Οσα πρέπει να ξέρετε για τον εξωδικαστικό μηχανισμό

Υπό τη δοκιμασία της Κεντρικής Νομοπαρασκευστικής Επιτροπής (ΚΕΝΕ) βρίσκεται το νομοσχέδιο «Εξωδικαστικός Μηχανισμός Ρύθμισης Οφειλών Επιχειρήσεων» και εντός των επομένων ημερών, αναμένεται να οδηγηθεί προς ψήφιση.

Το νομοσχέδιο είναι το πρώτο εκ των προαπαιτούμενων της δεύτερης αξιολόγησης που έφτασε στη Βουλή, καθώς ήταν και η πρώτη εκκρεμότητα που έκλεισε κατά την τελευταία επίσκεψη των επικεφαλής των θεσμών στην Αθήνα.

Αν και οι βασικές πτυχές του σχεδίου που είδε το «φως της δημοσιότητας» ήταν λίγο έως πολύ γνωστές, παραμένει ανοικτό το ενδεχόμενο να υπάρξουν αλλαγές κατά τη συζήτηση στη Βουλή, καθώς οι τράπεζες, έστω και αυτή τη στιγμή, ζητούν να προστεθούν βελτιώσεις, προκειμένου το πλαίσιο να είναι πιο αποτελεσματικό και λειτουργικό. Κι αυτό, τη στιγμή που το υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης δηλώνει ότι δεν πρόκειται να υπάρξει καμία αλλαγή επί της ουσίας.

Σε ό,τι αφορά στην ουσία, το σχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή φέρει μια μεγάλη διαφορά σε σχέση με αυτό που είχε τεθεί σε δημόσια διαβούλευση. Και η διαφορά αυτή είναι η πρόβλεψη της διαγραφής των παρακρατούμενων φόρων και ειδικότερα του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ) και του Φόρου Μισθωτών Υπηρεσιών (ΦΜΥ), που αποτελούσαν τη βάση των διαφωνιών κυβέρνησης και θεσμών. Τελικώς το μόνο που δεν θα μπορεί δια νόμου να διαγραφεί, είναι η βασική οφειλή από παρακρατούμενες εισφορές για τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης.

Σήμερα στο Euro2day.gr κωδικοποιούμε με τη μορφή ερώτησης - απάντησης τα βασικότερα σημεία του νόμου:

1. Ποιος μπορεί να υπαχθεί στις διατάξεις του νόμου;

Στον νόμο μπορεί να υπαχθεί κάθε φυσικό πρόσωπο με πτωχευτική ικανότητα και κάθε νομικό πρόσωπο το οποίο αποκτά εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, εφόσον κατά την 31η Δεκεμβρίου 2016 είχε οφειλή από δάνειο ή πίστωση σε καθυστέρηση τουλάχιστον 90 ημερών, ή οφειλή που ρυθμίστηκε μετά την 1η Ιουλίου 2016 προς χρηματοδοτικό φορέα, ή είχε ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τη Φορολογική Διοίκηση ή προς Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης ή προς άλλο νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, περιλαμβανομένων των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, ή είχε βεβαιωθεί η μη πληρωμή επιταγών εκδόσεώς του λόγω μη επαρκούς υπολοίπου και οι συνολικές προς ρύθμιση οφειλές του ξεπερνούν το ποσό των 20.000 ευρώ.

2. Ποια είναι τα κριτήρια επιλεξιμότητας για τις κατηγορίες βιβλίων;

Ο οφειλέτης που τηρεί απλογραφικό λογιστικό σύστημα κρίνεται επιλέξιμος για υπαγωγή στην εξωδικαστική ρύθμιση οφειλών, εφόσον έχει θετικό καθαρό αποτέλεσμα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων σε μία τουλάχιστον από τις τελευταίες τρεις χρήσεις πριν από την υποβολή της αίτησης. Αντίστοιχα ο οφειλέτης που τηρεί διπλογραφικό λογιστικό σύστημα κρίνεται επιλέξιμος για υπαγωγή στο νόμο, εφόσον πληροί μία από τις παρακάτω προϋποθέσεις: σε μία τουλάχιστον από τις τελευταίες τρεις χρήσεις πριν από την υποβολή της αίτησης έχει θετικά αποτελέσματα προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων, ή έχει θετική καθαρή θέση (equity).

3. Μέχρι πότε και πού κατατίθενται οι αιτήσεις;

Κάθε οφειλέτης, εφόσον συντρέχουν οι παραπάνω προϋποθέσεις, μπορεί να υποβάλει αίτηση για την υπαγωγή του στη διαδικασία εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών έως την 31η Δεκεμβρίου 2018. Αποκλείεται η υποβολή δεύτερης αίτησης από τον ίδιο οφειλέτη, όσο εκκρεμεί η πρώτη.

Η αίτηση για την υπαγωγή στη διαδικασία εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών υποβάλλεται από τον οφειλέτη ηλεκτρονικά στην Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (ΕΓΔΙΧ) με τη χρήση ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας, η οποία θα τηρείται στην ιστοσελίδα της ΕΓΔΙΧ.

4. Τι πρέπει να περιλαμβάνεται στην αίτηση;

Ολα τα στοιχεία του οφειλέτη που αφορούν στον αριθμό και στις οφειλές ανά πιστωτή καθώς και δήλωση των περιουσιακών στοιχείων του. Βασικό στοιχείο που θα πρέπει να κατατεθεί, είναι η έκθεση αξιολόγησης βιωσιμότητας του οφειλέτη, εάν έχει εκπονηθεί.

5. Ποια είναι η διαδικασία που ακολουθείται μετά την υποβολή της αίτησης;

Η ΕΓΔΙΧ ορίζει έναν συντονιστή από το ειδικό μητρώο που έχει συστήσει και ο οποίος καλείται να φέρει σε επαφή τον οφειλέτη και τους πιστωτές και να επιβλέψει έως το τέλος τη διαδικασία αναδιάρθρωσης των οφειλών.

6. Τι ποσοστό απαιτείται για την έγκριση αναδιάρθρωσης;

Για την έγκριση πρότασης αναδιάρθρωσης οφειλών απαιτείται συμφωνία του οφειλέτη και πλειοψηφία τριών πέμπτων (3/5) των συμμετεχόντων πιστωτών, στους οποίους συμπεριλαμβάνεται ποσοστό δύο πέμπτων (2/5) των συμμετεχόντων πιστωτών με ειδικό προνόμιο.

7. Πώς διαχωρίζονται οι επιχειρήσεις σε μικρές και μεγάλες για τις ανάγκες του νόμου;

Ως «μεγάλες επιχειρήσεις» νοούνται όσες κατά την τελευταία χρήση πριν από την υποβολή της αίτησης είχαν κύκλο εργασιών μεγαλύτερο 2.500.000 ευρώ ή έχουν συνολικές υποχρεώσεις (ληξιπρόθεσμες ή μη) υψηλότερες των 2.000.000 ευρώ.

Ως «μικρές επιχειρήσεις» νοούνται όσες κατά την τελευταία χρήση πριν από την υποβολή της αίτησης είχαν κύκλο εργασιών έως 2.500.000 ευρώ και συνολικές υποχρεώσεις (ληξιπρόθεσμες ή μη) 2.000.000 ευρώ.

8. Ποιος εκπονεί την αξιολόγηση βιωσιμότητας των μικρών επιχειρήσεων;

Η εκπόνηση αξιολόγησης βιωσιμότητας του οφειλέτη μπορεί να ανατεθεί σε εμπειρογνώμονα, εφόσον υποβάλλεται σχετικό αίτημα από συμμετέχοντες πιστωτές που είναι δικαιούχοι τουλάχιστον του ενός τρίτου του συνόλου των απαιτήσεων που συμμετέχουν στη διαδικασία.

9. Ποιος εκπονεί την αξιολόγηση βιωσιμότητας για τις μεγάλες επιχειρήσεις;

Η εκπόνηση αξιολόγησης βιωσιμότητας και του σχεδίου αναδιάρθρωσης οφειλών του οφειλέτη που αποτελεί μεγάλη επιχείρηση ανατίθεται υποχρεωτικά σε εμπειρογνώμονα (υποχρεωτικός διορισμός εμπειρογνώμονα). Η επιλογή και ο διορισμός του εμπειρογνώμονα γίνεται με κοινή απόφαση του οφειλέτη και της απόλυτης πλειοψηφίας των συμμετεχόντων πιστωτών.

Σημειώνεται ότι η ανάθεση σε εμπειρογνώμονα της αξιολόγησης βιωσιμότητας του οφειλέτη μπορεί να παραλειφθεί, εφόσον έχει εκπονηθεί από οποιονδήποτε πιστωτή αξιολόγηση βιωσιμότητας του οφειλέτη εντός των τελευταίων 12 μηνών πριν την υποβολή της αίτησης .

10. Πώς προαφαιρούνται τα πρόστιμα και οι προσαυξήσεις;

Εάν από τη διαδικασία αναδιάθρωσης των χρεών μιας επιχείρησης, οι πιστωτές δεν έρχονται σε χειρότερη οικονομική θέση από αυτήν στην οποία θα βρίσκονταν σε περίπτωση ρευστοποίησης των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη, τότε προαφαρούνται:

- το σύνολο των τόκων υπερημερίας των πιστωτών του ιδιωτικού τομέα,

- ποσοστό ενενήντα πέντε τοις εκατό (95%) των απαιτήσεων του Δημοσίου από πρόστιμα που έχουν επιβληθεί από τη φορολογική διοίκηση και ποσοστό ογδόντα πέντε τοις εκατό (85%) των απαιτήσεων του Δημοσίου και των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης από προσαυξήσεις ή τόκους εκπρόθεσμης καταβολής.

10. Πότε πληρώνονται και πότε διαγράφονται;

Τα παραπάνω ποσά συνυπολογίζονται στη διανομή μόνο στην περίπτωση και κατά την έκταση που το επιτρέπει η ικανότητα αποπληρωμής του οφειλέτη και αποπληρώνονται, εν όλω ή εν μέρει, μόνο εφόσον έχουν αποπληρωθεί πλήρως οι λοιπές απαιτήσεις των πιστωτών. Δηλαδή αν η επιχείρηση έχει δυνατότητα αποπληρωμής και αυτών των οφειλών, θα τις αποπληρώνει

Σε αντίθετη περίπτωση, δηλαδή αν η επιχείρηση δεν μπορεί, τα παραπάνω ποσά διαγράφονται μετά την ολοσχερή εξόφληση όλων των οφειλών, με βάση τη σύμβαση αναδιάρθρωσης.

11. Ποιες οφειλές μπορούν να διαγραφούν;

Ολες οι οφειλές μπορούν να διαγραφούν, με εξαίρεση την κύρια οφειλή που έχει προκήρυξη από τη μη απόδοση παρακρατούμενων οφειλών για φορείς κοινωνικής ασφάλισης.

12. Πόσες μπορεί να είναι οι δόσεις προς το δημόσιο;

Οι δόσεις μετά την αναδιάρθρωση των οφειλών προς το δημόσιο δεν μπορούν να ξεπερνούν τις 120. Σε διαφορετική περίπτωση, η συμφωνία κρίνεται άκυρη.

13. Ποιος επικυρώνει τη συμφωνία;

Όταν οι πιστωτές και ο οφειλέτης φθάνουν σε συμφωνία, κατατίθεται στο οικείο Πρωτοδικείο για επικύρωση.