Προς «Ευρωμεσογειακή Διακήρυξη της Αθήνας» με παραλήπτη το Βερολίνο

Η πρωτοβουλία του Αλέξη Τσίπρα για Ευρωμεσογειακή Σύνοδο Κορυφής στην Αθήνα θα είναι αύριο γεγονός. Ο ίδιος, οι Φρανσουά Ολάντ, Ματέο Ρέντσι, Αντόνιο Κόστα, Τζότζεφ Μούσκατ (Μάλτα), Νίκος Αναστασιάδης και ο εκπρόσωπος της υπηρεσιακής κυβέρνησης της Ισπανίας (σ.σ. ο Μαριάνο Ραχόι διευκρίνισε ότι θα είναι απών επειδή δεν πήρε ψήφο εμπιστοσύνης από την ισπανική Βουλή αλλά στηρίζει το εγχείρημα), θα βρεθούν στο Ζάππειο με ένα στόχο-πρόκληση: να καταλήξουν σε μία κοινή Διακήρυξη που θα παρουσιάσουν στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, η οποία συνέρχεται στις 16 Σεπτεμβρίου στην Μπρατισλάβα με αντικείμενο την «Ευρώπη μετά το Brexit».

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, δεν πρόκειται για μία «αντι-Βίζεγκραντ» σύναξη, όπου «οι επτά της Μεσογείου» θα εμφανισθούν είτε ως παράρτημα, είτε ως αγκάθι της ΕΕ, αλλά ως μία προσπάθεια να παρέμβουν από κοινού οι δοκιμαζόμενες από τη λιτότητα και το προσφυγικό χώρες του Νότου, στο πλαίσιο «της ευρωπαϊκής οικογένειας».

Είναι ενδεικτικό ότι η Σύνοδος τιτολοφορείται «Ευρωμεσογειακή» και όχι «του Νότου», όπως ήταν η αρχική σκέψη, προκειμένου να μη δείξει «ομαδοποίηση απέναντι στον Βορρά» -πόσο μάλλον που η Γαλλία... ανήκει και στους δύο «πόλους».

«Η Ευρώπη δοκιμάζεται από τρεις παράλληλες κρίσεις (οικονομία, προσφυγικό, ασφάλεια) και οι χώρες της Μεσογείου έχουμε επηρεασθεί τουλάχιστον από δύο, συνεπώς ο βηματισμός πρέπει να είναι κοινός», η κεντρική ιδέα.

«Ενδείξεις» από Ρέντσι και Die Welt

Από την προετοιμασία προκύπτει ότι η Διακήρυξη θα κινηθεί στο τρίπτυχο «ανάπτυξη-προσφυγικό-ασφάλεια». Για τις δύο τελευταίες πτυχές, το έδαφος θεωρείται πρόσφορο, καθώς μετά την Ελλάδα «δοκιμάζεται» τώρα και η Ιταλία από τις προσφυγικές ροές, ενώ τα θέματα της τρομοκρατίας και των συρράξεων στη «γειτονιά» της Μεσογείου δεν σηκώνουν παρερμηνείες ή διαφορετικές στρατηγικές.

Η έμφαση επιχειρείται να δοθεί στην πρώτη πτυχή, δεδομένου ότι ο ευρωπαϊκός «Νότος» δοκιμάζεται σκληρά από την παρατεταμένη λιτότητα και την ασθμαίνουσα, στην καλύτερη περίπτωση, ανάπτυξη.

Κινήσεις όπως του κ. Ρέντσι να ανακοινώσει... και 14η σύνταξη και πρόωρη σύνταξη ενόψει του δύσκολου δημοψηφίσματος που έχει μπροστά του (Οκτώβριο), ή την παράταση ζωής που πήραν από τις Βρυξέλλες Ισπανία-Πορτογαλία παρά τον δημοσιονομικό εκτροχιασμό τους (σ.σ. το «δώρο» δόθηκε σε μία ύστατη προσπάθεια να σχηματίσει κυβέρνηση ο Ραχόι αλλά αποδείχθηκε «άδωρο»), ερμηνεύονται από την Αθήνα ως ενδείξεις ότι «κάτι αρχίζει να κινείται», έστω και με ρυθμούς χελώνας.

Δεν πέρασε απαρατήρητο δε το χθεσινό δημοσίευμα της Die Welt με τίτλο «Το τέλος της πολιτικής της λιτότητας - Η Γερμανία απομονώνεται», δεδομένου ότι η εφημερίδα εκφράζει τον Χριστιανοδημοκρατικό χώρο του οποίου ηγείται η Αγκελα Μέρκελ.

Ανάπτυξη ή αποσύνθεση της Ευρώπης

Στο Μαξίμου πάντως εμφανίζονται προσγειωμένοι ως προς τα περιθώρια που υπάρχουν για... ριζοσπαστικές αναπτυξιακές προτάσεις.

«Αν το δόγμα του Σόιμπλε για Ευρώπη πολλών ταχυτήτων και ειδικές οικονομικές ζώνες υποβαθμισμένου εργατικού δυναμικού χαμηλού κόστους δεν εγκαταληφθεί, η Ευρώπη θα βρεθεί στα πρόθυρα της αποσύνθεσης», έχει δηλώσει προσφάτως ο Αλέξης Τσίπρας, για να αναδείξει τη σημασία της κοινής στάσης και δράσης του Νότου.

Ο πρωθυπουργός θα θέσει θέμα συνεργασίας και με άλλες χώρες της περιφέρειας για κοινωνική σύγκλιση και συνοχή, «με επείγουσες πρωτοβουλίες μεταφοράς πόρων για την επιστροφή στην ανάπτυξη και την καταπολέμηση της ανεργίας».

Κάποιες από τις ελληνικές προτάσεις παρουσίασε ήδη η πρωθυπουργός στο Παρίσι προ δύο εβδομάδων, στη Σύνοδο των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών. Οπως:

* Να μπει σε τροχιά η σταδιακή αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας μέσα από παρεμβάσεις διορθωτικές και εξαιρέσεις.

* Να συζητηθεί ο διπλασιασμός των ευρωπαϊκών κονδυλίων στο Πρόγραμμα Γιούνκερ με προτεραιότητα στις χώρες με χαμηλό ΑΕΠ, στις χώρες εκείνες που έχουν υποστεί τις μεγαλύτερες πληγές της κρίσης στις φτωχότερες περιοχές της Ευρώπης. «Κάτι που σημαίνει μεταφορά πόρων από το κέντρο προς την περιφέρεια, από τον βορρά προς τον νότο», όπως είπε.

* Να διερευνηθούν εξαιρέσεις από το στενό αυτό δημοσιονομικό πλαίσιο, εξαιρέσεις από τον υπολογισμό του ελλείμματος, για τις δαπάνες που αφορούν αναπτυξιακά κονδύλια είτε σε σχέση με την εθνική συμμετοχή στο Πρόγραμμα Γιούνκερ, είτε με την εθνική συμμετοχή στα διαρθρωτικά προγράμματα σε ό,τι αφορά στα προγράμματα δημοσίων επενδύσεων.

Κατά τις πληροφορίες, στις σκέψεις του κ. Τσίπρα είναι να συμφωνηθεί στην ΕΕ ένα όριο πάνω από το οποίο δεν θα είναι «επιτρεπτή» η ανεργία -κατ' αντιστοιχία με το όριο του 3% για υπέρβαση του ελλείμματος.

Η Ευρωμεσογειακή Σύνοδος Κορυφής θα ξεκινήσει αύριο το μεσημέρι (1 μ.μ.) στο Ζάππειο Μέγαρο. Ο πρόεδρος της Κύπρου κ. Αναστασιάδης θα βρίσκεται στην Αθήνα από σήμερα, ενώ το βράδυ θα του παραθέσει δείπνο ο πρωθυπουργός, με βασικό «μενού» το Κυπριακό.