Αγώνας δρόμου για τις εκκρεμείς συντάξεις

Σε διαρκή αγώνα δρόμου για την έκδοση όσο το δυνατόν περισσότερων συντάξεων βρίσκεται η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας. Ήδη τα στοιχεία για τις πληρωμές αλλά και την εκκαθάριση των αρχείων με τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις έχουν τεθεί υπό τον έλεγχο τόσο των τεχνικών κλιμακίων των δανειστών που βρίσκονται στην Αθήνα προετοιμάζοντας την έλευση των επικεφαλής τους, την ερχόμενη Δευτέρα, όσο και του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Όπως αποκαλύφθηκε μάλιστα, χθες, κατά τη συζήτηση στην επιτροπή της Βουλής για την παρακολούθηση του ασφαλιστικού συστήματος, ο έλεγχος των στοιχείων από ανεξάρτητη ελεγκτική αρχή -επελέγη το Ελεγκτικό Συνέδριο- αποτελεί μνημονιακή υποχρέωση, προκειμένου να πιστοποιηθεί η ακρίβεια των στοιχείων και να εκταμιευθούν τα χρήματα από το πρόγραμμα για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του δημοσίου.

Χθες εκδόθηκε μάλιστα και η εγκύκλιος του ΕΦΚΑ για τη διαδοχική ασφάλιση, σε συνέχεια της αντίστοιχης εγκυκλίου που υπεγράφη τον Σεπτέμβριο από το υπουργείο Εργασίας και ουσιαστικά, εντός της ερχόμενης εβδομάδας, όταν οι σχετικές παράμετροι περάσουν στο πληροφοριακό σύστημα του φορέα, θα ξεκινήσει η έκδοση των περίπου 10.000 εκκρεμών συντάξεων της συγκεκριμένης κατηγορίας. Βάσει των στοιχείων, συνολικά, στη λίστα με τις εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης, οι περιπτώσεις της διαδοχικής ασφάλισης ανέρχονται σε περίπου 21.000.

Από αυτές, με τη νέα εγκύκλιο αναμένεται να εκδοθούν και μάλιστα με σχετικά σύντομη διαδικασία, οι περίπου 10.000. που έχουν κατατεθεί από τις 13 Μαΐου 2016 και μετά. Και αυτό γιατί όπως προκύπτει και από τις διευκρινίσεις προς τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΕΦΚΑ, κaταργείται η τμηματική σύνταξη και ο τρόπος υπολογισμού είναι ενιαίος για όλους.

Οι ειδικοί εκτιμούν πως η κατάργηση των περίπλοκων υπολογισμών της τμηματικής σύνταξης θα οδηγήσει σε απλούστευση και επιτάχυνση του χρόνου απονομής καθώς το ενιαίο πλέον ποσό θα υπολογίζεται με ενιαίο χρόνο ασφάλισης και ενιαίες αποδοχές, βασισμένες στον μέσο όρο από την 1/1/2002 μέχρι την ημερομηνία εξόδου. Καταργείται η διάκριση μεταξύ «παλαιών» και «νέων» ασφαλισμένων όσον αφορά στην εφαρμογή των κανόνων της διαδοχικής ασφάλισης και ο χρόνος ασφάλισης χρησιμοποιείται διαδοχικά μόνο για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος.

Ως προς τον τρόπο υπολογισμού, λαμβάνονται υπόψη ως συντάξιμες αποδοχές ο μέσος όρος των αποδοχών που σχηματίζονται από τις εισφορές που έχουν καταβληθεί ετησίως από την 1/1/2002 κι έπειτα και μέχρι την ημερομηνία υποβολής του αιτήματος. Το ποσό της σύνταξης καταβάλλεται ολόκληρο για το σύνολο του χρόνου ασφάλισης στο όριο ηλικίας του φορέα ο οποίος έκρινε το δικαίωμα συνταξιοδότησης.

Όσον αφορά στη θεμελίωση του δικαιώματος, η αίτηση κρίνεται σύμφωνα με τις προϋποθέσεις του πρώην φορέα στον οποίο υπαγόταν τελευταία ο ασφαλισμένος.

Στα τεχνικά κλιμάκια αναμένεται να συζητηθεί σήμερα και η πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης για βελτίωση της βάσης υπολογισμού των συντάξεων χηρείας, προκειμένου να ξεκινήσει η έκδοση χιλιάδων σχετικών αιτήσεων συνταξιοδότησης, που έχει παγώσει μετά τη διαπίστωση ότι τα οριστικά ποσά συντάξεων σε πολλές περιπτώσεις ήταν κάτω και από τα 180 ευρώ.

Παράλληλα, στο υπουργείο Εργασίας εξετάζουν σοβαρά το ενδεχόμενο αλλαγής του τρόπου υπολογισμού των προσωρινών συντάξεων, έτσι ώστε το ποσό να προσεγγίζει σε μεγάλο βαθμό αυτό της οριστικής. Αν και οι εκπρόσωποι των δανειστών, παρά τις κυβερνητικές πιέσεις, επέμειναν στην αρχική συμφωνία με αποτέλεσμα οι πληρωμές των προσωρινών συντάξεων να μην προσμετρώνται στον στόχο για τα ληξιπρόθεσμα, το υπουργείο Εργασίας θα προωθήσει τη σχετική διάταξη, με στόχο να δοθεί ανάσα στους χιλιάδες υποψήφιους συνταξιούχους και να περιοριστεί έτσι η κοινωνική δυσαρέσκεια.

Οι κινήσεις αυτές γίνονται υπό το άγρυπνο βλέμμα των δανειστών αλλά και της αντιπολίτευσης, κυρίως της αξιωματικής, που καταγγέλλει την κυβέρνηση για πλαστά -fake- στοιχεία. Όπως χαρακτηριστικά αποκάλυψε χθες στη Βουλή ο πρώην υπουργός Εργασίας και αρμόδιος τομεάρχης της ΝΔ Γιάννης Βρούτσης, άλλα στοιχεία παρουσιάζει το σύστημα ΗΛΙΟΣ και άλλα επικαλείται η πολιτική ηγεσία του υπουργείου, με αποτέλεσμα να υπάρχουν περίπου 200.000 fake συντάξεις.

Από την πλευρά τους πάντως, τόσο ο υφυπουργός Εργασίας Τάσος Πετρόπουλος όσο και ο διοικητικής του ΕΦΚΑ Θανάσης Μπακαλέξης παρουσίασαν στοιχεία σύμφωνα με τα οποία στις 31/12/2014 υπήρχαν 381.444 συνταξιοδοτικές εκκρεμότητες, ενώ στις 10/10/2017 συνολικά -κύριες, επικουρικές και εφάπαξ- οι εκκρεμότητες φτάνουν τις 275.000. Από 1/1/2015 έως 10/10/2017 έχουν εκδοθεί 510.365 παροχές. Ειδικά στον ΕΦΚΑ, από 1/1/2017 έως 10/10/2017 πληρώθηκαν 85.549 νέες οριστικές συντάξεις και 41.277 προσωρινές, ενώ εκκαθαρίστηκαν από τις εκκρεμείς περίπου 28.000.

Ξεκινούν οι έλεγχοι από τα τεχνικά κλιμάκια

Έναν νέο... πονοκέφαλο για το οικονομικό επιτελείο, κατά την έναρξη της τρίτης αξιολόγησης από τους εκπροσώπους των δανειστών, αυτόν της ενοποίησης του μηχανισμού είσπραξης ασφαλιστικών εισφορών και φόρων, ανέδειξε χθες η σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο υπουργείο Οικονομικών. Πρόκειται για μνημονιακή υποχρέωση χωρίς σαφές χρονοδιάγραμμα, καθώς σύμφωνα με πληροφορίες, τόσο η ελληνική πλευρά όσο και οι εκπρόσωποι των πιστωτών συμφωνούν ότι δεν μπορεί να υλοποιηθεί έως το τέλος του έτους.

Η σχετική μνημονιακή υποχρέωση σχεδιάζεται να υλοποιηθεί εντός του 2018, αλλά θα πρέπει έως το τέλος του 2017 να συνταχθεί ο οδικός χάρτης των βημάτων που πρέπει να γίνουν προς αυτή την κατεύθυνση. Στο οικονομικό επιτελείο γνωρίζουν ότι είναι ένα δύσκολο εγχείρημα, με πολλά τεχνικά, διοικητικά αλλά και θεσμικά προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν πριν ληφθεί οποιαδήποτε απόφαση, κυρίως μετά την εμπειρία της ενοποίησης των ασφαλιστικών ταμείων στον ΕΦΚΑ. Δεν αποκλείεται δε, να αποδειχθεί και εξαιρετικά κοστοβόρο, εάν αποφασιστεί η δραστική μεταβίβαση από τα σημερινά συστήματα του ΕΦΚΑ, του ΚΕΑΟ και της ΑΑΔΕ, σε ένα ενιαίο σύστημα βεβαίωσης και είσπραξης τόσο των εισφορών όσο και των φόρων.

Για τον λόγο αυτό, εξετάζεται σύμφωνα με πληροφορίες το ενδεχόμενο, εφόσον συμφωνήσουν και οι εκπρόσωποι των δανειστών, να πάμε σταδιακά στην ενοποίηση. Αρχικά, θα πρέπει να προβλεφθεί η πλήρης επικοινωνία των πληροφοριακών συστημάτων του ΕΦΚΑ και της ΑΑΔΕ, η δυνατότητα πρόσβασης του ΚΕΑΟ σε στοιχεία της φορολογικής διοίκησης και στη συνέχεια να επιτευχθεί η βεβαίωση καθώς και η είσπραξη ασφαλιστικών και φορολογικών εσόδων. Ειδικά δε, η βεβαίωση των ασφαλιστικών εισφορών προϋποθέτει βαθιά γνώση των ασφαλιστικών θεμάτων, καθώς αντιστοιχεί σε συγκεκριμένο ασφαλιστικό χρόνο, ενώ ακόμη και μετά την ενοποίηση του τρόπου υπολογισμού των εισφορών, υπάρχουν διαφοροποιήσεις κυρίως στις περιπτώσεις διαδοχικής ή παράλληλης απασχόλησης.

Η πρώτη αντίδραση των δανειστών αναμένεται από τα τεχνικά κλιμάκια, που ξεκινούν τις συναντήσεις με τα στελέχη των ελληνικών υπουργείων από σήμερα.

Κατά τη χθεσινή, προπαρασκευαστική σύσκεψη στο υπουργείο Οικονομικών, σύμφωνα με υψηλόβαθμο κυβερνητικό στέλεχος δεν συζητήθηκε το θέμα της ρύθμισης των οφειλών σε 120 δόσεις, το οποίο βέβαια απασχολεί τα δύο υπουργεία και αναμένεται επίσης να τεθεί στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων τόσο με τα τεχνικά κλιμάκια όσο και με τους επικεφαλής των δανειστών.