Στα σκαριά πρόγραμμα για εγκλωβισμένους εργαζόμενους

Ολοκληρώνεται έως το τέλος του μήνα το πρόγραμμα ελέγχων του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας σε συνεργασία με το ΣΔΟΕ, τον ΕΦΚΑ και την οικονομική αστυνομία, με το μέχρι σήμερα αποτέλεσμα των ελέγχων στον κλάδο του τουρισμού να έχει ως αποτέλεσμα να επιβληθούν πρόστιμα της τάξης των 4,6 εκατ. ευρώ.

Την ίδια στιγμή, καταρτίζεται το πρόγραμμα για επιχειρήσεις που βρίσκονται σε αναδιάρθρωση, με στόχο τη στήριξη περίπου 50.000 εργαζόμενων που είναι εγκλωβισμένοι, κατά κύριο λόγο απλήρωτοι ή υποαμειβόμενοι, καθώς διαπιστώνεται ότι ενώ περιορίζεται το φαινόμενο της μαύρης ανασφάλιστης εργασίας, μεγεθύνεται η απλήρωτη.

Το νέο πρόγραμμα, όπως έχει ανακοινωθεί από τον ίδιο τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, θα έχει προϋπολογισμό 100 εκατ. ευρώ και στόχο να ενισχυθούν οικονομικά οι εγκλωβισμένοι-απλήρωτοι για μεγάλο διάστημα εργαζόμενοι, οι οποίοι βρίσκονται σε επίσχεση εργασίας ή απασχολούνται σε κλάδους με φθίνουσα πορεία.

Είναι ενδεικτικό, όπως δήλωσε ο Ειδικός Γραμματέας ΣΕΠΕ Νάσος Ηλιόπουλος, ότι μέσα σε δύο χρόνια, η αδήλωτη εργασία στους κλάδους υψηλής παραβατικότητας έχει μειωθεί από 19,17% που βρισκόταν το 2014, σε 13,58%, το 2016.

Σύμφωνα με τον κ. Ηλιόπουλο, όμως, η παραβατικότητα σε μεγάλο βαθμό μετασχηματίζεται στην κατεύθυνση της υποδηλωμένης εργασίας. Η επεξεργασία των στοιχείων του πιλοτικού προγράμματος ελέγχου θα δώσουν στο υπουργείο Εργασίας και το ΣΕΠΕ μια σημαντική απεικόνιση της παρούσας κατάστασης σχετικά και με τα δύο μεγέθη.

Μέχρι τον Αύγουστο, το πιλοτικό πρόγραμμα οδήγησε σε πρόστιμα ύψους 4,6 εκατ. ευρώ μετά από εντατικούς ελέγχους σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τουρισμό. Συνολικά, από την 1η Μαΐου έως τις 30 Αυγούστου το ΣΕΠΕ, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας, διεξήγαγε 4.209 ελέγχους, τόσο σε νησιωτικές όσο και σε ηπειρωτικές περιοχές της Ελλάδας.

Τα πρόστιμα επιβλήθηκαν σε 751 περιπτώσεις όπου διαπιστώθηκαν παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας, ενώ υπήρξαν και 39 περιπτώσεις όπου οι επιθεωρητές του ΣΕΠΕ προχώρησαν και σε μηνυτήριες αναφορές. Παράλληλα, 184 επιχειρήσεις κλήθηκαν σε παροχή γραπτών εξηγήσεων για διαπιστωμένες παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας και εκκρεμεί η επιβολή κυρώσεων.

Το πρόγραμμα ελέγχων στον τουριστικό κλάδο θα συνεχιστεί και το επόμενο διάστημα, ενώ όπως πρόσφατα ανέφερε ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Εργασίας Ανδρέας Νεφελούδης, μετά το θανατηφόρο εργατικό ατύχημα, εντατικοί έλεγχοι θα πραγματοποιηθούν και στον τομέα της καθαριότητας.

Να σημειωθεί ότι ήδη, με τον πρόσφατο νόμο, αναβαθμίστηκε θεσμικά ο ρόλος του ΣΕΠΕ ενώ με χρηματοδότηση ύψους 7,6 εκατ. ευρώ που εξασφαλίστηκε μέσω ΕΣΠΑ προωθείται σειρά πρωτοβουλιών, με αιχμή τη διενέργεια στοχευμένων ελέγχων σε συγκεκριμένους κλάδους με υψηλή παραβατικότητα.

Βάσει του προγραμματισμού, θα αναβαθμιστεί η νομική υπηρεσία του ΣΕΠΕ, ώστε να επιτευχθεί η καλύτερη δυνατή υποστήριξη των εργαζομένων που βρίσκονται σε διαμάχη με τους εργοδότες, στο νομικό πεδίο. Επίσης, επίκειται αναβάθμιση στα ηλεκτρονικά συστήματα του Σώματος, πιθανότατα εντός φθινοπώρου. Με τον τρόπο αυτό, το ΣΕΠΕ και οι επιθεωρητές του θα έχουν άμεση επαφή με στοιχεία από το σύστημα Εργάνη, τον ΟΑΕΔ, τον ΕΦΚΑ και από τη ΓΓΔΕ.

Στο πλαίσιο εκπαίδευσης των επιθεωρητών που πραγματοποιούν τους ελέγχους, σχεδιάζονται ειδικά προγράμματα εκπαίδευσης, με στόχο να βελτιωθεί η ποιότητα και κατά συνέπεια η αποτελεσματικότητα των ελέγχων που διενεργούνται.

Τέλος, μέσα από την ανάλυση των στοιχείων που ήδη συλλέγουν οι επιθεωρητές από τους ελέγχους του καλοκαιριού θα καταρτιστούν πιλοτικά προγράμματα στοχευμένων ελέγχων, που θα εστιαστούν σε περιοχές ή σε κλάδους που εντοπίζεται η πιο υψηλή παραβατικότητα.

Να σημειωθεί ότι με τον πρόσφατο νόμο που ψηφίστηκε στη Βουλή, το ΣΕΠΕ αποκτά μια σειρά από αρμοδιότητες που αναβαθμίζουν τον ελεγκτικό του ρόλο, όπως για παράδειγμα η δυνατότητα εισήγησης ακόμη και της διακοπής λειτουργίας μιας επιχείρησης, σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι παραβιάζει συστηματικά τις διατάξεις του νόμου.

Μεταξύ άλλων, το ΣΕΠΕ θα έχει άμεση διασύνδεση με το σύστημα Εργάνη, στο οποίο οι εργοδότες υποχρεώνονται να δηλώνουν προκαταβολικά τις υπερωρίες των εργαζόμενων. Παράλληλα, παρέχεται το δικαίωμα στους επιθεωρητές να διακόψουν τη λειτουργία μιας επιχείρησης από τρεις έως πέντε ημέρες, ανάλογα με το είδος και την επανάληψη της παράβασης που έχουν εντοπίσει.

Κυρώσεις θα επιβάλλονται εκτός από τον εργοδότη και σε όποιον τρίτο εμποδίζει την είσοδο των επιθεωρητών του Σώματος στον χώρο εργασίας για έλεγχο. Στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα (ΟΠΣ) του ΣΕΠΕ είναι εφεξής υποχρεωτική η τήρηση όλων των στοιχείων που αφορούν το προσωπικό που απασχολείται σε οικοδομική εργασία ή σε τεχνικό έργο.

Το υπουργείο καλεί τους εργαζόμενους να προβαίνουν σε επώνυμες ή ανώνυμες καταγγελίες για παραβιάσεις της εργατικής νομοθεσίας στον τηλεφωνικό αριθμό 15512 ή στα κατά τόπους τμήματα Επιθεώρησης Εργασίας.