Ποιά σήματα στέλνει το νέο κυβερνητικό σχήμα

Το νέο κυβερνητικό σχήμα που ορκίστηκε σήμερα το μεσημέρι στο Προεδρικό Μέγαρο δεν σημαδεύτηκε από κινήσεις διεύρυνσης, δηλαδή προσχώρησης παραγόντων από άλλους πολιτικούς χώρους, ωστόσο στέλνει ένα σαφές μήνυμα: ο Αλέξης Τσίπρας αποφάσισε να τρέξει και να κλείσει τη διαπραγμάτευση, απορρίπτοντας κάθε λογική ρήξης – τουλάχιστον αυτή τη στιγμή.

Η τοποθέτηση των κατάλληλων προσώπων στα υπουργεία αιχμής και, κυρίως, η «επιτράτευση» του εξ Αμερικής ορμώμενου καθηγητή Δημήτρη Παπαδημητρίου για να αναλάβει το επενδυτικό στοίχημα, αποτελούν τα πειστήρια αυτής της προσπάθειας.

Όσον αφορά στην «υπόσχεση» εκπλήρωσης των μνημονιακών δεσμεύσεων και όχι σύγκρουσης, τον τόνο να δίνουν οι νεοεισερχόμενοι: ο νέος υφυπουργός Ανάπτυξης και επικεφαλής μέχρι χθες του ΤΑΙΠΕΔ Στέργιος Πιτσιόρλας (σ.σ. το πρόσωπο που «μούδιασε» τον κομματικο πυρήνα του ΣΥΡΙΖΑ), η νυν υπουργός Εργασίας Εφη Αχτσιόγλου (εργατολόγος με προϋπηρεσία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, καλές σχέσεις με παράγοντες της Κομισιόν , μέχρι χθες επικεφαλής της ομάδας διαπραγμάτευσης του υπουργείου Εργασίας και, άρα, άριστη γνώστης των θεμάτων), και ο νέος αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος-Ενέργειας Σωκράτης Φάμελος που ανήκει στους «ρεαλιστές» βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ.

Τα πρόσωπα αυτά, «υπό» το αμετακίνητο οικονομικό δίδυμο Ευκλείδη Τσακαλώτου-Γιώργου Χουλιαράκη, τον παραμένοντα στη θέση του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη και τον νέο υπουργό Περιβάλλοντος-Ενέργειας Γιώργο Σταθάκη, ολοκληρώνουν το πάζλ.

Η υπερατλαντική επενδυτική «σφραγίδα»

Την «σφραγίδα» στην παραπάνω προσπάθεια βάζει η επιλογή του πρωθυπουργού να τοποθετήσει υπουργό Οικονομίας-Ανάπτυξης τον «αμερικανοτραφή» οικονομολόγο Δημήτρη Παπαδημητρίου. Στα δικά του χέρια περνά την προσπάθεια για προσέλκυση επενδύσεων, ενώ δίνει την οσμή της «εξωστρέφειας», καθώς δεν προέρχεται από τον κομματικό μηχανισμό.

Ο νέος υπουργός είναι Πρόεδρος του Levy Economics Institute και καθηγητής στο Bard College στην Νέα Υόρκη, απόφοιτος του τμήματος Οικονομικών του Πανεπιστημίου Columbia, κάτοχος MA και PhD στις Οικονομικές Επιστήμες από το Πανεπιστήμιο New School for Social Research, ΗΠΑ, ενώ έχει διατελέσει αντιπρόεδρος επιτροπών του Κογκρέσου Αμερικής και είναι διακεκριμένος επισκέπτης καθηγητής της Ακαδημίας Κοινωνικών Επιστημών στην Σαγκάη, Κίνας.

Ο ίδιος έχει αναδείξει πολλάκις την ανάγκη επενδύσεων και δη, ιδιωτικών, τονίζοντας ότι «το κίνητρο του δημόσιου τομέα δεν είναι το κέρδος, αλλά η κατάπαυση ανεργίας και φτώχειας».

Στη διάρκεια του περσινού ταραγμένου, διαπραγματευτικού, εξαμήνου, μέσω συνέντευξής του στην ΑΥΓΗ είχε αναπτύξει τη θέση ότι μόνο εάν οι δανειστές επιλέξουν την ασφυξία «χωρίς βοήθεια για ανάπτυξη» θα έπρεπε να αναζητηθούν εναλλακτικές, όπως το παράλληλο χρηματοπιστωτικό σύστημα εντός ευρώ.

Επιπλέον, έχει εκφράσει δημοσίως την άποψη ότι «οι ΗΠΑ δεν επιθυμούν ένα ατύχημα που θα δημιουργούσε γεωπολιτικές προκλήσεις και δυσκολίες στην εξωτερική πολιτική τους».

Οπως αναφέρει κορυφαίος κυβερνητικός παράγοντας, οι θέσεις του, το κύρος που διαθέτει (κυρίως στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού) και οι προσβάσεις που έχει «θα συμβάλλουν στην προσπάθεια για ανάπτυξη και επενδύσεις».

Τα ζητήματα που «τρέχει» το υπουργείο του στην εν εξελίξει διαπραγμάτευση «τα κατέχει» και θεωρείται βέβαιο ότι θα προσέλθει με αξιώσεις στις συζητήσεις με τους θεσμούς από την επόμενη εβδομάδα.

Ο κ. Παπαδημητρίου είναι σύζυγος της αναπληρώτριας υπουργού Εργασίας για την καταπολέμηση της ανεργίας, Ράνιας Αντωνοπούλου, η οποία παρέμεινε στο κυβερνητικό σχήμα.

Η «ιερή» θυσία του Φίλη

Κατά τα λοιπά, η «είδηση» που σκόρπισε αμηχανία ή και οργή σε μεγάλο τμήμα του ΣΥΡΙΖΑ είναι η έξοδος από την κυβέρνηση του Νίκου Φίλη. Κατά τις πληροφορίες, του προτάθηκαν τρία υπουργεία, αλλά ο ίδιος δεν αποδέχθηκε την μετακίνησή του από το Παιδείας-Θρησκευμάτων.

Με την κίνηση αυτή ο κ. Τσίπρας έκανε σαφές ότι δεν επιθυμεί, σ΄ αυτή τη φάση, τον «πόλεμο» με την Εκκλησία, ενώ, επιπλέον, φέρεται να τήρησε την δέσμευση που είχε δώσει στον Πάνο Καμμένο, όταν εκείνος «έβαλε πλάτη» για να πέσουν οι τόνοι του κ. Ιερώνυμου: «μεσολαβώ, αλλά ο υπουργός θα αλλάξει».

Σημειώνεται ότι το βράδυ της Πέμπτης ο υπουργός Επικρατείας Αλέκος Φλαμπουράρης είχε συνάντηση με συνεργάτες του Αρχιεπισκόπου, ενδεχομένως σε μία ύστατη (πλην, ανεπιτυχή) προσπάθεια γεφύρωσης του χάσματος με τον πρώην υπουργό.

Διάσωση Σκουρλέτη – κρατά τα ΜΜΕ ο Παππάς

Η έξοδος του κ. Φίλη εκτιμάται ότι... διέσωσε τον Πάνο Σκουρλέτη, καθώς κρίθηκε ότι και τα δύο στελέχη (με την ισχυρή επιρροή στο κόμμα) δεν μπορούν να μείνουν εκτός κυβέρνησης.

Ετσι, ο κ. Σκουρλέτης έγινε «πρώτος τη τάξει» υπουργός Εσωτερικών – χαρτοφυλάκιο που είχε ο ίδιος προτείνει στον κ. Τσίπρα ως εναλλακτική για την αποχώρησή του από το υπουργείο Περιβάλλοντος-Ενέργειας.

Ο Νίκος Παππάς δεν υπέστη «πλήγμα», όπως έλεγαν πολλοί άσπονδοι φίλοι του μετά τις εξελίξεις στο ΣτΕ: όχι απλώς κράτησε τα μέσα ενημέρωσης, αλλά ανέλαβε και τις τηλεπικοινωνίες υπό την ομπρέλα της «Ψηφιακής Πολιτικής», όπως ονομάσθηκε το νέο υπουργείο του οποίου πλέον ηγείται.

Κατά ορισμένες πληροφορίες δε, θα παραμείνει στο Μαξίμου παρότι δεν είναι πλέον υπουργός Επικρατείας.

Η «γενιά» του Τσίπρα

Προς επιβεβαίωση των πληροφοριών, οι στενοί συνεργάτες του κ. Τσίπρα «μπήκαν» στην κυβέρνηση.

Ο (34χρονος) μέχρι χθες γραμματέας του πρωθυπουργού Δημήτρης Τζανακόπουλος ανέλαβε υπουργός Επικρατείας και κυβερνητικός εκπρόσωπος, ενώ ο οικονομικός του σύμβουλος Δημήτρης Λιάκος ορίσθηκε υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ.

Ο Χριστόφορος Βερναρδάκης μετακόμισε από αναπληρωτής υπουργός Δοικητικής Ανασυγκρότησης στο Μαξίμου ως υπουργός Επικρατείας και, πιθανότατα, θα αναλάβει τον (δύσκολο...) συντονισμό του κυβερνητικού έργου. Ο Αλέξης Χαρίτσης αναβαθμίστηκε σε αναπληρωτή υπουργό στο υπουργείο Οικονομίας.

Rotation...

* Στο νέο κυβερνητικό σχήμα κυριαρχεί το rotation των μέχρι χθες υπουργών, ενώ αντί για διεύρυνση παρατηρήθηκε... συρρίκνωση με την παραμονή μόνο δύο «πασοκογενών» στελεχών (του Χρήστου Σπίρτζη και του Παναγιώτη Κουρουπλή) έναντι πέντε που μετείχαν στο προηγούμενο σχήμα.

* Αντιθέτως, αυξήθηκαν κατά τρεις οι «εκπρόσωποι» των ΑΝΕΛ με την ένταξη στην κυβέρνηση των Κώστα Ζουράρι, Βασίλη Κόκκαλη και Τέρενς Κουίκ.

Η ενίσχυση των... συμμάχων γίνεται σε μία δύσκολη (δημοσκοπικά) στιγμή για τους ίδιους και με γνώμονα την στήριξη που παρέχουν σε όλες τις επώδυνες μνημονιακές επιλογές.

* Εκτός σχήματος έμειναν οι Φώτης Κουβέλης και Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου: και οι δύο είχαν διαμηνύσει ότι την συστράτευση με τον ΣΥΡΙΖΑ δεν την επέλεξαν με «αντίδωρο» την υπουργοποίηση. Θεωρείται βέβαιο πάντως ότι θα παίξουν ρόλο μέσα από μη κυβερνητικά «πόστα».

* Στα αξιοσημείωτα του ανασχηματισμού ανήκει η ανάληψη του υπουργείου Δικαιοσύνης από τον Σταύρο Κοντονή, ο οποίος καλείται να περάσει από το γήπεδο του αθλητισμού στην αρένα του δικαστικού χώρου, με τον οποίον η κυβέρνηση δεν διατηρεί και τις καλύτερες σχέσεις.

Το στοίχημα για τον νέο υπουργό είναι δύσκολο, καθώς – όπως αναμενόταν – ο αναπληρωτής υπουργός Δημήτρης Παπαγγελόπουλος παρέμεινε αμετακίνητος.

* Από «καραμπόλα» έμεινε εκτός κυβέρνησης ο Νίκος Ξυδάκης: ενώ οι πληροφορίες τον έφεραν αναπληρωτή υπουργό Μεταναστευτικής Πολιτικής, προκρίθηκε ο «κομματικός» Γιάννης Μπαλάφας, προκειμένου να μη διαταραχθούν περισσότερο οι σχέσεις με το κόμμα – μετά την αποχώρηση του κ. Φίλη.

* Η παραμονή του υπουργού Γιάννη Μουζάλα οφείλεται και... στην υπαναχώρηση του κ. Καμμένου, ο οποίος μετά την κόντρα τους τον Μάρτιο είχε ζητήσει με ένταση την απομάκρυνσή του.