Ο μεγαλύτερος εφιάλτης της κυβέρνησης στη διάρκεια της τρέχουσας διαπραγμάτευσης δεν είναι ούτε το δημοσιονομικό για τη διετία 2017-18, ούτε το εργασιακό, όπου οι απαιτήσεις των δανειστών είναι ικανές να εγείρουν τεράστιες πολιτικές δυσκολίες, ιδίως αν διατηρηθούν μέχρι τέλους οι σκληρές θέσεις του ΔΝΤ για πλήρη απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων.
Ο μεγαλύτερος εφιάλτης παίρνει τη σάρκα και τα οστά των πρωτογενών πλεονασμάτων για τα χρόνια που θα ακολουθήσουν το 2018, με τον στόχο 3,5% του ΑΕΠ να απαιτεί κατά την άποψη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου νέες μειώσεις στο αφορολόγητο αλλά και στις καταβαλλόμενες συντάξεις.
Το διπλό αγκάθι, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, έχει ήδη μπει στις απαιτήσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για το έτος 2019, ενώ γίνονται εκτεταμένες παράλληλες συζητήσεις για το εάν η ελληνική κυβέρνηση θα βάλει την υπογραφή της σε δεσμεύσεις συντήρησης των απαιτητικών (σε πρόσθετα μέτρα) πρωτογενών πλεονασμάτων 3,5% του ΑΕΠ για τρία, πέντε ή επτά χρόνια μετά το 2018. Με το καλύτερο σενάριο της τριετίας, φτάνουμε στο 2021. Το χειρότερο μάλλον κανείς στην κυβέρνηση δεν θέλει να το σκέφτεται.
Οι διαπραγματεύσεις για το θέμα αυτό σχετίζονται με τα μέτρα ελάφρυνσης για το χρέος και τη συμμετοχή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και όπως όλα δείχνουν, καμία πλευρά δεν είναι διατεθειμένη να «χαριστεί» στην Ελλάδα, χωρίς την παράλληλη ανάληψη σκληρών και συγκεκριμένων δεσμεύσεων.
Μια κρύο, μια ζέστη
Χθες, η ελληνική διαπραγματευτική ομάδα αναθάρρησε στο Χίλτον, δεδομένου ότι έκλεισε ένα κουτάκι στη λίστα των εκκρεμοτήτων. Κυβέρνηση και δανειστές συμφώνησαν ότι ο προϋπολογισμός του 2017, ο οποίος κατατίθεται σήμερα στη Βουλή, δεν ενσωματώνει το παραμικρό δημοσιονομικό κενό για το επόμενο έτος.
Με «περιορισμένες περικοπές στα κοινωνικά επιδόματα», όπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές, εξασφαλίστηκε η χρηματοδότηση του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης για το 2017, χωρίς μάλιστα να περικοπούν τα 300 εκατ. ευρώ, τα οποία είχαν εγγραφεί στο προσχέδιο για την έξτρα χρηματοδότηση κοινωνικών παροχών Υγείας, Παιδείας και Πρόνοιας.
Ο προϋπολογισμός θέτει τον πήχη του πρωτογενούς πλεονάσματος σε επίπεδα άνω του 1,8% του ΑΕΠ (1,75% απαιτεί το Μνημόνιο) ενώ θετικές εκπλήξεις αναμένονται στο πρωτογενές πλεόνασμα του 2016, όπου εκτιμάται ότι θα καταγραφεί σημαντική υπέρβαση του στόχου για πλεόνασμα 0,5% του ΑΕΠ. Ορισμένα κυβερνητικά στελέχη, στη βάση της υπεραπόδοσης των εσόδων, βλέπουν το κρίσιμο μέγεθος έως και διπλάσιο του στόχου…
Μετά τα καλά νέα, για τη διετία 2016-17, έρχονται τα δύσκολα του 2018, όπου παραμένει σημαντικό κενό, της τάξεως του 0,4% του ΑΕΠ (κοντά στα 800 εκατ. ευρώ). Σύμφωνα με πληροφορίες, προέρχεται από την αμφισβήτηση των θεσμών για την απόδοση του spending review (έλεγχος των κωδικών του προϋπολογισμού για την περικοπή σπατάλης).
Στο μέτωπο αυτό αναζητούνται «στοχευμένες παρεμβάσεις» για να κλείσει η τρύπα και όλες οι ενδείξεις συγκλίνουν ότι μια σειρά κοινωνικών επιδομάτων θα ψαλιδιστούν ή θα καταργηθούν. Θέμα νέας αύξησης φόρων πάντως δεν προκύπτει από καμία πλευρά.