕH  διαθέτει φυσικό αέριο, νερό, λιγνίτη και ΑΠΕ.

Οι ιδιώτες έχουν μόνο το φυσικό αέριο και τις ΑΠΕ. Άρα δεν έχουν πλήρες μείγμα παραγωγής».