Τα τρία «καυτά αβγά» στον διαγωνισμό για την Εγνατία Οδό

Σε «καυτή πατάτα» για την κυβέρνηση και το Ταμείο Ιδιωτικοποιήσεων (ΤΑΙΠΕΔ) μετατρέπεται η 40ετής παραχώρηση της Εγνατίας Οδού, λίγες ημέρες πριν την προκήρυξη του διαγωνισμού.

Είναι χαρακτηριστικό πως προχθές η διοίκηση του Ταμείου έσπευσε να διαψεύσει δημοσιεύματα σύμφωνα με τα οποία ο οδικός άξονας θα παραχωρηθεί έναντι εφάπαξ τιμήματος μόλις 100 εκατ. ευρώ (συν το μερίδιο εσόδων του δημοσίου από τα διόδια).

Στην ίδια ανακοίνωση παραδέχεται, όμως, πως ενώ διαρρέεται ότι ο διαγωνισμός θα προκηρυχθεί εντός του προσεχούς δεκαημέρου, «η συζήτηση για το μοντέλο παραχώρησης της Εγνατίας Οδού δεν έχει καν ξεκινήσει».

Όπως έχει γράψει το Euro2day.gr, οι σύμβουλοι που θα αναζητήσουν το μοντέλο παραχώρησης της Εγνατίας Οδού προσελήφθησαν προ εβδομάδων, με αποτέλεσμα να είναι σχεδόν αδύνατη η τήρηση του χρονοδιαγράμματος που προβλέπει προκήρυξη του διαγωνισμού μέσα στον μήνα.

Εκτός και αν ακολουθηθεί το μοντέλο που είχε εφαρμόσει και στο παρελθόν το ταμείο, όπου το τεύχος δημοπράτησης στην πρώτη φάση του διαγωνισμού ήταν λίγο διαφορετικό από το τεύχος κατά το δεύτερο στάδιο…

Είναι χαρακτηριστικό πως ο πρόεδρος της Εγνατία Οδός ΑΕ Απόστολος Αντωνούδης δήλωνε χθες πως δεν έχει ξεκαθαρίσει ακόμα η περίοδος παραχώρησης και πως μπορεί να είναι 30 ή 35 χρόνια, μπορεί και λιγότερα. Εκτός και αν η διάρκεια εκμετάλλευσης είναι τμήμα της διαγωνιστικής διαδικασίας. 

Η έναρξη της διαδικασίας παραχώρησης του οδικού άξονα είναι ένα από τα προαπαιτούμενα της συμφωνίας με τους δανειστές. Τον ρόλο των συμβούλων έχουν αναλάβει η Alpha Bank, το δικηγορικό γραφείο Ζέρμπερης, Μαρκεζίνης, Λάμπρου & Συνεργάτες και η κοινοπραξία των ελληνικών τεχνικών γραφείων Avaris - Novus.

Τρία είναι τα σημεία στα οποία δυσκολεύεται το ΤΑΙΠΕΔ, οι σύμβουλοί του και η κυβέρνηση:

Πρώτο, το γεγονός πως το εφάπαξ τίμημα θα είναι χαμηλότερο του αναμενόμενου αφού ο όμιλος που θα αναλάβει τη διαχείριση της Εγνατίας Οδού θα κληθεί να αποπληρώσει και δάνειο, με υπόλοιπο 98 εκατ. ευρώ συν τους τόκους υπερημερίας, θέμα για το οποίο αναζητείται ακόμα εξωδικαστικός συμβιβασμός με την πιστώτρια τράπεζα. Αν δεν βρεθεί εξωδικαστικός συμβιβασμός, έχει οριστεί δικάσιμος για τις 6 Οκτωβρίου για το θέμα των τόκων που φτάνουν τα 37 εκατ. ευρώ.

Δεύτερο, το ποσοστό εσόδων από τα διόδια που θα πηγαίνει στο ελληνικό δημόσιο, θέμα που (με βάση τη χθεσινή ανακοίνωση του ΤΑΙΠΕΔ) δεν έχει ξεκαθαριστεί. Σύμφωνα με πληροφορίες, είχε εξεταστεί να διατηρήσει το δημόσιο τη διαχείριση συγκεκριμένου αριθμού σταθμών διοδίων επί του οδικού άξονα.

Τρίτο, η αναζήτηση άλλων πηγών εσόδων, ώστε να γίνει περισσότερο ελκυστικός ο οδικός άξονας στους υποψήφιους επενδυτές. Οι τελευταίοι έχουν εξαιρετικά δυσάρεστη εμπειρία από τις προβλέψεις που είχαν γίνει προ κρίσης για τα έσοδα από διόδια στην Ελλάδα μέσω των άλλων οδικών αξόνων.

Η κατάρρευση των εσόδων οδήγησε σε επιβάρυνση του δημοσίου με δισεκατομμύρια ευρώ, προκειμένου να ολοκληρωθούν τα έργα μέχρι τον προσεχή Μάρτιο. Ο πρόεδρος του ΤΑΙΠΕΔ Στέργιος Πιτσιόρλας είχε αναφέρει προ μηνών ένα παράδειγμα για το πώς μπορούν να αυξηθούν τα έσοδα του διαχειριστή της Εγνατίας Οδού: Την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάνελ στα πρανή, θέμα που δεν είναι γνωστό αν περιλαμβάνεται στις προτάσεις των συμβούλων.

Το πλέον «καυτό» ζήτημα αφορά, πάντως, τα διόδια. Στον οδικό άξονα των 680 χιλιομέτρων προβλέπεται η κατασκευή έξι πρόσθετων σταθμών διοδίων, ενώ πέντε νέοι σταθμοί διοδίων θα λειτουργήσουν στους τρεις κάθετους άξονες που προαναφέρθηκαν. Αρχικά προβλέπονταν πως οι 11 νέοι σταθμοί διοδίων έπρεπε να λειτουργούν μέχρι το τέλος του 2016, με βάση και το χρονοδιάγραμμα που είχε εγκρίνει το διοικητικό συμβούλιο της Εγνατία Οδός ΑΕ.

Τώρα προβλέπεται πως τέσσερις σταθμοί (Παμβώτιδα, Ιεροπηγή, Μέστη και Εύζωνοι) θα λειτουργήσουν τον Ιανουάριο του 2017, ενώ άλλοι έξι (Βενέτικο, Θεσσαλονίκη, Ασπροβάλτα, Αλιάκμονας, Στρυμονικό και Καβάλα) στα τέλη του 2017. Χθες, πάντως, ο κ. Αντωνούδης δήλωσε πως οι πρώτοι νέοι σταθμοί διοδίων δεν πρόκειται να λειτουργήσουν πριν την άνοιξη του 2017.

Σήμερα λειτουργούν οκτώ σταθμοί διοδίων σε Τύρια, Μαλακάσι, Πολύμυλο, Μάλγαρα, Ανάληψη, Μουσθένη, Ίασμο και Προμαχώνα.

Προβλέπεται, επίσης, η κατασκευή, συντήρηση και λειτουργία υβριδικού συστήματος συλλογής διοδίων (χειροκίνητου και ηλεκτρονικού) σε τρεις από τους νέους σταθμούς διοδίων που θα κατασκευαστούν στον κύριο οδικό άξονα, με στόχο να γίνουν οι σχετικές δοκιμές.

Θα ακολουθήσει η εγκατάσταση του ηλεκτρονικού συστήματος διοδίων σε ολόκληρη την Εγνατία Οδό και στους τρεις κάθετους άξονες εντός του 2017, με στόχο τη χρέωση των οδηγών ανάλογα με την απόσταση που διανύουν.

Ούτε αυτό το χρονοδιάγραμμα πρόκειται να τηρηθεί, λένε οι γνωρίζοντες.