Εξωδικαστικός: Οι εμπειρογνώμονες και ο λογαριασμός

Η δυνατότητα ή μη της διαγραφής χρεών που έχουν προκύψει από τη μη απόδοση Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ) και Φόρου Μισθωτών Υπηρεσιών (ΦΜΥ), είναι το τελευταίο σημείο που απομένει να συμφωνήσουν το οικονομικό επιτελείο και οι θεσμοί προκειμένου να ολοκληρωθεί το πλαίσιο για την εξωδικαστική διευθέτηση των οφειλών των υπερχρεωμένων επιχειρήσεων και ελεύθερων επαγγελματιών.

Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι κατά τις άλλες διατάξεις του, το νομοσχέδιο είναι έτοιμο, σε ζητούμενο πλέον αναδεικνύεται το πότε αυτό θα τεθεί σε εφαρμογή, με αρμόδιους παράγοντες να επισημαίνουν ότι δεν είναι εφικτή η ενεργοποίησή του πριν από το καλοκαίρι. Μάλιστα, όπως ανέδειξε το Euro2day.gr, στο νομοθετικό κείμενο αναφέρεται ότι η ισχύς του θα άρχεται δύο μήνες μετά την ψήφιση του πλαισίου. Αυτό σημαίνει ότι θα φτάσει... καλοκαίρι για να τεθεί σε ουσιαστική λειτουργία. 

Πέρα όμως από την καθυστέρηση στην εφαρμογή του, έντονο προβληματισμό προκαλούν και τα κριτήρια που τίθενται για την υπαγωγή των επιχειρήσεων στον νόμο, που -όπως αποκάλυψε το Euro2day.gr-, αν παραμείνουν ως έχουν, ένας πολύ μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων θα τεθεί εκτός ρύθμισης, κάτι το οποίο προβληματίζει την αγορά και τις τράπεζες.

Αναφορικά με τις τράπεζες, το νομοσχέδιο ικανοποιεί, το αίτημά τους για το ακαταδίωκτο των στελεχών που θα προχωρούν σε διαγραφές ή αναδιαρθρώσεις δανείων, όπως έγραψε το Euro2day.gr. Το ίδιο ισχύει και για τους υπαλλήλους των εφοριών και των ασφαλιστικών ταμείων που θα εμπλέκονται στη διαδικασία.

Οι εμπειρογνώμονες

Η υπαγωγή ή μη των επιχειρήσεων στον μηχανισμό θα εξαρτάται από την προοπτική βιωσιμότητάς τους. Αν κρίνονται βιώσιμες θα κινείται η διαδικασία ρύθμισης των οφειλών.

Η εκπόνηση αξιολόγησης της βιωσιμότητας και του σχεδίου αναδιάρθρωσης των οφειλών των υπερχρεωμένων μεγάλων επιχειρήσεων που θα υπαχθούν στον εξωδικαστικό μηχανισμό, θα ανατίθενται υποχρεωτικά σε ειδικό εμπειρογνώμονα. Αντίστοιχα, για τις μικρές επιχειρήσεις, ο διορισμός εμπειρογνώμονα είναι προαιρετικός και «προσλαμβάνεται» μετά από σχετικό αίτημα των πιστωτών που είναι δικαιούχοι τουλάχιστον του ενός πέμπτου (1/5) του συνόλου των απαιτήσεων που συμμετέχουν στη διαδικασία (προαιρετικός διορισμός εμπειρογνώμονα).

Συγκεκριμένα, στην περίπτωση των μεγάλων επιχειρήσεων (σ.σ. χαρακτηρίζονται αυτές με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 2,5 εκατ. ευρώ) το σχέδιο αναδιάρθρωσης των χρεών δεν θα το διαμορφώνουν ο οφειλέτης ή οι πιστωτές, αλλά ο ανεξάρτητος εμπειρογνώμονας που θα «προσλαμβάνεται» γι’ αυτόν τον λόγο. Η επιλογή και ο διορισμός του εμπειρογνώμονα θα γίνεται με κοινή απόφαση του οφειλέτη και της απόλυτης πλειοψηφίας των συμμετεχόντων πιστωτών, ενώ η αμοιβή του συμφωνείται ελεύθερα και βαρύνει τον οφειλέτη.

Βάσει του σχεδίου, σε κάθε περίπτωση ο εμπειρογνώμονας θα υποβάλλει στο συντονιστή την έκθεση αξιολόγησης βιωσιμότητας του οφειλέτη και, εφόσον του έχει ανατεθεί (σ.σ. στην περίπτωση του προαιρετικού διορισμού που αφορά τις μικρές επιχειρήσεις) σχέδιο αναδιάρθρωσης οφειλών εντός 30 εργασίμων ημερών από τον διορισμό του και την παραλαβή όλων των απαιτούμενων εγγράφων και στοιχείων.

Στη συνέχεια, ο συντονιστής θα κοινοποιεί την έκθεση και το σχέδιο στον οφειλέτη και τους συμμετέχοντες πιστωτές, και ορίζει προθεσμία δύο μηνών από την τελευταία κοινοποίηση για τη λήψη απόφασης επί της πρότασης του οφειλέτη για τον τρόπο ρύθμισης των οφειλών του ή επί του σχεδίου αναδιάρθρωσης οφειλών του εμπειρογνώμονα ή για την αποστολή αντιπροτάσεων από τους πιστωτές. Κάθε σχέδιο αναδιάρθρωσης οφειλών που έχει εκπονηθεί από εμπειρογνώμονα εγκρίνεται από τον οφειλέτη πριν τεθεί σε ψηφοφορία για έγκριση από τους συμμετέχοντες πιστωτές.

Ωστόσο, η ανάθεση σε εμπειρογνώμονα της αξιολόγησης βιωσιμότητας του οφειλέτη μπορεί να παραλειφθεί, εφόσον έχει εκπονηθεί από οποιονδήποτε πιστωτή αξιολόγηση βιωσιμότητας του οφειλέτη εντός των τελευταίων 12 μηνών πριν από την υποβολή της αίτησης υπαγωγής στην εξωδικαστική διαδικασία ρύθμισης οφειλών και συμφωνεί στη χρησιμοποίησή της η απόλυτη πλειοψηφία των συμμετεχόντων πιστωτών.

Σημειώνεται ότι για την έγκριση της πρότασης αναδιάρθρωσης οφειλών απαιτείται συμφωνία του οφειλέτη και πλειοψηφία τριών πέμπτων (3/5) των συμμετεχόντων πιστωτών, στους οποίους συμπεριλαμβάνεται ποσοστό δύο πέμπτων (2/5) των συμμετεχόντων πιστωτών με ειδικό προνόμιο.

Στην περίπτωση των μικρών επιχειρήσεων που δεν είναι απαραίτητο να προσληφθεί εμπειρογνώμονας, το σχέδιο αναδιάρθρωσης θα είναι αυτό που καταθέτει ο οφειλέτης, ή οι πιστωτές.

Εφόσον εγκριθεί η πρόταση αναδιάρθρωσης οφειλών υπογράφεται με επιμέλεια του συντονιστή μεταξύ των συναινούντων πιστωτών η σύμβαση αναδιάρθρωσης οφειλών. Ο συντονιστής αποστέλλει αντίγραφο της υπογεγραμμένης σύμβασης αναδιάρθρωσης σε όλους τους συμμετέχοντες πιστωτές και στον οφειλέτη.

Εάν δεν επιτευχθεί συμφωνία η διαδικασία θεωρείται περαιωθείσα ως άκαρπη και ο συντονιστής συντάσσει πρακτικό αποτυχίας της διαδικασίας.

Ο ρόλος του συντονιστή

Κομβικό ρόλο στην όλη διαδικασία του εξωδικαστικού μηχανισμού, έχει ο «συντονιστής», ο οποίος αποτελεί το σημείο αναφοράς του οφειλέτη και των πιστωτών. Αυτός συγκαλεί τις συναντήσεις, επικοινωνεί με τους εμπλεκόμενους και επιτηρεί την τήρηση του νόμου.

Εντός δύο εργασίμων ημερών από την κατάθεση της αίτησης του οφειλέτη ή των πιστωτών για την υπαγωγή μιας επιχείρησης στον εξωδικαστικό μηχανισμό, η Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (ΕΓΔΙΧ) θα διορίζει συντονιστή της διαδικασίας από το μητρώο που θα συστήσει και στο οποίο θα εγγράφονται κατά προτεραιότητα διαπιστευμένοι διαμεσολαβητές του ν.3898/2010 (Α' 211).

Η έδρα του συντονιστή πρέπει να βρίσκεται εντός της Περιφερειακής Ενότητας στην οποία έχει την έδρα του ο οφειλέτης. Εάν δεν υπάρχει εγγεγραμμένος συντονιστής στο μητρώο με έδρα εντός της Περιφερειακής Ενότητας, στην οποία έχει την έδρα του ο οφειλέτης, διορίζεται συντονιστής που εδρεύει εντός της διοικητικής περιφέρειας της έδρας του οφειλέτη.

Η αμοιβή του

Αν ο οφειλέτης και οι συμμετέχοντες πιστωτές δεν συμφώνησαν μεγαλύτερη αμοιβή, η αμοιβή του συντονιστή ορίζεται:

- στο ποσό των 200 ευρώ για οφειλέτες που εντάσσονται στην κατηγορία των μικρών επιχειρήσεων,

- στο ποσό των 400 ευρώ για οφειλέτες που εντάσσονται στην κατηγορία των μεγάλων επιχειρήσεων.

Αν ο οφειλέτης και οι συμμετέχοντες πιστωτές δεν συμφώνησαν διαφορετικά, τα παραπάνω ποσά βαρύνουν το μέρος που προκάλεσε την υποβολή αίτησης για έναρξη της διαδικασίας και προκαταβάλλονται στους συντονιστές πριν από τον έλεγχο της πληρότητας της αίτησης.