Προβάδισμα σε περίπτωση περαιτέρω ιδιωτικοποίησης του ΑΔΜΗΕ θα έχει η κινεζική State Grid, σύμφωνα με τη σύμβαση μετόχων (shareholders agreement) που θα υπογραφεί στις 20 Ιουνίου, σε ειδική εκδήλωση που διοργανώνει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Την ίδια στιγμή, από το ενημερωτικό δελτίο για την εισαγωγή στο χρηματιστήριο της ΑΔΜΗΕ Συμμετοχών αποκαλύπτονται δύο κίνδυνοι για τον Διαχειριστή, που μπορεί να προέλθουν από τη ΔΕΗ και συγκεκριμένα εξαιτίας της δεινής οικονομικής κατάστασης στην οποία έχει περιέλθει. Αν και η δημόσια επιχείρηση δεν είναι πια μητρική του ΑΔΜΗΕ, εντούτοις η ολιγοπωλιακή δραστηριότητά της στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας απειλεί τον Διαχειριστή.
Ειδικότερα, και σύμφωνα με τη "shareholders agreement" προβλέπεται δικαίωμα πρώτης προσφοράς (right of first offer) υπέρ των λοιπών μετόχων σε περίπτωση σκοπούμενης πώλησης μετοχών του ΑΔΜΗΕ, για χρονικό διάστημα τεσσάρων έως 10 ετών, το οποίο θα καθοριστεί από την SGEL (σ.σ. η θυγατρική της State Grid που αποκτά το 24% του Διαχειριστή) κατά την ολοκλήρωση της εκ μέρους της απόκτησης των μετοχών του ΑΔΜΗΕ. Με τον τρόπο αυτό οι Κινέζοι έχουν τον πρώτο λόγο να υποβάλουν προσφορά σε περίπτωση που κάποιος από τους υπόλοιπους μετόχους (ΔΕΣ ΑΔΜΗΕ και ΑΔΜΗΕ Συμμετοχών) προτίθεται να πουλήσει μερίδιο των μετοχών του.
Πριν από αυτή την ενέργεια, το κείμενο της σύμβασης των μετόχων προβλέπει επίσης απαγόρευση μεταβίβασης ή επιβάρυνσης μετοχών του ΑΔΜΗΕ, χωρίς την προηγούμενη έγγραφη συναίνεση των λοιπών μετόχων του Διαχειριστή, για χρονικό διάστημα 24 μηνών (lock-up period), με την εξαίρεση μεταβιβάσεων σε συνδεδεμένες επιχειρήσεις του μετόχου.
Κατ’ εξαίρεση, σε περίπτωση αδυναμίας λήψης απόφασης είτε σε επίπεδο Δ.Σ. είτε σε επίπεδο Γ.Σ., παρέχεται στην SGEL ειδικό δικαίωμα μεταβίβασης των μετοχών του ΑΔΜΗΕ που κατέχει, χωρίς τους περιορισμούς της Συμφωνίας Μετόχων ΑΔΜΗΕ, εντός έξι μηνών από την πάροδο της προθεσμίας των 30 ημερών που προβλέπεται από τη Συμφωνία Μετόχων για τη φιλική διευθέτηση ενός αδιεξόδου.
Η... σκιά της ΔEΗ
Αν και η ΔEΗ δεν έχει πια ιδιοκτησιακή σχέση με τον ΑΔΜΗΕ, εντούτοις η... σκιά της, και για την ακρίβεια, τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει μπορούν να επηρεάσουν «ουσιωδώς δυσμενώς τη λειτουργία, τη ρευστότητα, την κερδοφορία και τη χρηματοοικονομική θέση του ΑΔΜΗΕ και ως εκ τούτου το διανεμόμενο μέρισμα», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά το ενημερωτικό δελτίο για την εισαγωγή της ΑΔΜΗΕ Συμμετοχών.
Ο ένας κίνδυνος, περιγράφεται και στις οικονομικές απαιτήσεις του Διαχειριστή. Πρόκειται για ποσά συνολικού ύψους 862,4 εκατ. ευρώ που του οφείλει η ΔEΗ. Αφορούν ουσιαστικά χρέη της δημόσιας επιχείρησης στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας που πρέπει να καταβάλει ως προμηθευτής για την πληρωμή της παραχθείσας ενέργειας. Ο ΑΔΜΗΕ σε αυτή την περίπτωση παίζει τον ρόλο του μεσολαβητή και αν δεν εισπράττει τα ποσά αυτά, δεν πληρώνει τους παραγωγούς.
Ο δεύτερος κίνδυνος έχει να κάνει με τις καταβαλλόμενες από τους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας χρεώσεις χρήσης του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας. «Κατά συνέπεια, η εκ μέρους του ΑΔΜΗΕ τακτική είσπραξη του κυριότερου πόρου του εξαρτάται από την υγιή, σταθερή και συνεπή δραστηριότητα, λειτουργία και χρηματοοικονομική βάση κάθε προμηθευτή ηλεκτρικής ενέργειας», αναφέρει το ενημερωτικό δελτίο και περιγράφει πώς επηρεάζονται βασικά μεγέθη του Διαχειριστή: «Στο πλαίσιο αυτό, οι ταμειακές εισροές, η ρευστότητα και η ίδια η χρηματοοικονομική κατάσταση του ΑΔΜΗΕ και, κατ’ επέκταση, η ικανότητά του να χρηματοδοτεί τις δραστηριότητές του εξαρτώνται από την εκ μέρους των προμηθευτών ηλεκτρικής ενέργειας τακτική και εμπρόθεσμη καταβολή των χρεώσεων χρήσης του ΕΣΜΗΕ».
Και το ενημερωτικό δελτίο αρχίζει να «φωτογραφίζει» τον κίνδυνο της ΔEH: «Ενδεχόμενη αφερεγγυότητα ενός προμηθευτή ηλεκτρικής ενέργειας ενδέχεται να οδηγήσει σε οριστική ματαίωση της είσπραξής τους από τον ΑΔΜΗΕ».
Μάλιστα θίγεται το πρόβλημα του βαθμού συγκέντρωσης της αγοράς προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας: «Όσο μεγαλύτερος είναι ο βαθμός συγκέντρωσης της ελληνικής αγοράς προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας τόσο μεγαλύτερος είναι ο βαθμός εξάρτησης του ΑΔΜΗΕ από τους λιγοστούς προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας που συγκεντρώνουν τα μεγαλύτερα μερίδια της αγοράς».
Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές
Στη συνέχεια, το ενημερωτικό δελτίο αναφέρει ονομαστικά ότι «στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να σημειωθεί ότι η ΔEΗ κατέχει δεσπόζουσα θέση στην ελληνική αγορά προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, με μερίδιο αγοράς που ανήλθε σε 86,49% τον Απρίλιο του 2017. Μάλιστα, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η ΔEΗ διατηρεί υψηλό μερίδιο και στην ελληνική αγορά παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, το οποίο ανήλθε σε 57,38% τον Απρίλιο του 2017».
Έτσι οι ληξιπρόθεσμες οφειλές στη ΔEΗ, ύψους 2,7 δισ. ευρώ, και το ενδεχόμενο αύξησής τους, περιγράφονται ως τον δεύτερο κίνδυνο για τον ΑΔΜΗΕ: «Το γεγονός αυτό επηρεάζει δυσμενώς τη ρευστότητα και τη χρηματοοικονομική κατάσταση των προμηθευτών ηλεκτρικής ενέργειας. Το ενδεχόμενο αυτό, με τη σειρά του, μπορεί να επηρεάσει δυσμενώς την εκ μέρους του ΑΔΜΗΕ είσπραξη των χρεώσεων χρήσης του ΕΣΜΗΕ και, κατ’ αποτέλεσμα, τη ρευστότητά του. Ταυτόχρονα, ενδέχεται να συντελέσει ακόμα και στην επαύξηση του κινδύνου αφερεγγυότητας των προμηθευτών ηλεκτρικής ενέργειας και, κατ’ αποτέλεσμα, του κινδύνου ματαίωσης της εκ μέρους του ΑΔΜΗΕ είσπραξης των χρεώσεων χρήσης του Συστήματος», τονίζει το ενημερωτικό δελτίο για την εισαγωγή στο χρηματιστήριο της ΑΔΜΗΕ Συμμετοχών.