Δεδομένη θεωρείται από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης η υπέρβαση του στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 1,75% του ΑΕΠ φέτος, με το προσχέδιο του προϋπολογισμού το οποίο κατατίθεται σήμερα στη Βουλή να βάζει τον πήχη στο 2,2% του ΑΕΠ, ανοίγοντας τον δρόμο για διανομή κοινωνικού μερίσματος.
Η γενική εκτίμηση του οικονομικού επιτελείου είναι πως για φέτος δεν απειλείται ούτε ο αναθεωρημένος στόχος για ανάπτυξη 1,8% (από 2,7% που προέβλεπε αρχικά ο προϋπολογισμός), υπό την προϋπόθεση βεβαίως ότι δεν θα ανακύψουν απρόβλεπτες δυσκολίες στην ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης έως το τέλος του έτους.
Για τους δύσκολους στόχους του 2018, όταν ο πήχης του πλεονάσματος μπαίνει στο 3,5% του ΑΕΠ και ο πήχης της ανάπτυξης στο 2,4%, στο οικονομικό επιτελείο επίσης επικρατεί αισιοδοξία. Ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, με συνέντευξή του (στη Νέα Σελίδα) εξέφρασε την πεποίθηση ότι δεν θα υπάρξει ανάγκη νέων μέτρων το 2018. Αυστηρή προϋπόθεση για να επιβεβαιωθεί η πεποίθηση είναι πράγματι ο ρυθμός ανάπτυξης να επιταχυνθεί στο 2,4%, στόχο για τον οποίο το Δημοσιονομικό Συμβούλιο την περασμένη Παρασκευή εξέφρασε επιφυλάξεις.
Αστοχίες στον ρυθμό ανάπτυξης είναι ικανές να οδηγήσουν σε πρόσθετα μέτρα καθώς η δυναμική των φορολογικών εσόδων παρουσιάζει έντονα σημάδια κόπωσης και η δεξαμενή των δημόσιων δαπανών έχει ελάχιστα περιθώρια μειώσεων. Μια επιπλέον καθοριστική παράμετρος είναι η στάση που θα τηρήσει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Η υπαναχώρηση στο θέμα των τραπεζών έβγαλε από το κάδρο των ανησυχιών της κυβέρνησης μια σημαντική παράμετρο αβεβαιότητας, κανείς όμως δεν μπορεί να προδιαγράψει με βεβαιότητα ότι το Ταμείο δεν θα επιμείνει στη θέση του (έχει ήδη διατυπωθεί από το καλοκαίρι) για εμπροσθοβαρή εφαρμογή των μειώσεων στο αφορολόγητο και αναβολή της εφαρμογής των αντίμετρων έως το 2023, οπότε ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα χαμηλώνει στο 2,2% του ΑΕΠ.
Κρίσιμο είναι και το στοίχημα των ομαλών εξελίξεων στο μέτωπο της εξόφλησης ληξιπρόθεσμων οφειλών του δημοσίου. Πληροφορίες αναφέρουν ότι κατά την πρόσφατη συνεδρίαση του EuroWorking Group, ο αναπληρωτής υπουργός Γιώργος Χουλιαράκης βρέθηκε σε δύσκολη θέση, δεδομένου ότι τα τελευταία διαθέσιμα επίσημα στοιχεία δείχνουν αύξηση -αντί για μείωση- των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του δημοσίου προς τον ιδιωτικό τομέα κατά 300 εκατ. ευρώ τον Ιούλιο.
Εάν η εικόνα αυτή δεν ανατραπεί με τα στοιχεία Αυγούστου-Σεπτεμβρίου, τότε η εκταμίευση της υποδόσης των 800 εκατ. ευρώ έως το τέλος Οκτώβρη τίθεται σε κίνδυνο. Μια τέτοια εξέλιξη θα είχε ευθεία αντανάκλαση στις προσπάθειες επιτάχυνσης του ρυθμού ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, επηρεάζοντας άμεσα και τον στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ του χρόνου.
Καμπανάκι καθυστερήσεων έχει ήδη κρούσει ο επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ, ο οποίος την περασμένη Πέμπτη εξέφρασε την ελπίδα να υπάρχουν έως το τέλος Οκτώβρη τα απαιτούμενα στοιχεία για τις πληρωμές ληξιπρόθεσμων οφειλών στο διάστημα έως το τέλος Σεπτέμβρη, προκειμένου να μπορέσει ο ESM να προχωρήσει στην εκταμίευση της δόσης.